Wanneer is je werkgever verplicht lunch of diner te regelen?

De lockdown is een grote klap geweest voor de cateringbranche, zegt Harry de Wit, bestuurder van FNV Catering. ,,De lockdown heeft ook flinke impact gehad op de contractcatering, waar met meerjarige afspraken tussen cateraars en bedrijven wordt gewerkt.” In totaal is een derde van het personeelsbestand van deze tak uitgevloeid, zegt De Wit. ,,Sommige werknemers hebben ander werk gezocht, anderen zijn er via een sociaal plan uitgegaan.”

Nu de coronacrisis al een paar maanden achter ons lijkt, zou je verwachten dat de draad in de bedrijfscatering ook weer wordt opgepakt. Dat is niet bij alle bedrijven het geval, zegt De Wit. ,,Een aantal bedrijven waar men prima kon thuiswerken, zegt nu: we stoppen helemaal met de bedrijfscatering.”

Ook voor veel cateraars zelf is het minder aantrekkelijk om nog bij bedrijven aan de slag te gaan. ,,Sommige organisaties hebben het risico naar de cateraar verschoven en stellen strengere eisen. Daardoor is het voor meer cateraars niet meer interessant om een contract aan te gaan.”

Inmiddels ligt er een nieuwe cao voor de sector, waarin onder meer een loonsverhoging van 3,4 procent per 1 april 2022 werd afgesproken. Daarnaast vallen medewerkers in de catering, hospitality en inflight die binnen één bedrijf werken nu onder dezelfde cao, eerder waren dat verschillende.

Hierdoor wordt het mogelijk medewerkers op diverse locaties te laten werken en het aantal contracturen te verhogen. Dat is hard nodig nu de bedrijfscatering weer aantrekt, want nieuwe mensen vinden is lastig, zegt De Wit. ,,De catering vist in dezelfde vijver als de horeca. Zelfs uitzendkrachten zijn niet te vinden.”

Zonder bedrijfscatering moeten werknemers buiten de deur op zoek naar hun lunch of eten van thuis meenemen. Een werkgever is immers niet verplicht om voor een maaltijd te zorgen, zegt Ralph Koks, teammanager Tax & Legal bij hr- en payrolldienstverlener SD Worx. ,,Het hangt wel van de situatie af, maar er is geen wet die voorschrijft dat je als werkgever verplicht bent om een bedrijfskantine te regelen. Wel zegt de wet dat er een pauzeruimte aanwezig moet zijn, maar er staat niets in over catering.”

Heeft je werkgever het bedrijfsrestaurant gesloten en is er ook geen eettentje in de buurt waar je even iets kunt halen? Dan heeft dit aanvechten meestal weinig zin, zegt Koks. ,,Grote kans dat je werkgever zegt: ‘Je kunt ook je eigen eten meenemen’. Je kunt wel vragen om een tosti-ijzer of een magnetron om eten van thuis mee op te warmen.”

Het recht van werknemers op een maaltijd ligt niet vast in de wet, maar soms wel in decentrale afspraken, zoals een cao. ,,In sectorcao’s kan staan dat er een maaltijd verstrekt moet worden of dat er een vergoeding moet worden gegeven”, zegt Koks. Zo staat in de cao’s van ziekenhuizen en de retail non-food dat werknemers die in een bepaald tijdvak werken, recht hebben op een maaltijd of vergoeding voor de aankoop daarvan.

De bedragen liggen ook besloten in die cao’s. Waar het bedrag aan uit mag worden gegeven, daar zijn werknemers doorgaans vrij in. Koks: ,,In de cao van Grootwinkelbedrijven in Levensmiddelen staat dat de werknemer recht heeft op een warme maaltijd van ‘redelijke’ kwaliteit. Redelijk is dan blijkbaar goed genoeg.”

Hoewel werkgevers niet verplicht zijn catering te regelen, kan het wel een mooi extraatje zijn, zegt Koks. ,,Je kunt er mensen mee aantrekken. Een mooi salaris en gunstige arbeidsvoorwaarden alleen zijn tegenwoordig niet meer voldoende om aantrekkelijk te zijn voor nieuw talent.” Dat zegt ook De Wit. ,,Een bedrijfsrestaurant is goed voor de sociale cohesie. Bedrijven zouden het meer als een ontmoetingsplek kunnen zien. Een aantal bedrijven is door de personeelstekorten nu wel bereid om daarin te investeren.”

Omdat er nu veel meer hybride wordt gewerkt en sommige medewerkers liever wat eerder beginnen of langer doorgaan, verruimt ook een aantal organisaties de openingstijden van het bedrijfsrestaurant, zegt De Wit. ,,Zo kunnen werknemers er ook een ontbijtje krijgen of een diner.”

De Wit ziet ook dat veel organisaties ervoor kiezen hun catering anders vorm te geven. ,,Je zag in coronatijd al dat bedrijven andere concepten invoerden, zoals een soort AH to go in het gebouw. Daar kunnen medewerkers eten afhalen of via een app bestellen. Handig voor het personeel, maar dat heeft natuurlijk wel impact op onze leden.”

Dit artikel verscheen eerder op deze site. Het artikel is geactualiseerd op 22 november 2022.

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: