Dertig keer een kus: ‘Met zulke schilderijen oogt het alsof die echt voor jou is bedoeld’

De Tilburgse kunstenares kwam op het idee tijdens haar werk in de thuiszorg. ,,Ik ging ’s avonds langs bij een vrouw die voor het slapen gaan de foto van haar overleden man kuste. Toen dacht ik: het zou toch leuk zijn geweest als die man er kussend op had gestaan.”

Vanuit deze gedachte ontstond de portrettenreeks. Schilderijen van kussende mensen, die ze naschilderde van foto's die mensen zelf thuis gemaakt hadden. ,,Als je er echt voor gaat zitten en je kijkt naar één gezicht, dan oogt het als ’n kus die voor jou bedoeld is. Het doet wel wat met je.”

Karthaus ging voor het schilderen van deze olieverfportretten een lang traject aan. Niet alleen omdat de schilderijen in meerdere lagen veel tijd vergen, maar ook vanwege de werving. Ze sprak, alleen of samen met haar partner, veel mensen op straat en op de markt aan met de vraag of ze een zoenende foto van zichzelf wilden maken en doorsturen.

,,Mensen hebben geen foto’s van zichzelf waar ze kussend op staan", vertelt ze. ,,Ik heb ze ook niet. Wel veel foto’s met ’n sigaret of ’n wijntje. Maar bewust zoenend? Nee. Om zoiets vast te leggen is voor mensen blijkbaar toch een drempel. Een kus is intiemer dan ik dacht.”

Volgens de Kunstenares zegden vrouwen eerder toe. ,,Mannen doen dat ook wel, maar laten vervolgens niets meer horen. En jonge meiden hebben de neiging poedertjes op hun gezicht te smeren. Of ze doen zo’n filter over de foto heen. Dan is op zo’n foto de kus wel echt, maar de rest is nep. Ik vroeg dan toch om een foto die meer naturel was. Met veel moeite kon ik dan iets anders krijgen.”

Ook met ouderen was het echter niet altijd even makkelijk. Veel ouderen zijn volgens de Karthaus al jaren niet meer gefotografeerd en herkennen zich daardoor niet in de foto. ,,‘As ge mar nie zegt dè ik ut ben’, zei een oudere vrouw tegen mij.”

,,Je staat natuurlijk vaak ook niet op je charmantst op de foto als je ’n kus geeft. Je denkt misschien: dat gooi ik even te grabbel, maar het is uiteindelijk een kwetsbaar iets. Toen ik mensen benaderde voor een foto, zag ik ze al meteen oefenen. Het zijn toch veel spiertjes en rimpeltjes die in beweging komen. Iemand sprak over ‘een samengeperste anus op m’n gezicht’. En die jonge grietjes trekken algauw zo’n duckface. Met 14 jaar zie je ze al poseren alsof ze van die met botox gevulde lippen hebben.”

Ondanks al deze obstakels is Karthaus erg blij met de portrettenreeks. Naar haar mening wijkt ze af van de kunst die tijdens de coronaperiode is gemaakt. ,,Ik had gegoogeld naar wat kunstenaars in coronatijd zoal deden. Misschien lag het aan mijn manier van zoeken, maar ik kwam vooral veel projecten tegen over eenzaamheid en ellende. Ik wilde iets positiefs brengen. Hopelijk dragen deze portretten bij aan een positief gevoel.”