Elke dag een bladzijde voor Tilburgers wie de oorlog hun leven kostte
VIDEOTILBURG - Sinds 1949 wordt in de kapel van OLV ter Nood elke dag een bladzijde uit een boek met namen van Tilburgse oorlogsslachtoffers omgeslagen. Karel Bergmans stelde zichzelf ten doel het overzicht compleet te maken: ,,Een eerbetoon en een cadeau.”
Het boek, in twee banden, met de namen van 850 Tilburgse slachtoffers van oorlogsgeweld valt open op 14 mei: sterfdag van Robert Busnac. Nog geen drie jaar eerder, in 1940, zag de kleine het levenslicht in Moergestel. Zijn vader en moeder waren daar als joodse kermisartiesten vanuit Tilburg gestrand.
Zoveel namen, zoveel verhalen. Maar Karel Bergmans kon niet te lang stilstaan tijdens zijn monnikenwerk. Voor de kapel van OLV ter Nood zette hij zich daaraan in 2019, toen Tilburg 75 jaar vrijheid kon vieren.
Van de stichting achter de kapel, vlakbij de Oude Markt, is Bergmans de voorzitter. Zijn vader, drukker van professie, was vlak na de oorlog een van de twee oprichters, uit dankbaarheid dat Tilburg er tamelijk genadig vanaf was gekomen tijdens de oorlog.
Elke dag een bladzijde
,,Er kwam in 1949 ook een boek te liggen met 315 namen van Tilburgse oorlogsslachtoffers erin. Elke dag slaan we sindsdien een bladzijde om voor een nieuwe sterfdatum. Onze beheerder Jan Simons doet dat al bijna veertig jaar.”
Bergmans kreeg echter geregeld te horen dat ‘opa’ of ‘moeder’ er niet tussen stond. ,,Ik besloot daarom een nieuw boek te maken, als eerbetoon aan mensen die voor onze vrijheid vielen en als cadeau van onze kapel aan de Tilburgse gemeenschap.”
‘Het leven gebroken’
Zijn zoektocht leidde langs de archieven van de Oorlogsgravenstichting, BHIC en RAT. Maar vooral het boek ‘Het leven gebroken’ van Gerrit Kobes en Ad de Beer bleek een uitstekende bron.
,,Uiteindelijk ben ik tot 850 namen gekomen van mensen die op een of andere manier aan Tilburg zijn te relateren. Niet alleen burgers en militairen die tijdens de bevrijding van oktober ‘44 om het leven zijn gekomen. Ook mensen die gedeporteerd werden of religieuzen die overzees om het leven kwamen.”
Oorlogsgeweld was het criterium. De Tilburgse die tijdens de bevrijdingsfeesten onder een geallieerde tank om het leven kwam, staat daarom niet in het boek. ,,Dat moet je toch zien als een verkeersongeluk”, verklaart Bergmans.
Compleet decennium
Wel besloot hij om Tilburgers die tijdens de Indonesische onafhankelijheidsstrijd sneuvelden in zijn overzicht op te nemen. Daarmee beslaat de periode een compleet decennium: van 1940 tot 1950.
De boeken van Karel Bergmans komen na vrijdag in een vitrine in de kapel te liggen. De namen zijn deze keer niet met de hand gekalligrafeerd, zoals aanvankelijk Kees Mandos en daarna Kees Koster dat hebben gedaan.
Tot tweemaal toe werd hun herdenkingsboek in de jaren zeventig uit de kapel gestolen. Bergmans hoopt dat hem dat bespaard blijft.
MARIA ZINGT
Vrijdagavond is de presentatie van het het herdenkingsboek - in twee banden - na afloop van Maria Zingt. Er mogen slechts 30 mensen aanwezig zijn vanwege de verscherpte coronavoorschriften. Reserveren is niet meer mogelijk.
Burgemeester Weterings heeft laten weten niet in de gelegenheid te zijn om het boek in ontvangst te nemen.
