OnthullendVoor veel artiesten is het een droom: schitteren in een musical van Joop van den Endes Stage Entertainment. Maar waar sterren als Jim Bakkum een royale beloning krijgen, worden musici, dansers en ander voetvolk uitgewrongen, claimt de Kunstenbond van FNV. Er lopen twee rechtszaken tussen (ex-)medewerkers en het musicalbedrijf.
In de ogen van de honderdduizenden bezoekers is het één en al glitter en glamour bij de musicals van Stage Entertainment; de casts van producties als The Lion King of On your Feet lijken één blije familie.
Wat velen niet beseffen is dat de spotlights vooral weldadig schijnen op hoofdrolspelers als Jim Bakkum (On your Feet), Simone Kleinsma (Was Getekend, Annie MG Schmidt) of Romy Monteiro (The Bodyguard, tot voor kort). Voor wie geen Chantal Janzen of Pia Douwes heet, is het sappelen.
Dat beeld rijst althans op uit twee rechtszaken met (ex-)medewerkers, waarin Stage is verwikkeld. In één daarvan probeert het musicalbedrijf toetsenist Bernard Goovaerts te lozen, die sinds 1995 keyboard speelt in successen als Evita, Chicago, Joe, The Lion King en The Bodyguard.
Stage Entertainment wil van de vaste muzikanten af, ik ben de eerste niet
Bernard Goovaerts, toetsenist Stage Entertainment
Inruilen
Hoewel hij voor duizenden voorstellingen louter klinkende beoordelingen kreeg, werd hij vorig jaar ineens afgewezen bij twee audities, die ook voor vaste krachten bij nieuwe producties verplicht zijn: voor The Lion King en voor On Your Feet, de musical over het leven van Gloria Estefan en haar man Emilio. Goovaerts speelde ‘te jazzy’ en ‘miste groove’.
Volgens Goovaerts wil Stage alle vaste musici inruilen voor flexkrachten. ,,Ik ben de eerste niet, diverse collega’s trof al hetzelfde lot'', vertelde hij bij de zitting. De muzikant, aan het conservatorium geschoold, voelt zich gekrenkt. ,,Ik speel al 22 jaar vrijwel geen jazz meer, mijn technische skills zijn uitstekend.”
Stage vroeg ontslag aan voor Goovaerts nu hij bij geen musical plaatsbaar zou zijn, maar het UWV weigerde. Nu probeert het bedrijf het voor de rechtbank Den Haag. De toetsenist wil blijven werken. Kan dat niet, dan eist Goovaerts advocaat 70.000 euro schadevergoeding plus de wettelijke afvloeiingsregeling.
De andere rechtszaak draait om twaalf werknemers – dansers, maar ook een ervaren actrice - bij Billy Elliot. De twaalf eisen 2.000 tot 6.000 per persoon voor structureel onbetaald overwerk, met een uitschieter van 23.000 euro, vertelt hun advocaat Coby van den Berg. ,,Omdat kinderen in Billy Elliot belangrijke rollen hebben en Inspectie SZW daar streng op toeziet, waren er diverse casts. De gewone medewerkers moesten extra veel repeteren om de kinderen goed voor te bereiden.”
Van den Berg noemt Stage een vreselijke werkgever. ,,Artiesten moeten opdraven op onmogelijke tijden en alles doen wat Stage zegt.” Het bedrijf kan dat omdat de Arbeidstijdenwet niet voor podiumkunsten geldt. ,,Voor de sectoren toneel, dans, orkesten en opera zijn onderling goede regelingen afgesproken, maar niet bij Stage. Joop van de Ende wilde nooit iets met medezeggenschap te maken hebben. Bij Stage is het altijd The show must go on.”
Bestuurder Pepijn ten Kate van de Kunstenbond, die de rechtszaken nauwgezet volgt, herkent het geschetste beeld. ,,Stage behandelt zijn personeel als tweederangs werknemers. Alleen voor de hoofdrollen ligt dat anders, de sterren krijgen veel betere voorwaarden dan de mindere goden.”
Stage behandelt zijn crew en artiesten als tweederangs werknemers. Alleen voor de sterren is dat anders.
Dat Stage veel vraagt van werknemers blijkt ook uit de Algemene Bepalingen. Het 28 pagina’s tellende document telt vooral verplichtingen. In repetitieperiodes dienen spelers bijvoorbeeld zes dagen per week onbeperkt beschikbaar te zijn.
