‘Laat ouderen vaker hun huis verzilveren met opeethypotheek’
Veel 55-plussers wonen in een huis waarvan de hypotheek grotendeels is afbetaald. De overwaarde van hun woning is vermogen waar ze niet bij kunnen, tenzij ze het huis verkopen. Michiel Meijer, directeur van Van Bruggen Adviesgroep, wil daar verandering in brengen met soepelere regels voor opeethypotheken. Zijn idee stuit ook op bezwaren.
Delen per e-mail
Een opeethypotheek of verzilverhypotheek is een lening die je op je oude dag kunt gebruiken om rianter van te leven. De lening wordt ‘betaald’ met de overwaarde van de woning. Feitelijk hoog je je hypotheek op, zonder dat geld opnieuw in het huis te stoppen. Meijer bepleit vooral soepelere regelgeving, zodat de hypotheekvorm voor meer 55-plussers beschikbaar komt.
Gegoochel?
Is het gegoochel met geld dat niet bestaat een legitieme manier om ouderen die krap bij kas zitten een appeltje voor de dorst te geven? Michiel Meijer van Van Bruggen Adviesgroep, een van de grootste bemiddelingsbureaus van Nederland, ziet de opeethypotheek beslist niet als ‘geldcreatie’. ,,Het is het naar voren halen van inkomsten die op een zeker moment komen, als het huis wordt verkocht, en een hele reële optie waar wat mij betreft meer aandacht voor komt vanuit hypotheekverstrekkers en toezichthouders.”
Het principe van je huis ‘opeten’ is volgens Meijer het beste uit te leggen aan de hand van een voorbeeld. ,,Stel, iemand van 74 jaar oud heeft al heel lang een huis en nog een hypotheek van 100.000 euro. Het huis wordt getaxeerd op een waarde van 500.000 euro. Waarom zou zo iemand niet de hypotheek kunnen ophogen tot 300.000 euro, zodat die 2 ton vrij besteed kunnen worden, als een soort aanvullend pensioen? Dan blijft er nog steeds een grote overwaarde bestaan. De enige verliezer is de erfgenaam. En dan dus ook de fiscus. Want er blijft bij overlijden en verkoop van het huis minder geld over om te verdelen.”
Dwangbuis
Woningeigenaren hebben volgens Meijer maar beperkt de mogelijkheid de overwaarde te gelde te maken of om te kiezen voor een aflossingsvrije hypotheek met lage hypotheeklasten. Nu wordt bij standaard hypotheeknormen ervan uitgegaan dat het volledige hypotheekbedrag annuïtair wordt afgesloten, ook bij een (deels) aflossingsvrije hypotheek. Meijer: ,,Hierdoor beperken we mensen in hun vrijheid een grotendeels of volledig aflossingsvrije hypotheek af te sluiten of om te zetten. Het is hoog tijd om deze grote groep uit die dwangbuis te helpen.”
Een dergelijke hypotheek kent risico’s, zoals de mogelijkheid om een restschuld over te houden of ongewild te moeten verhuizen
Toezichthouder Autoriteit Financiële Markten heeft de ‘verzilverhypotheek’, zoals hij daar wordt genoemd, scherp in het vizier. Eind deze maand komt een onderzoek naar de deugdelijkheid ervan naar buiten. De AFM zegt alvast te snappen dat er behoefte is aan dergelijke producten, maar waarschuwt ook dat het om complexe en impactvolle producten gaat. ,,Voor consumenten kan het lastig zijn om de kenmerken en de lange termijnconsequenties van het product te doorgronden. Ook kent een dergelijke hypotheek risico’s, zoals de mogelijkheid om een restschuld over te houden of ongewild te moeten verhuizen. Daarnaast moeten klanten een relatief hoge rente betalen in vergelijking met bijvoorbeeld een aflossingsvrije hypotheek en kunnen de kosten sterk oplopen door het rente-op-rente effect”, aldus een woordvoerder.
Rente betalen
Ook het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting is op z'n hoede. Vooral omdat er vormen zijn waarbij de rente niet hoeft te worden betaald, maar maandelijks wordt opgeteld bij het hypotheekbedrag. Uit het rekenvoorbeeld hierboven: 300.000 euro wordt 301.000, 302, 303, etc. ,,Het kan prima zolang je de rente blijft betalen en er een goede verhouding is tot de overwaarde”, zegt Nibud-hypotheekexpert Marcel Warnaar. ,,Maar wat nou als iemand niet bij 84 overlijdt, maar pas bij 100? Moet die uit huis worden gezet omdat de overwaarde is opgegeten?”