Ter gelegenheid van de jaarlijkse zangmanifestatie bij de kapel is ook een boekje door Paul Spapens geschreven met verhalen over alle Maria-bevrijdingsmonumenten inclusief fietsroute. De aquarellen ervan zijn van Jofke van Loon.
Het boekje ‘Maria in Tilburgse Bevrijdingsmonumenten’ met de fietsroute is verkrijgbaar bij de boekhandels Gianotten-Mutsaers en Livius en in de kapel Onze Lieve Vrouw ter Nood.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
VIDEO | Bevrijding 75 jaar
‘Bevrijdingsbel’ van Tilburg krijgt plekje in Mariakapel
TILBURG - Er is een plek gevonden voor de bel van een brandweerwagen die een Schotse bevrijder in oktober '44 weggaf aan een Tilburgse winkelier. Hij komt te hangen in de Mariakapel van Onze Lieve Vrouwe ter Nood, die in de Kapelhof achter de Schouwburgring te vinden is. -
Rauwe groenten, kaneel, ananas: wat kun je écht beter laten staan als je zwanger bent?
Eten wordt een tikkeltje ingewikkelder als je zwanger bent. ,,Sommige vrouwen zijn zo bezorgd dat ze rauwe groenten negen maanden lang van hun bord bannen”, vertelt gynaecoloog Ronald Devlieger. Maar zijn die groenten dan echt zo slecht voor de baby? En hoe zit het met kaas, koffie, alcohol en voedingssupplementen? Devlieger zet alles op een rijtje. -
Koken & Eten
Zo maak je de perfecte nasi goreng
Er is geen standaardrecept voor nasi goreng. Maar houd je aan deze basisregels van Maureen Tan, auteur van de Bijbel van de Indonesische keuken, en je gebakken rijst kan niet mislukken. En heb je een restje rijst in de koelkast, dan ben je helemaal snel klaar. -
Na poetsbeurt is de kapel van OLV ter Nood klaar voor 4 en 5 mei
TILBURG - Voor 4 en 5 mei van dit jaar is de kapel van OLV ter Nood door vrijwilligers aan een grondige poetsbeurt onderworpen. In hartje Tilburg herinnert de kapel aan de bange oorlogsjaren. -
Maria slaat mantel om Tilburg: devotieprentje in tijden van corona
TILBURG - Tienduizend gratis devotieprentjes met Maria die haar mantel om Tilburg slaat, worden de komende tijd in de stad verspreid. Het eerste exemplaar is donderdag voor burgemeester Theo Weterings.
-
We moeten meer bewegen
Waarom het helemaal niet erg is om je tijdens je vakantie te laten gaan
We moeten meer bewegen. Hoe vind je de sport die het best bij je past? Gezondheidsjournalist Tijn Elferink en gedragswetenschapper Johnny Buivenga gaan op zoek naar de voor- en nadelen van verschillende sporten. In deel 20: met deze tips van Arie Boomsma kom je je vakantie leuk en actief door. -
VIDEO
Maria Zingt dit jaar met haar eigen Tilburgse bloemkes
TILBURG - Maria Zingt, de spirituele tegenhanger van Tilburg Zingt, beleeft vrijdagavond zijn elfde editie. Traditiegetrouw wordt daar ook dit jaar een thema aan gekoppeld. Bezoekers kunnen voor 2 euro een zakje met zaden van tien verschillende bloemen kopen. Ze hebben alle tien met Maria van doen. -
PREMIUMmet video
Nanda ‘schaamt zich dood’ nadat brandweer haar flat in hees door kapotte lift: ‘Ik zit nu gewoon opgesloten’
TILBURG - Toen Nanda Schaap woensdag thuiskwam van het boodschappen doen, bleek de lift van haar flat kapot. De brandweer moest er aan te pas komen om de Tilburgse met haar scootmobiel naar de vijfde etage te hijsen. Mogelijk moet ze nog weken thuisblijven.