'Niet iedereen is geschikt voor de functie van vertrouwenspersoon'

,,De positie van een vertrouwenspersoon moet duidelijk zijn in de organisatie: vindbaar en laagdrempelig”, zegt Lilian Vermeulen, eigenaar van Centrum Vertrouwenspersonen Plus. In de trainingen en cursussen die het centrum geeft is daar veel aandacht voor. ,,Medewerkers moet het gezicht van de vertrouwenspersoon kennen. Dat kan door voorlichting, het zorgen van (digitale) informatie door middel van bijvoorbeeld flyers, het geven van workshops of het bezoeken van teamoverleggen.”

Iets meer dan 12 procent van 357 vertrouwenspersonen gaf aan meer meldingen binnen te krijgen sinds de #metoodiscussie vorig jaar oktober. Dat blijkt uit een enquête van deze krant in samenwerking met de Landelijke vereniging voor vertrouwenspersonen (LVVV). En dat terwijl uit een onderzoek van vakbond FNV blijkt dat meer dan de helft van de werknemers te maken heeft gehad met seksuele intimidatie op de werkvloer.

Centrum Vertrouwenspersonen Plus ziet de laatste periode een toename van het aantal mensen dat een opleiding volgt tot vertrouwenspersoon. Of dat komt door de #MeToo discussie, durft Vermeulen niet te zeggen. Ook al juicht Vermeulen de toename toe, ze denkt niet dat iedereen even geschikt is voor de functie van vertrouwenspersoon. ,,Je moet communicatief zijn ingesteld en gevoel voor de organisatie hebben. Je moet weten wat je positie is en je moet durven doorpakken als dat nodig is”, aldus Vermeulen. ,,Het is belangrijk om goed te kunnen analyseren.”

Inge te Brake, bestuurslid van de LVVV noemde het zijn van vertrouwenspersoon eerder al een vak op zich. ,,Het is bij veel bedrijven een nevenactiviteit, maar je moet goed onderlegd zijn. Het is bijvoorbeeld erg belangrijk dat je met iemands emoties om kan gaan. De meeste mensen vinden gevoelens bij anderen nogal ingewikkeld en hebben de neiging dat uit de weg te gaan. Een goede vertrouwenspersoon laat die emoties er juist zijn, luistert en verwijst zo nodig door naar een professional zoals een psycholoog.’’

Te Brake vermoedt dat het aantal meldingen bij vertrouwenspersonen van #MeToo, niet in verhouding staat tot wat er daadwerkelijk speelt. ,,Veel mensen durven nog steeds niet met hun verhaal naar buiten te komen”, zegt ze tegen de krant naar aanleiding van de enquête. Minder dan de helft van alle slachtoffers van seksuele intimidatie doet daar melding van.

Volgens opleider Vermeulen is het juist daarom heel belangrijk dat een vertrouwenspersoon onafhankelijk de functie kan uitvoeren. ,,De vertrouwelijkheid moet worden gegarandeerd. Je moet contact kunnen opnemen via een direct nummer en een anoniem e-mailadres. Ook moet een vertrouwenspersoon een ruimte hebben om mensen te ontvangen, eventueel buiten de organisatie.”

Ook een externe vertrouwenspersoon die buiten de organisatie staat kan een oplossing zijn, net als het benoemen van een tweede vertrouwenspersoon. Te Brake zei eerder tegen deze krant: ,,We raden aan dat een organisatie minimaal twee vertrouwenspersonen aanstelt. Het is namelijk vaak een kwestie van persoonlijke voorkeur bij wie je iets kwijt wilt. Het kan zijn dat je met de een niets hebt, maar bij de ander best open kaart wilt spelen.”

Het is voor organisaties overigens niet verplicht om een vertrouwenspersoon aan te stellen. De LVVV riep dit najaar op om een vertrouwenspersoon wettelijk verplicht te stellen voor organisaties. Meer dan de helft van de bedrijven heeft op dit moment helemaal geen vertrouwenspersoon, wat het lastig maakt om het probleem te kunnen melden. 

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!