Niet op vakantie deze zomer maar ‘gewoon’ aan het werk? Zo blijf je gemotiveerd

Bedrijfspsycholoog Ellen Huijsmans heeft in haar praktijk de afgelopen maanden veel thuiswerkers van advies voorzien. Zij heeft ook genoeg advies voor iedereen die deze zomer ‘gewoon’ moet werken.  

Laten we even de balans opmaken van het thuiswerken: wat ging goed en wat kan beter?
,,Het zit in onze cultuur om hup, onze schouders eronder te zetten. Dat deden we massaal aan het begin van de coronacrisis. Daar is niets mis mee, maar ik merk nu ineens dat veel mensen mentale klachten krijgen. Gelukkig heeft de crisis niet alleen nadelige effecten. Veel thuiswerkers vinden het bijvoorbeeld erg prettig dat ze niet meer in die drukke kantoortuin hoeven te zitten met al die prikkels. We kunnen ons nu echt even focussen op het werk.’’

Na zoveel maanden thuiswerken hebben sommige werknemers last van de ‘coronablues’, wat doe je daaraan?
,,Probeer ook eens de goede kanten te zien van wat er gebeurd is en kijk naar de dingen die nog wel kunnen. Wat vind je nou echt belangrijk? Ik ben bijvoorbeeld veel meer gaan wandelen met mijn dochter, daar kijken we nu allebei heel erg naar uit. Maar je mag je ook best gefrustreerd zijn. Het leven gaat sowieso gepaard met pijn en lijden. Soms is het gewoon even balen. Dat mogen we best toegeven.”

Terug naar kantoor gaan we waarschijnlijk pas ver na de zomer. Wat missen we het meest aan het normale kantoorleven?
,,De echte interactie met collega’s. Mensen lopen leeg op online vergaderen. Dat komt doordat de spiegelneuronen niet worden geprikkeld, die worden alleen actief als je gedrag van iemand waarneemt. We zien onze collega’s heel klein op ons scherm en kunnen hierdoor geen echt oogcontact maken. De subtiele signalen, zoals blozen of iemand die nerveus zit te bewegen, worden niet meer waargenomen.”

Wat doet dat met ons?
,,Het versterkt het gevoel van eenzaamheid. De gezelligheid van het kantoor moeten we daarbij ook al missen. Even samen naar een meeting lopen, de kletspraatjes op de gang of bij je bureau. Een praatje gebeurt nog wel, maar dan meer vanuit: ‘Oh ja, dat moeten we niet vergeten’. Het spontane is er af.”

Nu het vakantie is gaan veel collega’s ook nog weg. Wordt die eenzaamheid dan erger?
,,De vakantie is echt iets om naar uit te kijken. Velen willen er toch even tussenuit en dat is ook heel belangrijk. Ik moedig mensen altijd aan om even vrij te nemen. Ik vind dat werkgevers dit ook moeten stimuleren. Maar laat dan niet iedereen tegelijk op vakantie gaan. Er moet nog wel een steunpilaar op het werk aanwezig blijven. Zorg ervoor dat werknemers altijd een buddy overhouden die ook aan het werk is. Maar je hoeft je sociale contact natuurlijk niet alleen bij je collega’s vandaan te halen. Sommige mensen halen hun contacten uit sport, dat kan nu weer. Dus ga deze zomer vooral op zoek naar mensen bij wie je je prettig voelt.”

Heb je nog meer tips voor de werkende thuisblijvers?
,,Ga lekker in het park zitten werken als dat kan. Zit je lekker buiten, stel dat ene telefoontje uit en bel bijvoorbeeld terug als het regent. Neem een uitgebreidere lunch, verwen jezelf. Je kunt ook een fijn café opzoeken om te gaan werken. Als het lekker weer is, zou je ook een halve dag vrij kunnen nemen om te gaan zwemmen. Het gaat om die kleine geluksmomentjes. Werkgevers: beloon mensen die goed voor zichzelf kunnen zorgen en wees hierin flexibel.”

Wat kunnen werkgevers nog meer doen in coronatijd?
,,Veel werkgevers bieden hun mensen al de kans om af en toe terug naar kantoor te komen. Dat is heel goed en maak daar als werknemer ook gebruik van! Een verandering van omgeving is goed voor ons. En nodig dan ook je favoriete collega uit. Dan is het extra gezellig.’’

,,Sommige werkgevers raken bijna failliet door de crisis, die zien dit als de maanden waarin weer wat geld te verdienen valt en willen nu juist gas geven. Zeker in de horeca. Maar probeer je vaste mensen nu ook wat ademruimte te geven. Huur bijvoorbeeld studenten in die het werk eventjes kunnen overnemen. Ook niet onbelangrijk: blijf werken aan de teambuilding. Vier dat je samen door deze coronaperiode bent gekomen met z’n allen.”

Gaat de coronacrisis blijvende verandering opleveren op werkvlak?
,,We zaten eerst vast in een van 9-tot-5-cultuur. Het thuiswerken geeft meer vrijheid. Het biedt ons bijvoorbeeld de kans om pauzes anders in te plannen. Je kunt nu van 7 tot 7 werken en daartussen twee uur lunchpauze houden. Maar voor werknemers die van routine en structuur houden kan thuiswerken juist lastig zijn. Kijk vooral wat je hen als werkgever kan bieden in deze situatie.’’

,,Aan de andere kant blijven wij mensen natuurlijk gewoontedieren. Misschien gaan we wel weer terug naar de oude situatie als de crisis voorbij is. Ik hoop echter dat deze veranderingen blijvend zullen zijn voor veel werknemers.”

Hoe houd je het thuiswerken een beetje leuk? Hoogleraar organisatiepsychologie Aukje Nauta (Universiteit Leiden) geeft tips & tricks en legt uit wat thuiswerken zo moeilijk maakt: