De huizenprijzen waren in februari 10 procent hoger ten opzichte van een jaar eerder, blijkt uit cijfers van het Kadaster en Centraal Bureau Statistiek (CBS). Dat is de hoogste stijging in bijna twintig jaar. CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen denkt dat de pandemie de huizenprijzen mogelijk zelfs een extra zetje heeft gegeven. Omdat veel mensen vorig jaar bijvoorbeeld niet op vakantie konden, is er veel meer gespaard dan in andere jaren. Al dat extra geld kunnen mensen nu gebruiken om meer te bieden op huizen.

,,Die prijsstijging is geen goed nieuws’’, zegt DNB-president Klaas Knot. Huizen worden voor steeds meer mensen onbetaalbaar. ,,Dat vergroot de kloof tussen de huizenbezitters en de starters op de woningmarkt.’’

De soepelere leenregels zorgen er ook voor dat er steeds meer geboden kan worden, wat tot verdere prijsstijgingen en hogere schulden leidt. Ook regelingen rond de overdrachtsbelasting, om bijvoorbeeld starters te helpen, zorgen juist voor hogere prijzen. De belastingvoordelen van kopen moeten nu worden aangepakt, vindt Knot. ,,De fiscale behandeling van het eigen huis is erg royaal. De vermogensopbouw van de huizenbezitters wordt deels door de belastingbetaler betaald.’’

In 2021 geeft de overheid 8,8 miljard euro belastingvoordeel aan huiseigenaren via de hypotheekrenteaftrek. In 2016 trok de staat nog 12,5 miljard euro uit voor steun aan huiseigenaren. Dat bedrag daalt deels omdat voordelen voor hoge inkomens worden teruggeschroefd, maar ook door de lage rente. Wie minder rente betaalt, kan ook minder rente aftrekken. ,,Nu is het moment om de aftrek van de hypotheekrente te beperken”, meent Knot. D66 is het daarmee eens, maar de VVD is volgens het verkiezingsprogramma tegen, blijkt uit een inventarisatie van Independer.

DNB deed al voor de verkiezingen een aantal voorstellen om de fiscale voordelen te herzien en de leennormen strenger te maken. Het adviesorgaan pleit ervoor het eigenwoningforfait te verhogen. Dat is het bedrag dat je moet optellen bij je inkomen, voordat je de rente kunt aftrekken. De eigen woning kan naar box 3, waardoor het huis wordt gezien als vermogen waar je belasting over moet betalen. De overheid zou met het geld dat op zak wordt gehouden de belasting op arbeid kunnen verlagen. Die is relatief hoog, terwijl werk juist beloond zou moeten worden, zo is de gedachte.

Overigens moet het nieuwe kabinet uitkijken dat met de afbouw van de hypotheekrenteaftrek niet ook de stok achter de deur verdwijnt om huiseigenaren te dwingen hun schuld af te lossen. ,,Als je niet aflost, heb je geen recht op hypotheekrenteaftrek”, zegt Marga Lankreijer-Kos van Independer. ,,Door de lage rente zien we echter een toenemende belangstelling voor deels aflossingsvrije hypotheken, omdat het belastingvoordeel kleiner is dan het voordeel van dergelijke hypotheekvormen.”

Vereniging Eigen Huis heeft moeite met de opstelling van DNB. Op de woningmarkt in Nederland is sprake van een chronisch probleem dat niet zomaar even met wetten en regels kan worden opgelost, stelt de vereniging. Dé oorzaak van de problemen is een tekort aan woningen. Naast het bouwen van huizen, moet volgens Eigen Huis ook worden ingezet op het ombouwen van ander vastgoed. 

Bekijk hieronder alle video's over wonen.