Vrouwen verlaten vaak vroeg de techsector: wat kunnen bedrijven daaraan doen?

VHTO, het landelijk expertisecentrum voor genderdiversiteit in de bèta, techniek en ICT onderzocht de positie van de vrouw in de techsector. Steeds meer vrouwen beoefenen technische beroepen, maar ze verlaten de sector vaak vroeg. Dat is zonde, stelt directeur Sahar Yadegari. Terwijl 57 procent van de mannen met een technische opleiding terecht komt in een idem beroep, is dat bij vrouwen slechts 27 procent.

Hoewel het aantal meisjes en jonge vrouwen dat kiest voor een opleiding in een technische-, bèta- of IT-richting de laatste jaren juist langzaamaan toeneemt, is dit nauwelijks terug te zien in het aantal vrouwen dat daadwerkelijk in de techsector werkt. Veel vrouwen gaan na hun studie even aan het werk in een technisch beroep, om vervolgens toch voor een andere branche te kiezen. Een zorgelijke ontwikkeling, waar actief iets tegen gedaan moet worden, vindt Yadegari.

Er zijn meerdere redenen dat vrouwen vroeg uit de techsector vertrekken, vertelt ze. Ten eerste ligt de lat voor vrouwen hoger: prestaties van mannen worden nog altijd hoger beoordeeld. Ten tweede is het lastig om zelfvertrouwen te ontwikkelen als je in de minderheid bent én moet omgaan met negatieve beelden over vrouwen en techniek. Tot slot moet ze concluderen dat veel werkgevers in de techsector niet flexibel zijn: het zijn vaak ouderwetse organisaties, waarbij flexibele uren bijvoorbeeld absoluut niet bespreekbaar zijn.

Werkgevers kunnen zelf veel doen om ervoor te zorgen dat vrouwen blijven. Dit staat uitgebreid beschreven in een rapport dat VHTO heeft overhandigd aan brancheverenigingen in de bèta, techniek en IT. Yadegari: ,,We hebben concrete acties beschreven die bedrijven kunnen toepassen: beoordeel mannen en vrouwen aan de hand van dezelfde criteria, zorg voor flexibele werktijden en zorg ervoor dat vrouwen zich thuis voelen. Haal dus posters met blote vrouwen van de muur en voer geen vrouwonvriendelijke gesprekken aan de lunchtafel. En nodig vrouwen actief uit om te solliciteren, zodat de mix tussen mannen en vrouwen meer gelijk wordt.”

Om er voor te zorgen dat het percentage vrouwen in de techsector omhoog gaat, is educatie essentieel: ,,Het gaat al mis op de basisschool. We proberen er steeds meer op te letten dat de bouwhoek niet alleen voor jongens is, maar toch linken veel kinderen technische beroepen nog altijd aan mannen.” Om deze reden geeft VHTO gastles op basisscholen: ,,We geven Beeldenbrekers-lessen vanaf groep één om genderstereotype beelden over technische beroepen te doorbreken. Als je aan een kleuter vraagt hoe een machinemaker of raketbouwer eruitziet, wordt er bijna altijd een man getekend. Daar is nog veel werk aan de winkel: in de hoofden van jonge kinderen zit vaak nog een heel ouderwets plaatje.”

Voor middelbare schoolleerlingen is het belangrijk dat zij goed worden geïnformeerd over de mogelijkheden van technische beroepen, zegt Yadegari. ,,Jonge meiden merken gelukkig steeds meer hoeveel creatieve techberoepen er zijn. Gezien de tijd waarin wij leven, neemt het aantal van dit soort beroepen ook toe. Bovendien zijn het banen die goed verdienen en waarmee je impact kan maken. We brengen pubers in contact met vrouwelijke rolmodellen die al werkzaam zijn in een technische rol in bijvoorbeeld de muziekindustrie, zodat het voor meisjes tastbaar wordt wat je daadwerkelijk kan worden als je kiest voor een studie en loopbaan in de techniek.”

Yadegari is blij dat cijfers laten zien dat steeds meer jonge vrouwen kiezen voor een technische opleiding. De focus ligt nu op het behoud van deze vrouwen in de sector. Ze kan zich goed voorstellen dat het voor veel werkgevers lastig is om patronen en gebruiken die al jarenlang hetzelfde zijn te veranderen, maar het belang is groot dat dit wel gebeurt: ,,Voor iedereen geldt dat het belangrijk dat hij of zij zich thuis voelt op het werk. Hoe meer je je thuis voelt, hoe meer vertrouwen je hebt om je taken uit te voeren en je werk goed te doen. Omgevingsfactoren zijn hierin ontzettend belangrijk. Durf als bedrijf in de techsector kritisch te kijken naar de mate van ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en zorg ervoor dat niet alleen mannen maar ook vrouwen zich thuis voelen en zich kunnen ontwikkelen.”