Zoon Stefan (links) en vader Ben Mandemakers. © Pim Ras

‘De goede gesprekken vinden vaak plaats achter de keukentafel’

#NLStartOpKeuken- en sanitairgigant De Mandemakers Groep (DMG) investeert fors in Nederland. Covid-19 versnelt de groei van het aantal winkels. Een gesprek met oprichter Ben Mandemakers en zoon Stefan op het hoofdkantoor in ‘Wolluk’ - Waalwijk.

Eduard Voorn* 23-07-20, 11:00 Laatste update: 23-07-20, 13:02

Dit artikel is onderdeel van onze wekelijkse bijlage NLStartOp. Deze week staat in het teken van wonen en wordt mede mogelijk gemaakt door De Ondernemer, IndeBuurt, Nationale Vacaturebank, Intermediair, Autotrack & Gaspedaal.nl.

Stefan Mandemakers hoort zijn vader rustig aan. Op de vraag of de pandemie invloed heeft op zijn eigen toekomst binnen DMG is Ben Mandemakers kort en helder. ,,Over een paar jaar vissen, pensioen!? Nee hoor, gaat niet gebeuren.’’

Hij kijkt daarbij guitig, ondeugend bijna, en geeft een ferme tik op de enorme vergadertafel. Geregeld doet hij dat, slaan op het tafelblad, om zijn argumenten kracht bij te zetten. Soms rolt er een schaterlach door de directiekamer. Stefan Mandemakers, samen met broer Dennis is hij ook werkzaam binnen DMG, is kalm en grijpt telkens als pa een moment stilvalt zijn kans. Door Covid en de lockdown zijn we als familie dichter bij elkaar gekomen, vertelt hij. ,,We hadden al een bijzondere band, maar die is intensiever geworden. Onder de nieuwe omstandigheden moet je gewoon veel sneller schakelen. Je wist echt niet hoe de dag van morgen zou zijn, daardoor zijn we meer bij elkaar geweest.’’

Vader Ben benadrukt wat de kracht van familiebedrijven is in zo’n onzekere periode. ,,Bij een beursgenoteerde onderneming gaan na vijf dagen de eerste mensen er al uit. Hier is het personeel onderdeel van de familie. Personeel staat samen met de klant op nummer 1 en daar ben ik erg zuinig op. Sterker nog, we zijn nu op zoek naar honderd vaklieden.’’

Wat is het verschil met de bankencrisis van 2008-2009?

,,In 2008 was het crisis. De huidige situatie is vergelijkbaar met een oorlog. Op een crisis kun je je voorbereiden, omdat je hem ziet aankomen. Je gaat minder mensen aannemen en past je investeringen aan. Deze crisis gebeurde van de ene op de andere dag.’’

Paspoortje Ben Mandemakers
Meer dan veertig jaar geleden begon Ben Mandemakers (1956) in de schuur van zijn ouders. Nu staat er een concern, De Mandemakers Groep (DMG), dat via tientallen formules keukens, sanitair en meubels verkoopt in Nederland, België en Duitsland. Het bedrijf zorgt ook voor levering en montage bij de klant thuis. Mandemakers zit verder niet bepaald stil. Hij is bijvoorbeeld met Van Mossel Automotive Groep - ook uit Waalwijk - in autolease gestapt. Hij is bevriend met Van Mossel-topman Eric Berkhof. Via zijn investeringsfonds DM Equity Partners heeft hij verder belangen in vastgoed en in onder andere Stella Fietsen. Verder is Mandemakers sponsor van RKC Waalwijk; hij bezit het stadion waar deze eredivisionist in speelt. Hij heeft drie zonen. Stefan (41) en Dennis werken binnen DMG en Rick is eigenaar van Peter van Son Interieurobjecten.

Wat hebben jullie in deze periode van elkaar geleerd?

Vader en zoon kijken elkaar even aan. Stefan: ,,Van pa heb ik geleerd om juist in deze bijzondere periode rustig te blijven en niet van links naar rechts te schieten en dan weer door het midden. Hij zei: ‘We leven nu in het nu en we moeten nu in het nu schakelen.’ Normaal kijk je als bedrijf naar de langere termijn.’’

