'Van te hard werken krijg je een koude neus'

Wie beweert dit?

,,Heb je ook binnen tijdens je werk of studie weleens last van een koude neus? Dan werk of denk je misschien te hard.” Dat schreef Metro onlangs. De krant baseert zich op onderzoek van de University of Nottingham. De onderzoekers registreerden met warmtecamera’s dat de temperatuur in de neus afnam als proefpersonen moeilijke taken voor de kiezen kregen. Op de site van de universiteit wordt uitgelegd dat bij deze taken de ademhaling verandert en het autonome zenuwstelsel in werking treedt. Mogelijk gaat er bloed van de neus naar de hersenen, maar dat moet nog verder worden onderzocht, aldus de universiteit.

Dit klinkt best vergezocht...

En toch werd een dergelijke uitkomst ook door de Nederlander Hans Veltman gedaan, die in 2005 voor TNO onderzoek deed hoe je mentaal belastend werk op een makkelijke manier kon meten. Een Japanse collega-onderzoeker zette hem op het spoor van de neustemperatuur. ,,Bij mentaal belastend werk gaan de hartslag, ademhaling en bloeddruk omhoog”, legt Veltman uit. ,,Als je wilt weten of werknemers flink mentaal belast worden en als je ze niet helemaal wil volhangen met sensoren, dan zou het meten van de neustemperatuur een goede optie zijn.” 

De theorie is dat door de mentale last de bloedvaten vernauwen en de neus sneller de omgevingstemperatuur aanneemt. En dat bleek ook uit een klein eerste experiment dat Veltman uitvoerde. ,,Bij een mentale taak van drie minuten ging de neustemperatuur omlaag, daarna kregen de proefpersonen drie minuten rust en ging de neustemperatuur weer omhoog.”

Maar toen kwam de tweede test

Veltman herhaalde de test. De proefpersonen hadden bij de eerste test hun kin, voor een nauwkeurige meting, in een steun gelegd. Het resultaat was dat ze door hun neus ademden. ,,In die tweede test moesten ze verplicht door hun mond ademden en plots zag je die neustemperatuur niet meer zo snel dalen. Het onderzoek klopt dus wel, maar alleen als je je mond dicht houdt.” 

Dit heeft trouwens niks te maken met bloed dat naar de hersenen gaat bij een mentale taak, zoals op de site van de University of Nottingham wordt gesuggereerd. ,,De hersenen gebruiken amper meer bloed als ze moeilijke taken moeten uitvoeren”, aldus Veltman. ,,Maar: het lichaam geeft wel een reactie. Het geactiveerde zenuwstelsel zorgt ervoor dat bloedvaten vernauwen, de bloeddruk stijgt, de hartslag anders wordt en de ademhaling ook. Als je dan door je neus blijft ademhalen, zorgt het ook voor een koudere neus.” Wie werkt met de mond dicht en toch een koude neus krijgt, werkt misschien dus wel te hard. Maar het is natuurlijk in deze dagen ook niet uitgesloten dat het gewoon (te) koud is. 

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!