Waarom lang pauzeren met collega’s juist een goed idee is

Stel je voor: je zit vlak voor een deadline. Je probeert voor het project alle documenten te verzamelen. Je perfectioneert de Excel-sheet, probeert alvast na te denken over wat er allemaal in dat belangrijke mailtje aan de klant moet komen te staan. Er parelt een zweetdruppeltje over je voorhoofd terwijl je schichtig naar de klok kijkt – dat wordt nog spannend. Maar dan staat er opeens een collega aan je bureau die je zegt dat het tijd is om uitgebreid koffie te drinken, bij te kletsen over persoonlijke zaken en taartjes te eten.

Gek? In Zweden niet, want daar is fika een nationale traditie. Een uitgebreide pauze, met koffie of thee, kaneelbroodjes en informeel contact, is daar de normaalste zaak van de wereld. Ze doen het daar om 10.00 uur ’s ochtends en om 15.00 uur ’s middags. En het is niet optioneel. Het weigeren van een uitnodiging voor een fika is not done. Sterker nog, in sommige bedrijven is fika zelfs verplicht. Ja, ook al heb je een deadline en ben je heel druk.

Anders dan je misschien zult denken, zorgt al dat koffiedrinken er niet voor dat men in Zweden helemaal niets voor elkaar krijgt. Integendeel: fika levert het land mogelijk heel veel op. Zweden hoort namelijk bij de productiefste en effectiefste landen ter wereld, ondanks – of misschien juist dankzij – deze koffieleut-traditie. Wat onze verre noorderburen doorhebben, is dat het gewoon móét, regelmatig pauze nemen. 

Je kunt nu eenmaal niet acht uur lang presteren, hoe graag je het ook wil. Je hoofd heeft tussen het werken door af en toe een moment nodig om af te koppelen en bij te tanken. En hoe kun je dat beter doen dan door sociaal contact? Ervaringen uitwisselen, gesprekken voeren, grapjes maken en lachen. Dat je van de cafeïne ook nog eens wat alerter wordt, is een bonus.

In Nederland zullen we niet zo snel een fika invoeren – ik hoor de werkgeverslobby al hyperventileren! Maar wie weet kunnen we wel wat leren van de Zweden: regelmatig pauzeren is niet zonde van de tijd, maar levert juist een enorme impuls aan de productiviteit, én aan het werkgeluk. En gelukkige medewerkers, zo weten we, leveren betere resultaten en blijven langer gezond. Regelmatig een pauze waarin je even van je computer of taak weg bent, is nodig om de werkdag vol te houden. Met andere woorden: ik ga even een kop koffie en een kaneelbroodje halen en uitgebreid andere mensen van het werk houden!

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020). 

Bekijk de video’s over werk en carrière in onderstaande playlist: