Je solliciteert na een burn-out of kanker: melden of niet?

,,Ik heb niet altijd verteld dat ik migraine had", zegt Inge van Vuuren. ,,Uit angst om de baan niet te krijgen. Toen ik eind 30 was, ging ik inzien dat migraine bij me hoort. Als ik iets wilde veranderen in hoe werkgevers hiermee omgaan, moest ik zelf het voortouw nemen. Toen ben ik het wel gaan melden en werd ik aangenomen." 

Ze begeleidt met haar bedrijf De Migrainecoach nu mensen die in hetzelfde schuitje zitten. ,,Veel staan voor ditzelfde dilemma. Niemand durft het te zeggen tijdens een sollicitatiegesprek. Bijna iedereen heeft problemen op zijn werk. Sterker nog: er worden contracten niet verlengd."

Officieel hoef je een aandoening alleen te melden in een sollicitatiegesprek als het van invloed is op je werk. Heb je bijvoorbeeld een stoma die je moet verwisselen tijdens de uren dat je werkt? Dat kost werktijd en dus moet je het melden. Ben je stratenmaker en heb je rugklachten? Dan ben je ook verplicht je potentiële werkgever in te lichten, vertelt loopbaancoach Kitty van der Kroon. 

Voor andere beperkingen, die niet van invloed zijn op het dagelijks werk, hoeft dat niet. ,,Ik adviseer soms het in het eerste gesprek voor je te houden", zegt Kroon. ,,Maar je kunt het wel melden als je je daar prettig bij voelt. Het kan wel helpen bij je functioneren als anderen weten dat je bijvoorbeeld een autistische stoornis hebt."

Vragen over gezondheid mogen alleen worden gesteld bij een medische keuring, die alleen voor bepaalde banen mag worden afgenomen: bijvoorbeeld voor functies die een risico kunnen opleveren voor je gezondheid of veiligheid of die van anderen. De keuringen moet worden uitgevoerd door een officiële bedrijfsarts. De werkgever mag in een sollicitatiegesprek volgens de rijksoverheid wel vaststellen of je geschikt bent voor een functie. Dat kan bijvoorbeeld door de kandidaat vragen te stellen, zoals: 'U moet als vrachtwagenchauffeur lang achter het stuur zitten zonder te stoppen. Kunt u dat volhouden?' of 'Als horecamedewerker moet u een aantal uren achter elkaar staand werken. Houdt u dat vol zonder tussentijds te gaan zitten?'

Van der Kroon oefent vaak sollicitatiegesprekken met haar cliënten, een doelgroep die soms moeite heeft met solliciteren. ,,Dan stel ik ineens de vraag: ben je vaak ziek? Zulke vragen mogen helemaal niet worden gesteld bij een sollicitatie, maar dat betekent niet dat het niet gebeurt. Ik zorg er altijd voor dat mensen weten wat hun rechten en plichten zijn in een sollicitatiegesprek, geef aan dat ze hier niet op hoeven te antwoorden en zich daarbij kunnen beroepen op de wet", zegt Van der Kroon.

Migrainecoach Van Vuuren adviseert om toch maar eerlijk te zijn én een alternatief te bieden voor eventuele afwezigheid. ,,Ik bood altijd heel duidelijk een oplossing aan. Ik werk vier dagen. Als ik een migraineaanval krijg, wissel ik die dagen om. Of als het vaak gebeurt, maak ik afspraken over vakantiedagen." Toch blijft het lastig: ,,Migraine is geen duidelijke aandoening waardoor je bepaalde dingen niet kunt doen. Maar het heeft invloed op alles. Ik was altijd bang dat ik een aanval kreeg."

Ook voor voormalig kankerpatiënten kan hun ziekte invloed hebben op de mogelijkheden, zegt coach Karin van Keimpema. Maar dat kun je beter pas vermelden verderop in de sollicitatieprocedure. ,,Iedereen kan goed functioneren. Maar soms ben je wat sneller moe en als er druk op je komt te liggen heb je eerder kans dat je uitvalt. Als je werkgever dat weet, kan die daar beter mee omgaan."

Nadat bij Van Keimpema zelf borstkanker was vastgesteld, besloot ze zelfstandig als coach aan de gang te gaan om mensen te helpen met re-integratie na onder andere kanker. ,,Ik merk bij mijn cliënten dat ze het moeilijk vinden en altijd twijfelen of ze het wel of niet moeten vertellen. Omdat ze bang zijn om afgewezen te worden, kiezen ze er vaak voor om het in eerste instantie niet te delen." Goed nieuws: in 2017 ondertekende een aantal grote bedrijven het convenant Werk en Kanker, waarin ze beloven ex-kankerpatiënten niet anders te behandelen dan mensen die niet ziek zijn geweest.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!