Ruimtetelescoop James Webb, opvolger Hubble, komt maandag aan op werkplek
De bestemming is bijna bereikt voor de nieuwe ruimtetelescoop James Webb. Ongeveer een maand na zijn lancering, met ongeveer 1,5 miljoen kilometer op de teller, komt hij maandag aan op zijn werkplek. Daar moet de telescoop de komende jaren het heelal in beeld brengen. En als de missie over vele jaren voorbij is, blijft hij waarschijnlijk nog lange tijd in die omgeving rond de zon draaien.
Terwijl de nieuwe telescoop maandag door de ruimte zoeft, wil de vluchtleiding op aarde die avond rond 20.00 uur Nederlandse tijd de motoren aanzetten. Daarmee moet de koers van de sonde veranderen. Zo kan hij worden ‘geparkeerd’ op een stabiele plek in de schaduw van de aarde, zo'n 1,5 miljoen kilometer van ons vandaan. Hij verbruikt daar zo min mogelijk energie, heeft vrij zicht op het universum en kan eenvoudig beelden en metingen doorsturen.
De James Webb is de opvolger van de beroemde ruimtetelescoop Hubble. Die stamt uit 1990 en draait dus al bijna 32 jaar in een baan rond de aarde. Zijn einde nadert. Daarom hebben Europa, de Verenigde Staten en Canada de handen ineengeslagen voor de nieuwe sonde. Vanuit Nederland zijn onder meer de Universiteit Leiden en onderzoeksinstituut TNO bij het project betrokken.
Beryllium en goud
De nieuwe ruimtetelescoop is ongeveer zo groot als een tennisbaan. De kern is een 6,5 meter grote spiegel, zes keer zo groot als die van de Hubble, die twee weken geleden werd opengeklapt. Hij vangt het licht uit de ruimte op en kaatst dat naar een tweede spiegel, die het licht bundelt en naar de meetinstrumenten aan boord stuurt. De hoofdspiegel bestaat uit achttien zeshoeken die aan elkaar zitten, maar los van elkaar kunnen bewegen om scherp te stellen. De spiegel is gemaakt van beryllium, met daarbovenop een miniem laagje goud van 100 nanometer dik. Dat is duizend keer zo dun als een menselijke haar of een vel papier. Beryllium is licht, sterk en goed bestand tegen extreme kou. Goud zorgt ervoor dat de spiegel beter in staat is infrarood licht te zien.
Tekst gaat verder onder tweet.
De James Webb moet onder meer zoeken naar planeten waar misschien leven mogelijk is, verre sterrenstelsels en sporen van de oerknal. Hij kan een miljard jaar verder terug in de tijd kijken dan de Hubble. Doordat de James Webb zo ver weg staat, heeft hij geen last van de warmte van de zon. Op zijn werkplek is de temperatuur 233 graden onder nul. Dat maakt de metingen nauwkeuriger en betrouwbaarder. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Als de James Webb op zijn definitieve bestemming is, kan hij nog niet meteen aan de slag. Een van de meetinstrumenten aan boord moet worden gekoeld tot 266 graden onder nul. Dat duurt ongeveer een maand. Daarna duurt het een paar maanden om te testen of alles goed werkt. In de zomer kan de James Webb waarschijnlijk de eerste metingen verrichten.
Maandag om 21.00 uur Nederlandse tijd is er een uitzending van Nasa over de telescoop. Die is te kijken via de Nasa Science Live website, YouTube, Facebook en Twitter.
Bekijk hier alle video’s in de rubriek ‘Wat zegt de Wetenschap?
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
met video
Astronomen delen eerste beeld superzwaar zwart gat in hart van de Melkweg
Het is wetenschappers voor de eerste gelukt om een beeld vast te leggen van het superzware zwarte gat in het midden van onze Melkweg. -
update
Ruimtetelescoop James Webb heeft enorme spiegel opengevouwen: ‘Fantastische mijlpaal’
De nieuwe ruimtetelescoop James Webb heeft in de ruimte zijn belangrijkste onderdeel opengevouwen, een metersgrote spiegel die het licht uit het heelal opvangt, meldde de NASA zaterdag. Het was de laatste stap van het eerste deel van de installatie van het observatorium die vlekkeloos verlopen is. -
Nieuwe mijlpaal voor ruimtetoerisme: Nederlandse Israëliër gaat als toerist naar ISS
De Israëlische zakenman met Nederlandse wortels Eytan Stibbe (64) vliegt vandaag als toerist naar het ruimtestation ISS. Stibbe heeft de vlucht gekocht bij Axiom Space, een bedrijf dat ruimtevluchten verkoopt. De reis is een nieuwe stap in het ruimtetoerisme. -
De beste games voor...
De beste games voor op een feestje: zo krijg je iedereen rondom de televisie
Gamen is meer dan alleen maar schieten of voetballen, en is vaak veel makkelijker om aan te beginnen dan je misschien denkt. In deze rubriek geven we daarom laagdrempelige tips voor games in elke situatie. Vandaag: de beste games voor tijdens een feestje. -
vraag 't vtwonen
Zo wordt je huis een oase van rust: ‘Dat is echt een basisbehoefte’
In een rustig huis is het fijn thuiskomen na een lange werkdag. Hoe maak je van je huis zo’n serene plek? We vragen het Liza Wassenaar, stylist bij vtwonen.
-
Podcast
Nanette en Marlies verloren ongeboren baby: ‘Zoveel liefde voor zo’n ieniemini mensje’
Een zwangerschap leidt niet altijd tot een blakende, gezonde baby: per jaar verliezen in Nederland zo’n 25.000 vrouwen een ongeboren kindje. In de podcast Miskraammonologen, een productie van Ouders van Nu, AD en de regionale titels, hoor je de persoonlijke verhalen van deze vrouwen. Deze week vertellen Marlies en Nanette over hun miskramen. -
PREMIUMDierenmens
Op fossielenjacht op de Maasvlakte: Peter en Ingrid zoeken al jaren naar sporen van reuzenbever
In de rubriek Dierenmens schrijft Annemarie Haverkamp over dieren met een verhaal. Deze week de jacht op de reuzenbever op de Maasvlakte. -
Snoekbaars verrast onderzoekers met zwemtocht van 550 kilometer
Een snoekbaars met een zendertje in zijn buik heeft in vijf jaar tijd minimaal 550 kilometer over de Rijn gezwommen. Dit is opvallend voor een vissoort waarvan altijd werd gedacht dat het een standvis is, een vis die het hele jaar in hetzelfde leefgebied verblijft.