Zo kan dit motto van Pippi Langkous mensen op het verkeerde been zetten
ColumnGedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: waarom we onszelf overschatten
Oh getver, dat plaatje weer. Op LinkedIn komt kinderboekenheld Pippi Langkous voorbij, met daarbij de uitspraak: ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. Als kind was ik al geen fan van dat vrijgevochten, sterke meisje met haar piratenpapa. Ik was het steevast eens met haar voorzichtige vriendinnetje Annika. Wat Pippi deed was gevaarlijk en erg onverstandig.
Tegenwoordig moet ik bij dit plaatje denken aan het Dunning-Kruger-effect, genoemd naar onderzoekers David Dunning en Justin Kruger. Zij ontdekten dat juist mensen die ergens glorieus slecht in zijn, denken dat ze er fantastisch goed in zijn. Ze lieten studenten verschillende testen doen, bijvoorbeeld een grammaticatest. Daarna mochten de deelnemers hun testscore schatten. De slechtsscorenden dachten dat ze een prima punt zouden krijgen. Juist de grammatica-kenners onderschatten hun prestaties. Zij vonden de test misschien makkelijk, maar dachten dat iedereen dat zou vinden.
Meedoen aan talentenjacht zonder ervaring
Hoe kan dit? Volgens Dunning komt dit doordat je pas weet hoe ingewikkeld een vaardigheid is, als je er meer van weet. Mensen die incompetent zijn weten eenvoudigweg niet wat ze niet weten. De eerste moeilijkheid is zien dat het probleem moeilijk is, vond filosoof Bertrand Russel al. Ik moet denken aan die arme mannen in Help, mijn man is klusser die totaal onderschat hadden wat er allemaal komt kijken bij een huis verbouwen. Of deelnemers van talentenjachten die zonder enige ervaring het podium pakken en denken dat kunnen dansen, zingen of een taart bakken nooit moeilijk kan zijn.
Iedereen is wel expert in íets, maar uit onderzoeken blijkt dat we onszelf overschatten op allerlei gebieden
Voor wie zichzelf graag op de borst klopt als expert en anderen wegzet als idioten: wees maar niet zo zeker van jezelf. Iedereen is wel expert in íets, maar uit onderzoeken blijkt dat we onszelf overschatten op allerlei gebieden, van sociale intelligentie, financiële kennis en logisch redeneren tot autorijden, schaken en bridgen. Het is een blinde vlek die we allemaal hebben, alleen ieder op een ander vlak.
Ik realiseerde me dat het Pippi-plaatje juist mensen aanmoedigt die hebben ontdekt dat hun vak veel ingewikkelder is dan ze dachten. Zij twijfelen over hun kunde en hebben dat zetje nodig. Zie twijfel maar als een goed teken. Of zoals Chinese wijsgeer Confucius eeuwen geleden al zei: echte wijsheid is weten wat je niet weet.
Meer weten over psychologie en werk? Lees Chantals boeken Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn, 13 tips tegen perfectionisme (2021) en Ons feilbare denken op het werk (2018).
Overschat jij jezelf wel eens? Of herken je het bij anderen?
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Column
De invloed van je naam: ‘Onbewuste voorkeur voor wat ons aan onszelf doet denken’
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: de invloed van onze naam -
PREMIUMstaking
Hij werkt hard, maar toch moet Jordan (48) zijn spaargeld aanspreken: ‘Deze tijd is onwijs zwaar’
Hij heeft al eens zijn huis moeten verkopen, toen het tegenzat. Dat wil Jordan Borsten (48) niet nog eens meemaken. Nu dreigt hij zijn spaargeld te moeten aanspreken om rond te komen; om maar te zwijgen over zijn collega’s die soms nog minder verdienen. Dus staat de chauffeur van de gemeentelijke reiniging vanmiddag op de Coolsingel voor meer loon. ,,Dat is niet uit luxe, hè.” -
Salaris
‘Mijn vrouw vindt het oneerlijk dat ik meer verdien terwijl we beiden net zo hard werken’
Hoeveel verdien je? Dat vragen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Noah (35) is octrooigemachtigde bij een hightechbedrijf. Het bedrijf heeft patenten nodig om uitvindingen en innovaties te beschermen. Noah regelt die bescherming en zorgt ervoor dat het bedrijf producten kan maken zonder last te hebben van patenten van anderen. -
Koken & Eten
Hygiëne in de keuken: maak ook je kruidenpotjes af en toe goed schoon
Veel gevallen van voedselvergiftiging ontstaan thuis, aldus het RIVM. De meeste bacteriën in de keuken denk je waarschijnlijk te vinden in de keukenhanddoek, vuilnisbak of snijplank, maar uit een nieuwe studie blijkt dat kruidenpotjes nog grotere bacteriemagneten zijn. -
Salaris
Sarah (34) is teamleider bij een bank: 'Ik werk hard voor mijn geld, maar vooral omdat ik het leuk vind’
Hoeveel verdien je? Dat vragen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Hoeveel verdien je? Dat vragen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Sarah (34) werkt als teamleider Know Your Customer (KYC) bij een grootbank. Zij stuurt een team van 15 analisten aan die mogelijke witwaspraktijken opsporen bij zakelijke klanten van de bank.
-
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
-
-
‘We zouden onze oudere collega’s moeten koesteren’
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: de oudere werknemer -
PREMIUM
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen.
1 reactie
Resterende karakters 500
Log in en reageerNancy Bastiaansen