Beeldtechnieken als oled, Qled en microled: maakt het echt zoveel verschil als je een nieuwe tv koopt?

Oled staat voor ‘Organic Light Emitting Diode’. In de beeldplaat van een oled-tv zit organisch materiaal, dat oplicht als er stroom doorheen wordt gestuurd. Als daar een kleurfilter aan toegevoegd wordt, krijgt dat licht ook een bepaalde kleur. Vier oleds die een kleurenmensel vormen - een witte, rode, blauwe en groene - vormen één pixel op het scherm.

Die organische diodes komen in oled-tv’s in de plaats van de klassieke beeldkristallen in een lcd-scherm, en hebben door hun lichtgevende karakter geen extra zij- of achterverlichting nodig. Dat maakt dat niet alleen de kleuren veel ‘natuurlijker’ aanvoelen - ze komen namelijk uit de beeldpunten zelf -, maar ook dat het scherm dunner wordt.

LG was een pionier van oled-tv, maar ondertussen maken ook merken als Sony en Philips televisies met die beeldtechnologie. Oled-tv’s hebben een hoog contrast en spectaculaire zwartwaarden en vertonen hun beeld met een supersnelle respons, handig voor voetbalwedstrijden, videogames en actiefilms. Nadelen: de helderheid ligt wat lager. Kijken terwijl de zon je huiskamer binnen schijnt kun je vergeten.

LG’s C9 is een absolute top-tv voor fijnproevers. De beeldkwaliteit is uitstekend, met een enorm groot contrast en goede kijkhoeken. Bovendien geeft hij bovengemiddeld goed geluid. Een minieme vertraging in input, de mogelijkheid om via hdmi 2.1 beelden met 120 beelden per seconde weer te geven en de ondersteuning van variabele beeldverversingsratio’s maken de C9 ook voor gamers een uitstekende keuze.

Dit Philips-toestel heeft een oledpaneel met eigen beeldtechnologie van het merk, Android TV als smart-besturingssysteem en natuurlijk Philips’ Ambilight, dat de gloed van de kleuren op het scherm nog wat doorzet naar de muur erachter.

Samsung, de grote concurrent van LG, heeft wel oledschermen in zijn smartphones zitten. Zogeheten Amoled-schermpjes zijn dat; de afkorting staat voor active-matrix organic light-emitting diode, met een toegevoegde technologie die de beeldpunten stuurt. Maar voor zijn televisies ging het voor Qled, zijn eigen technologie. Het is geen technologie die het traditionele, uit beeldkristallen bestaande lcd-scherm vervangt, zoals oled, maar bestaat uit piepkleine ‘nanokristallen’. Dat zijn twee tot tien nanometer grote halfgeleiderdeeltjes, waarvan de afmetingen aanpasbaar zijn, om licht van diverse golflengtes (kleuren dus) af te geven.

De Qled-kristallen (Quantum Dot Light Emitting Diode) geven zelf geen licht. Ze versterken het alleen maar, met als resultaat een meer realistische en intensere kleurweergave. Een Qled-tv blijft wat achterop bij een oledmodel qua beeldsnelheid en zwartwaarden, want de lcd’s en de Quantum Dots worden nog altijd van achteren belicht door een backlight. Maar ze leveren wel een betere helderheid, waardoor ze een ‘toonbaarder’ beeld afleveren in een verlichte kamer.

Deze tv uit het Qled-segment van Samsung is enorm populair bij gebruikers. Het toestel levert alles wat Qled belooft, met onder meer een hoge helderheid. Qua tv-besturingssysteem zit er Samsungs eigen Tizen in, dat het bedrijf aan het uitbouwen is tot een soort digitale butler in huis.

Samsung maakte er een strategie van om niet alleen constant te innoveren (en ook meestal goed geld te vragen voor zijn beste innovaties), maar de consument ook aan de onderkant van de prijsvork het beste te leveren wat het Koreaanse merk in huis heeft. Dit goedkopere model blijft wat achter op elementen als reactiesnelheid ten opzichte van het eerder genoemde toestel, en hij heeft ook geen virtuele surround. Maar voor de rest levert hij een prima Qled-ervaring voor flink minder dan 1000 euro. Voor toestellen met een kleinere beelddiameter begint het zelfs al rond de 500 euro.

Sinds enkele jaren toont Samsung op technologiebeurzen een nieuwe beeldtechnologie: microledschermen. Die bestaan uit gewone, anorganische leds, die toch nog enkele voordelen hebben ten opzichte van oleds. Ze zijn zeer efficiënt, hebben een hoge maximale helderheid, gaan lang mee en ze kunnen pure kleuren maken. Samsung bouwde daar bovendien zijn modulaire concept-tv’s mee: televisies die samengesteld kunnen worden in de grootte en beeldverhouding die de eindgebruiker wenst.

Datzelfde principe vinden we terug bij ‘The Wall’: een gigantisch microledscherm dat Samsung verkoopt als ‘de toekomst van televisies’. Het betreft hier geen prototype, maar een product voor de zakelijke markt.

Wat Samsung doet, krijgt vaak navolging van andere fabrikanten. Op de Consumer Electronics Show in Las Vegas, begin dit jaar, lieten alle zichzelf respecterende fabrikanten dan ook ineens een groot microledscherm zien. Allen met hetzelfde promopraatje: deze techniek maakt grote kans om die van de toekomst te worden.

Het ene microledscherm is nog groter dan het andere. Dat komt doordat de individuele leds waaruit de schermen zijn opgebouwd, nog helemaal niet zo ‘micro’ zijn. Nu zijn ze nog groot, in de toekomst worden ze kleiner, is het idee. Alvast één belangrijk pluspunt: de lange levensduur van de individuele leds maakt dat een (micro)ledscherm veel minder gevoelig is voor inbranden dan een oledscherm.