Ik heb gezegd, jongens we blijven OPEN!
Ben Mandemakers

Ben Mandemakers heeft gezien hoe Stefan het gehele bedrijf van zesduizend werknemers in Nederland, Duitsland en België bij elkaar hield door middel van filmpjes. Hijzelf is toch meer een man van de kleine groepjes, constateert hij. ,,Via toespraken vertelde Stefan over de gang van zaken binnen het bedrijf. Het ging over de veiligheid van personeel en klanten, maar dat we als bedrijf ook door moesten blijven gaan. Dit delen met z’n allen heb ik van hem geleerd.’’

Door die intelligente lockdown heeft er een herwaardering van de keuken plaatsgevonden. Ben Mandemakers: ,,Niet alleen van de keuken, eigenlijk van het gehele huis. Uiteindelijk heb je nog nooit zoveel gebruik gemaakt van je interieur als nu. Je weet nu als nooit tevoren wat je mooi vindt. De keuken is het hart van je huis. De goede gesprekken vinden vaak plaats achter de keukentafel.”

Stefan: ,,Als je niet gaat reizen, maar je hebt toch je vakantiegeld gekregen en een baan, ga je die gaskookplaat vervangen voor een inductieplaat. Heel veel Nederlanders begonnen na 15 maart aan hun huis te klussen. Ze gingen met aanhangers naar de doe-het-zelfwinkels.’’

Hoe kregen jullie al die keukens en inbouwapparatuur naar Nederland? Als iets kwetsbaar was tijdens corona was het wel de just-in-time productieketen.

Het antwoord toont hoezeer beiden rasondernemers zijn. Ruim voor 15 maart – Nederland ging om 18.00 uur in een intelligente lockdown – gaan zij naar hun leveranciers met het verzoek of ze mee willen en kunnen werken om te blijven produceren ,,Toen we zagen wat er in China, Italië en in Loon op Zand (in dit dorp vlakbij Waalwijk werd de eerste besmetting geconstateerd, red.) plaatsvond, zijn we daarop gaan anticiperen. We wisten niet wat er ging gebeuren, maar er ging iets gebeuren. Hier gingen we last van krijgen’’, vertelt Ben Mandemakers. ,,Op dat moment is de keus gemaakt om al onze magazijnen en extra opslag vol te zetten met keukens, sanitair en apparatuur.

Je spreekt over 130.000 vierkante meter. In twee tot drie weken stond alles tot de nok toe afgeladen. We hebben tegen onze leveranciers in Duitsland, Italië, België en Polen gezegd: blijf alsjeblieft doorwerken want wij hebben onze keukens hard nodig. Onze toeleveranciers, ik spreek liever van partners, kennen we vaak al heel lang en zijn net als ons personeel erg belangrijk.’’

Er is een bewuste keus gemaakt om in Nederland open te blijven. Maar waarom, er waren immers grote retailketens die dichtgingen?

Vader Ben neemt voordat zoon Stefan iets kan zeggen het woord en slaat stevig op tafel. ,,Ik heb gezegd, jongens we blijven OPEN!’’ Het woord open komt er met een stoot uit. ,,We moeten er gewoon zijn voor die ene klant. Ook al heb ik maar 1000 euro omzet. Door open te blijven, geheel volgens de overbekende voorschriften van het RIVM, houd je de energie in het bedrijf.’’

Als pa stilvalt, vult Stefan aan: ,,Vergelijk het maar met een voetballer. Als die maanden niet kan trainen en spelen wordt de spelkwaliteit minder. Door open te blijven kregen we ook rust in de organisatie.’’

We leven nu in het nu en we moeten nu in het nu schakelen
Ben Mandemakers

In Duitsland en België moesten alle winkels dicht. Wat was het effect?

