Rijksmuseum leent Het melkmeisje uit aan voormalige Hermitage

Na de breuk van het museum met de Hermitage in Sint-Petersburg en het voortijdig sluiten van de pas geopende tentoonstelling Russische avant-garde ontstond er een uitzonderlijk urgente situatie. Onder de noemer Dutch Heritage Amsterdam komt het museum nu met een vijfdelige serie waarin telkens één topstuk uit een toonaangevende Nederlandse collectie centraal staat. Het melkmeisje (ca. 1660) bijt vanaf vrijdag 1 april tot en met zondag 15 mei het spits af.

Met de genereuze geste van het Rijksmuseum gaat een vurige wens van directeur Annabelle Birnie in vervulling. Kort na de sluiting van Russische avant-garde zei zij dat ze het liefst ‘iets van de muren, en niet uit de depots’ van andere musea zou laten zien. ,,Want het moet voldoen aan de kwaliteitsbeleving die het publiek gewend is van de Hermitage. En die is nu eenmaal hoog.”

Taco Dibbits, hoofddirecteur van het Rijksmuseum, vindt het gezien de acute situatie niet meer dan normaal om een ‘collegamuseum’ te steunen. ,,Daarom hebben we besloten om een van de topstukken uit te lenen.” Het melkmeisje behoort tot de publiekslievelingen van het Rijksmuseum. Het schilderij wordt zelden uitgeleend; de laatste keer was in 2017 voor de tentoonstelling Vermeer and the masters of genre painting: Inspiration and rivalry in de National Gallery of Art in Dublin.

Het wereldberoemde schilderij van Johannes Vermeer (1632-1675) zal op een bijzondere manier worden geëxposeerd in het 17de-eeuwse gebouw aan de Amstel, met aandacht voor een scala aan aspecten: van technische details en het iconische kleurgebruik van de meester tot muziek en geur uit die tijd. Ook is er aandacht voor de kunstenaar en de historische achtergronden. ,,We werken er nu nog met man en macht aan”, aldus hoofd tentoonstellingen Marlies Kleiterp. ,,We zetten iets heel bijzonders neer. Het Rijksmuseum leent niet alleen het schilderij uit, maar stelt ook hun waanzinnige kennis en expertise ter beschikking.”

Het Rijksmuseum wijdt in het voorjaar van 2023 zelf voor het eerst in zijn geschiedenis een overzichtstentoonstelling aan Vermeer, met topstukken zoals Meisje met de parel (Mauritshuis, Den Haag), De geograaf (Städel Museum, Frankfurt am Main), Schrijvende vrouw met dienstbode (The National Gallery of Art, Dublin) en de recent gerestaureerde Brief lezende vrouw aan het open raam (Gemäldegalerie Alte Meister, Dresden). Het Rijksmuseum heeft zelf vier schilderijen van Vermeer in de collectie: Brief lezende vrouw, Het Straatje, De liefdesbrief en Het melkmeisje.

Welk meesterwerk er na Het melkmeisje te zien is aan de Amstel, wordt een paar dagen voor de laatste dag van de eerste ‘focustentoonstelling’ bekendgemaakt. In totaal zullen vijf kunstwerken in opeenvolgende presentaties te zien zijn. Na de zomer wordt er een nieuwe programmering gepresenteerd. 

Het museum bezint zich nu op haar toekomst voor de lange termijn. ,,We zullen ons moeten heruitvinden”, zei Birnie daar eerder over. ,,Het gebeurt eigenlijk nooit, dat een museum zichzelf helemaal opnieuw moet uitvinden, dus het is een stevige uitdaging.”

Bekijk hier onze trending entertainmentvideo’s: