Dat staat in een nieuwe analyse van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Kadaster. Op de woningmarkt is nu al een tijd sprake van grote krapte. Het aanbod aan te koop staande huizen is flink geslonken, terwijl er nog wel veel mensen willen verhuizen. Ook zijn de hypotheekrentes lager dan ooit. Daarom bieden kopers flink tegen elkaar op en hebben veel mensen grote moeite om nog een huis te bemachtigen.

Volgens cijfers van de instanties werd 50 procent van de woningen vorig jaar verkocht tegen een prijs die hoger was dan de vraagprijs, terwijl 38 procent van de verhandelde huizen onder de vraagprijs van de hand werd gedaan. Een paar jaar terug lagen de verhoudingen nog duidelijk anders. In 2015 werd nog 87 procent van de woningen onder de vraagprijs verkocht, tegenover 7 procent die boven de vraagprijs van eigenaar wisselden.

Woningen worden ook steeds sneller verkocht. Begin 2015 stond een verkochte woning gemiddeld tien maanden te koop en sindsdien werd de gemiddelde aanbodtijd steeds korter, tot ruim twee maanden vorig jaar. Eind 2020 was de gemiddelde aanbodtijd van verkochte woningen in geen enkele provincie langer dan drie maanden.

De onderzoekers van het CBS en het Kadaster deden het onderzoek in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Voor de studie is naar meerdere facetten van de woningmarkt gekeken. Zo bleek ook dat ondanks de moeilijke omstandigheden op de markt het aandeel starters dat toesloeg in de loop van vorig jaar is toegenomen. Dit beeld kwam eerder ook al uit andere cijfers naar voren.

Gemiddeld gezien wordt er niet ver boven de vraagprijs geboden. In Amsterdam, Utrecht en Almere tot wel 7 procent, maar over het algemeen gezien valt dat nog mee. Er zijn echter ook excessen. Zo liet een hypotheekadviseur deze site weten dat een huis in Amsterdam dat te koop stond voor 600.000 euro, is verkocht voor 750.000 euro. Er zijn meer van dergelijke verhalen in de media geweest, maar gezien de cijfers van het CBS en het Kadaster zijn dat uitzonderingen. 

De overbiedingen hebben er mede voor gezorgd dat de huizenprijs afgelopen jaar gemiddeld zo'n 10 procent steeg. De vraag is hoe lang de prijzen nog doorstijgen. Bij een oplopende rente is de verwachting dat de huizenmarkt stabiliseert, maar economen van de Rabobank denken dat ook dit jaar de huizenprijzen met nog eens 11 procent stijgen, zo staat in een kwartaalbericht dat vandaag naar buiten kwam. Volgens de bank komt dat door gunstige economische vooruitzichten, maar ook door een aantal andere zaken zoals de ruimere leennormen en afschaffing van de overdrachtsbelasting voor starters.