Stefan: ,,Bij elkaar hebben we zo’n vijfhonderd winkels in die drie landen. Door de algehele sluiting in België en Duitsland en het aangepaste werken in Nederland kelderde de omzet met rond de

50 procent. Veel personeel kwam thuis te zitten, maar toch hebben we goede dingen bedacht. We zijn andere communicatiemiddelen gaan gebruiken. In Duitsland zijn we met onze klanten proactief gaan videobellen en samen online gaan ontwerpen. Op een gedeeld scherm bespraken de verkoper en de koper het ontwerp. In Nederland zijn de winkels, met alle voorzorgsmaatregelen voor veilig winkelen, wel open gebleven en klanten blijken dan toch liever naar onze winkels toe te komen.’’

En nu?

‘Bureaustoel’ zochten we 4x zo vaak
We stellen het nog maar eens vast: we zijn massaal aan het opruimen, klussen en (her)inrichten geslagen. Veelzeggend: in april 2020 verdubbelde het aantal van onze online zoekacties naar woonmeubels ten opzichte van april 2019 ruimschoots; de plus was 118 procent. En niet verwonderlijk, maar aardig om eens in een getal vastgelegd te zien: in die maand april lag het aantal zoekacties waarin ‘bureaustoel’ voorkwam 371 procent hoger. ‘Bureau’ volgde met 316, dan ‘gamestoel’ met 239 en ‘hangstoel’ met 217 procent. Over de omzet in 2020 tot nu toe van zaken in doe-het-zelf, keukens en vloeren weten we dat die in maart met 22,6 procent steeg ten opzichte van 2019, terwijl de sector woninginrichting en meubels daalde met 6,6 procent. In april was dat percentage echter +25,6, respectievelijk -8,2. In mei kwam de boel danig op gang: +29,4 en +8,7 procent. Qua woninginrichting en meubels hadden we na de oriëntatie kennelijk aanloop- of bedenktijd nodig. De afgelopen jaren zat er ook al flinke groei in de totaalomzet van alle winkels in woonbenodigdheden. Over het jaar 2019 was dat zelfs 9,6 procent, tot 3,32 miljard euro. De provincie met het hoogste aantal fysieke verkooppunten was in dat jaar Zuid-Holland met 422, Flevoland telde er 45. Zeeland pronkte met het hoogste aantal woonwinkels per duizend inwoners: 0,34. Zuid-Holland en Flevoland deden het met slechts 0,11. De detailhandel als geheel zette in mei 8,2 procent meer om, de hoogste groei in 14 jaar. Online werd bijna 50 procent meer omgezet.

Ben Mandemakers: ,,Onze omzet is weer normaal, net als de voorraden in onze magazijnen. Door al onze inspanningen draaien we nu over de eerste zes maanden van 2020 beter dan die over 2019. De herwaardering van de keuken door die lockdown fungeerde wel als extra vliegwiel. Daarnaast blijft de woningmarkt voor de toekomst goed. Ik ben positief gestemd. Corona heeft wel onze investeringen versneld met het oog op die toekomst.

We openen dit jaar twee nieuwe megastores van Mandemakers Keukens. Deze week in Amersfoort en straks in december in Amsterdam. Het is voor ons erg speciaal omdat dit de formule is waarmee het allemaal begonnen is. Verder openen we DMG-breed toch dit jaar daarbij nog zo’n dertig winkels. Uiteindelijk hebben we kortom een goed eerste half jaar, vooral de laatste weken zien we dat het enorm aantrekt. We zoeken zelfs naar ervaren verkopers, monteurs en chauffeurs om ons team te ondersteunen.’’

De economie is zwaar getroffen. Veel bedrijven hebben NOW- of een andere regeling aangevraagd. Jullie?

,,Wij willen er geen gebruik van maken. Nee, het hoeft niet.’’ Ineens praat Ben Mandemakers een stuk zachter, timide zou je bijna zeggen. Hij vindt het een rotvraag, zegt hij. ,,Het komt zo over van: kijk hem eens stoer doen. Het heeft niets met mijn financiën te maken. Ik vind het moeilijk om het te zeggen, omdat er andere sectoren zwaar zijn getroffen. Ik vind het vreselijk wat er met andere bedrijven gebeurd is. Ben blij dat er voor hen een NOW is.’’

Wil je tips of inspiratie voor je huis? Bekijk onderstaande video’s: