Belgen mogen kiezen voor vierdaagse werkweek, met behoud van loon

Opmerkelijk nieuws van onze zuiderburen vorige week. Met het nieuwe Belgische arbeidsakkoord krijgen de Belgen het recht op een vierdaagse werkweek. Hierbij krijgen de Belgen (althans, zij die werkzaam zijn in de privésector) de keuze om niet de standaard vijf, maar vier dagen te werken - met behoud van loon. Als ze daarvoor kiezen, kan er wel van hen verlangd worden om op die dagen iets langer te werken: maximaal 9,5 uur.

De Belgen krijgen in het akkoord ook het recht op onbereikbaarheid. Dit recht, dat in Frankrijk al eerder werd ingevoerd, maakt dat werknemers buiten hun werktijden niet meer beschikbaar hoeven zijn voor het opnemen van telefoontjes, bekijken van appjes of beantwoorden van e-mails - met uitzondering van hoogst exceptionele en urgente situaties. Een ongevraagd dwingend mailtje van de baas om half acht ’s avonds om nog even de spoedvergadering van morgen voor te bereiden, daar hoeven de Belgen dus niet meer bang voor te zijn.

Een driedaags weekend, en de avonden en weekenden weer werk-vrij - daarmee wordt volgens het Belgische kabinet het werken prettiger en gezonder gemaakt. Zo ontstaat er namelijk meer tijd voor de kinderen, voor vrijwilligerswerk of mantelzorg - of gewoon meer tijd om te besteden aan de andere dingen in het leven die naast werk óók belangrijk zijn. Meer tijd om te ontspannen en te herstellen, waarbij de werktelefoon gewoon in de jaszak mag blijven zitten: het is een goede manier om stress en burn-out te verminderen, zo blijkt ook uit onderzoek.

Frappant is het wel: in Nederland wordt het invoeren van wetten over deze rechten tot dusverre steevast van de hand gewezen, want ‘niet realistisch’ en ‘hinderlijk bureaucratisch’. Ondanks dat vakbonden al jaren roepen om maatregelen om werken gezonder te maken, ondanks dat uit onderzoek blijkt dat dit soort maatregelen gewoon wérken, en ondanks dat we met een onverminderd hoog aantal burn-outs kampen. In Nederland vinden we het belang van de werkgever nog altijd een stuk belangrijker dan dat van de werknemer. En dan doen onze onderburen het gewoon wél!

Als we iets geleerd hebben in de coronacrisis, dan is het wel dat we onze manier van werken kunnen veranderen als de nood maar hoog genoeg is. Als er nu maatregelen voor handen zijn die zorgen voor minder stress en meer werkgeluk, is dat dan niet evenzeer een reden om opnieuw te kijken naar onze manier van werken? Want als de Belgen het kunnen, dan kunnen wij het ook.

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020). 

Veel last van (werk)stress? Thijs Launspach besprak eerder met Arie Boomsma wat je kunt doen om een burn-out te voorkomen: