Thomas Acda: Pure romantiek om weer langs de theaters te gaan

Thomas Acda (51) heeft de afgelopen weken alle hoeken van Nederland gezien. Met try-outs van zijn soloprogramma Motel trok hij langs theaters in het land en ja: dat was genieten. ,,Het is tijdrovend, met al die files, maar boven alles is het pure romantiek. De weg op, het theater in en spelen maar.’’

Het idee voor een solovoorstelling ligt er al sinds het einde van Acda en De Munnik in 2015. Maar Acda had tijd nodig om afstand te nemen en zocht elders binnen de kunsten zijn heil. Hij regisseerde twee speelfilms, schreef een roman, werd columnist bij Het Parool en hij maakte de liedteksten en de muziek voor de musical De Marathon. Het afgelopen theaterseizoen speelde hij de hoofdrol in Fiddler on the Roof, waarvoor hij de Musical Award voor beste acteerprestatie ontving.

,,De rol in Fiddler was een eerste stap terug naar de theaters. Het voelde alsof ik terugkeerde bij een oud voetbalelftal en weer mocht meedoen. Samen wat mekkeren en rotzooien, vervolgens de wedstrijd in en dan de verhalen achteraf. Dat clubjesgevoel: heerlijk.’’

En nu maakt hij weer muziektheater. Motel is Acda’s eerste soloprogramma sinds zijn tijd op de kleinkunstacademie. In 1993 won hij als student het Amsterdams Kleinkunst Festival. Met een solovoorstelling over een oude hippie die in zijn tuin terugblikt op het leven. ,,Ik herinner me nog een James Dean-achtige opkomst – dat kon toen nog, op die leeftijd. Het ging vooral over tegenstellingen. Jong versus oud. Over hoe de tijd ons allemaal inhaalt.’’

In Acda’s teksten en columns kijkt een man geregeld met distantie naar zijn bestaan. Die beschouwende blik maakt van het leven een comedy of errors, waarin duidelijk wordt dat we veel tijd en plezier vermorsen met zelfopgelegde deadlines en doelstellingen. ,,Motel is een vrolijke voorstelling, al komt de dood ook voorbij. Humor en verdriet liggen dicht bij elkaar. Nergens wordt zo hard gelachen als op begrafenissen.’’

In Motel staat Acda met gitarist David Middelhoff en percussioniste Laura Trompetter op het toneel. ,,Wij houden de toon opgewekt, maar er wordt wel een conclusie getrokken. Motel is een vriendelijke reminder. Dat we niet moeten verzanden in woede en emoties. Je kunt de kranten lezen en je opwinden over wat erin staat, maar je kunt er ook een hoedje van vouwen. Het leven is te kwetsbaar om voortdurend verongelijkt en ontevreden te zijn. In die zin kunnen we veel leren van kinderen. Die spelen en klooien maar wat. Volwassenen zijn die onbevangenheid ergens onderweg kwijtgeraakt.”

In de voorstelling, over een man die wacht op de komst van een kist, zingt Acda nieuwe liedjes, die hij zelf schreef. De relativerende blik op het leven zit er weer in. ,,We doen allemaal zo ontzettend ons best. Daardoor wordt de ruimte voor zelfspot steeds kleiner. Ik koester mijn naïviteit, die is vaak mijn redding.’’