Goede regels zijn dus belangrijk, vinden AFM en Nibud. Temeer omdat Nederland de oudedagvoorziening relatief goed heeft geregeld, met een gegarandeerde AOW-uitkering en een flinke pensioenpot.
Er is nog één groot nadeel aan de opeethypotheek als instrument, erkent Michiel Meijer. Want zo wordt het voor ouderen totaal niet aantrekkelijk gemaakt hun huis te verkopen, terwijl een verhuizing voor doorstroming op de woningmarkt zou kunnen zorgen. ,,Ja, tegenstanders zullen zeggen dat je de huizenmarkt deels op slot gooit, maar ik heb vooral die ouderen voor ogen die niet willen verhuizen en niet bij hun eigen vermogen kunnen komen en doe een oproep aan hypotheekverstrekkers om transparante producten te verzinnen.”
Geïnteresseerd in de woningmarkt en hypotheken? Beluister de podcast Onder de Pannen of bekijk ze hieronder.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMreageer
Hoelang moet een sociale woning sociaal blijven nu projectontwikkelaars meer vingers in de pap krijgen?
Hoe hou je genoeg sociale woningen als je ze laat bouwen door projectontwikkelaars die ze na 15 jaar mogen verkopen? In Zoetermeer lijkt het er op dat in een nieuwbouwwijk niet één corporatiewoning komt. -
PREMIUMVIDEO
Jael en Roxanne toveren rijksmonument uit 1675 om tot paleis: ‘Heel veel parels tussen het puin’
Roxanne van Kooten en haar vriend Jael Ferreira dos Santos (beiden 31) werden op slag verliefd op hun poppenhuisje op de Voorstraat in Dordrecht. Tijdens het verbouwen blijkt het Rijksmonument een schat aan ruimte én historische vondsten te bevatten. ,,Hier blijven we ons hele leven wonen.” -
PREMIUM
Huis maximaal verduurzaamd en toch nog torenhoge energierekening: 'Hoe kan dit?’
Stel, je koopt een gloednieuw huis en trekt nog eens 20.000 euro extra uit om dat te verduurzamen. Het mag wat kosten, maar dat geld verdient zichzelf wel weer terug door de lagere energiekosten. Toch? Dat dacht Tim Wassen (39) uit Woudenberg ook. Maar er zat een addertje onder het gras: torenhoge gebruikskosten voor het energienetwerk. -
PREMIUMMijn Tuin
Zo zorgt Sonja voor blijere planten in haar tuin: ‘Je ziet dat steeds meer planten zich weten te handhaven’
Sonja Koderitsch woont al bijna veertig jaar in haar huis in het Haagse centrum. Haar tuin kreeg een nieuwe impuls toen ze een paar jaar geleden de auto van de Haagse Hofdame in haar straat zag. Dankzij bodemverbetering doen de planten het sindsdien een stuk beter. Wij gingen bij haar langs voor de rubriek Mijn Tuin. -
PREMIUM
Huizenkopers kunnen meer lenen in 2021: ‘Waarom maakt de politiek deze fout keer op keer?’
Bijna iedereen die komend jaar een huis gaat kopen, kan waarschijnlijk meer geld lenen bij hypotheekverstrekkers. Het tweede inkomen telt voortaan voor 90 procent mee in plaats van 80 procent en de studieschuld weegt minder zwaar. Goed nieuws voor wie (samen) een huis wil kopen? ,,Het wordt verkocht als iets positiefs, maar het drijft de huizenprijzen verder op.”
-
woningmarkt
Deel Tweede Kamer wil leeftijd omhoog voor vrijstelling overdrachtsbelasting
De Tweede Kamer heeft zich nog niet neergelegd bij de verlagingen en verhogingen van de overdrachtsbelasting die het kabinet op Prinsjesdag voorstelde. Tijdens een debat over het belastingplan 2021 zijn vanavond door verschillende partijen aanpassingen geopperd. -
video
Huizenprijs in jaar tijd met bijna 15 procent omhoog, sterkste stijging in 20 jaar
De gemiddelde verkoopprijs van bestaande woningen is in het eerste kwartaal gestegen naar 385.000 euro, een stijging op jaarbasis van bijna 15 procent. Dat is sinds 2001 niet meer voorgekomen, concluderen de makelaars op basis van de laatste kwartaalcijfers. -
PREMIUM
Dit nieuwbouwhuis wordt voor 180.000 euro opgeleverd, je moet het alleen zelf afmaken
Prijzen voor personeel liggen hoog en bovendien zijn er weinig ‘handjes’ om huizen te bouwen. Om de woningnood te bedwingen moeten mensen zelf aan de slag en nieuwe technieken helpen daarbij.