Ten Kate en Goovaerts’ advocaat Mariska Aantjes wijzen op het verschil tussen het kantoorpersoneel van Stage en de musicalspelers. Op kantoor kennen veel medewerkers een pensioenregeling, dertiende maand, kinderopvang en soms een auto van de zaak. ,,Crew en artiesten bij de theaterproducties kennen dergelijke regelingen allemaal niet.”
Bij de Kunstenbond, onderdeel van FNV, zijn afgelopen jaren diverse zaken binnengekomen, zegt Ten Kate. ,,Stage Entertainment is dermate dominant dat bijna geen medewerker openlijk kritiek durft te spuien. Want dat betekent geen werk meer.”
Er is minder behoefte aan pianisten of keyboardspelers.
Barbara Wittebol, executive producer Stage Entertainment
Tegenover de Haagse rechtbank ontkende Stage Entertainment afgelopen 6 februari van de vaste muzikanten af te willen. Tegelijk bevestigde Barbara Wittebol, sinds 2012 verantwoordelijk voor de Nederlandse producties en rechterhand van directeur Albert Verlinde, dat het bedrijf met minder musici werkt.
,,Er is minder behoefte aan pianisten of keyboardspelers, we werken meer met orkestbanden en combootjes.” Ze spreekt van een trend in musicalland. ,,Het orkest is kleiner geworden, Disney levert bijvoorbeeld ook arrangementen met kleinere bezetting aan.”
Na de zitting weigert Wittebol nadere vragen over Stage Entertainment en verwijst ze naar de bedrijfsvoorlichtster. Die laat in een reactie weten dat er momenteel 25 orkestplaatsen zijn in de lopende producties The Lion King, On Your Feet en Was Getekend, Annie MG Schmidt. ,,Deze plaatsen worden vervuld door orkestleden zowel in vaste dienst als dienstverband bepaalde tijd'', zegt woordvoerder Eline Reijmer.
Ze stelt dat het streven is om altijd met een liveorkest te werken. ,,Maar door de technische veranderingen van de afgelopen jaren zijn de orkesten kleiner geworden."
Reijmer ontkent dat Stage van de vaste muzikanten af wil. ,,Wij zijn heel blij met de orkestleden in vaste dienst. Zoals aangegeven moet er wel passend werk zijn.” Het bedrijf zegt zich niet in het door de Kunstenbond en beide advocaten geschetste beeld te herkennen. Over de Billy Elliot-zaak wil Stage niets kwijt.
Werknemers moeten zich tijdens de repetitieperiode zes dagen per week onbeperkt beschikbaar houden
Algemene Bepalingen voor werknemers Stage Entertainment, editie 2017
Advocaat Coby van den Berg wijst op het Musical Awards Gala 2016, waar Joop van den Ende onbewust het geschetste beeld bevestigde. ,,Ik wil graag alle mensen achter de schermen bedanken die mij altijd gesteund hebben'', stamelde hij na ontvangst van een oeuvre-award uit handen van Tina Turner. ,, Alles wat ik vroeg, was meer dan wat er in het contract stond. Toch heeft iedereen het gedaan.”
Eén lichtpunt: sinds september 2016 kent Stage Entertainment een ondernemingsraad (or). ,,Dat is één van de gevolgen van een eerder proces rond Billy Elliot'', vertelt Kunstenbond-bestuurder Ten Kate. ,,De rechter droeg Stage Entertainment op een or in te stellen. Ze beweerden altijd dat daarvoor geen belangstelling bestaat.”
Op 1 maart doet de rechtbank Den Haag uitspraak in de zaak rond toetsenist Goovaerts. De Billy Elliot-zaak loopt nog.
Zakelijke wind bij Stage
Stage Entertainment, in 1998 opgericht toen Joop van den Ende het entertainmentdeel van Endemol overnam, heeft roerige jaren achter de rug. Begin 2015 nam het musicalbedrijf concurrent Albert Verlinde Producties over, later dat jaar ging eigenaar Van den Ende met durfinvesteerder CVC Capital Partners in zee. CVC, berucht van het fiasco met afvalverwerker Van Gansewinkel dat volgehangen werd met miljarden aan schuld, betaalde naar verluidt 400 miljoen euro voor 60 procent van de aandelen. Het private equity huis haalde de bezem door het verlieslatende Stage. 300 tot 350 medewerkers verloren hun baan. Met succes: Stage Entertainment bespaarde tientallen miljoenen en meldde vorig jaar een gezonde winst van 33 miljoen euro.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.