Deze teler zorgt voor kerstsfeer bij jou in huis: ‘Hier bij ons groeit gezelligheid’
Van West-Brabantse bodemIn deze serie nemen we u mee de ‘de boer op’. Hoe verdienen West-Brabantse landbouwers hun brood. Vandaag: Kerstbomenkwekerij Anthonissen, groothandel in kerstbomen in Wouwse Plantage.
Martijn SchravenBron:BN DeStem
In december zijn niet alleen de nachten langer, ook de werkdagen van Gerwin Anthonissen zijn dan schier eindeloos. Vroeg op, laat naar bed en tussendoor hard werken om 55 hectare aan kerstbomen te onderhouden en een deel daarvan verzend- en verkoop klaar te zetten.
De kweker uit Wouwse Plantage heeft zeven verschillenden bomensoorten in zijn assortiment. Zijn afnemers zijn tuincentra, groothandels, bouwmarkten en inkoopbedrijven in binnen- en buitenland. Daarbij is een duidelijk verschil te zien in de voorkeur voor kerstbomen in de verschillende landen.
Nordmann
In ons land is de Nordmann favoriet. ,,Dat hebben we volgens mij te danken aan die Rob van het tv-programma Eigen Huis en Tuin. Die kwam jaren geleden als eerste met de Nordmann en sindsdien is de populariteit daarvan alleen maar toegenomen.”
Ik kijk altijd gewoon wat er over is. Ik zet altijd een kleintje in huis
Gerwin Anthonissen
In Duitsland doet de blauwspar het goed, terwijl ze in Engeland dol zijn op kerstbomen die in een pot in de grond gegroeid zijn. Zelf is Anthonissen dol op de Fraserispar. ,,Die heeft een heerlijke geur.” Toch laat hij zich daar niet door leiden als het gaat om zijn eigen boomkeuze in december. ,,Ik kijk altijd gewoon wat er over is. Ik zet altijd een kleintje in huis.” Hij kan tot aan het eind van het seizoen genieten van de geur van een mooie kerstboom. ,,Hier groeit gezelligheid.”
Oud en Nieuw
De oom van Anthonissen oom plantte de eerste kerstbomen. Zo’n twee- à driehonderd stuks naast het huis. Tijdens een viering van Oud en Nieuw zaten hij en de vader van Anthonissen bij elkaar en al pratend kwam het idee ter tafel: ‘Zullen we samen een hectare aan kerstbomen aanplanten?’ Zo geschiedde en jarenlang kweekten de twee broers samen kerstbomen.
Ze deden dit naast hun reguliere baan. Vader werkte voor de gemeente Bergen op Zoom, oom was leraar aan de land- en tuinbouwschool in Breda. Toen de oom van Anthonissen weduwnaar werd, stopte hij met de kerstbomen. Zijn broer zette het bedrijf voort naast zijn baan, waar hij in de loop van de jaren wel minder is gaan werken.
Lasser
Op enig moment zag Gerwin Anthonissen, die aanvankelijk is opgeleid tot lasser, zijn kans schoon om zich volledig op de kerstboomhandel te storten. Naast de eigen teelt ging hij bomen importeren uit Denemarken. Met name de afgelopen tien jaar maakte het bedrijf een fikse groei door. En qua afzetmarkt zou er volgens de kweker nog best groei zijn. Al was het alleen al vanwege de trend waarbij mensen twee of zelfs drie bomen in huis nemen.
Een probleem verwacht de ondernemer eerder aan de personeelskant van het verhaal. ,,Het is steeds lastiger om via het uitzendbureau gekwalificeerd personeel te vinden.”
Op 55 hectare passen een heleboel bomen. Het verschilt een beetje qua type en beoogde grootte bij de verkoop, maar ga uit van zeven- tot negenduizend bomen per hectare. En voor ze het bedrijf verlaten, heeft Anthonissen al die bomen meerdere keren stuk voor stuk in de hand gehad.
(Tekst gaat verder onder het kader)
Met machinale hulp
De ontwikkelingen in de kerstboomteelt hebben de afgelopen decennia niet stil gestaan. De machine die de bomen uitsteekt, zelfs de bomen die in de grond in de pot geteeld worden, kost een paar ruggen, maar scheelt er zeker een. ,,Het met de hand uitgraven is en blijft heel zwaar werk”, zegt Gerwin Anthonissen. ,,Je kunt je voorstellen dat ik blij ben dat dit niet meer hoeft. Aan de andere kant scheelde me dat wel een bezoek aan de sportschool.” De bomen inpakken in een net, gebeurt nog steeds met een kerstboomtrechter waar de bomen één voor één doorheen gaan. Wanneer ze vervolgens op grote, houten pallets moeten, gebeurt dit tegenwoordig met een machine die ze heel keurig en compact stapelt.
Kerstbomen snoeien
Om de bomen mooi compact te houden, moeten ze af en toe bijgestuurd worden. Dit gebeurt, onder andere, door ze bij te snoeien. ,,Daarbij heeft elke boom een eigen techniek”, zegt de kweker. ,,Dat werk kan ik niet zomaar uitbesteden. Je kunt niet overal lukraak aan gaan knippen, dan komt het niet goed. De Nordmann knip je bijvoorbeeld helemaal niet, die pluk of scheur je om hem compact te houden. De blauwspar knip je aan de zijkant bij. Om een boom wat af te remmen in de groei, verbreek je gedeeltelijk de sapstroom in de stam.”
Kerstbomen moet je af en toe bijsturen. Voor elke soort is een eigen techniek nodig
Gerwin Anthonissen
Qua bodemtype heeft Anthonissen het getroffen in Wouwse Plantage. ,,Je hebt hier goeie, zware zandgrond”, legt hij uit. ,,Als je van dat klapzand hebt, zoals we dat noemen, dat waait zo weg. De grond hier zorgt voor mooie, stevige bomen.”
Zes jaar oud
De kerstbomen komen naar Wouwse Plantage wanneer ze een jaar of drie zijn. Hier groeien ze nog eens drie jaar door. In de tussentijd is het zorg ze gezond groot en vol te krijgen. Het liefst met zo min mogelijk hulpmiddelen. ,,Een beetje luis is niet erg. Daar komen lieveheersbeestjes op af en zo herstelt zich dat op een natuurlijke manier. Als het echt te gek wordt, tja, dan moet je er wel iets aan doen. Maar grijp je te vroeg in, dan maak je het probleem alleen maar erger.”
Ik maak graag een praatje met de klanten. Ik ken natuurlijk veel mensen en zie ze ook elk jaar weer terugkomen
Gerwin Anthonissen
Om al dat werk gedaan te krijgen, werkt Anthonissen samen met één vaste ZZP’er. Daarnaast maakt hij bij bepaalde werkzaamheden, die minder kritisch zijn dan het snoeien, gebruik van uitzendkrachten. Dat hij een groot deel van de tijd alleen werkt, deert hem niet. ,,Ik vind het wel lekker eigenlijk, zo op m’n gemak op de trekker.”
Tot de laatste week van november is het drukker dan druk met de bulkbestellingen. Vanaf 1 december begint de verkoop aan particulieren. Voor de teler een mooie tijd. ,,Dan zetten we hier een tent neer, hangen we wat lampjes op en dan is het elk jaar weer gezellig. Ik maak graag een praatje met de klanten. Ik ken natuurlijk veel mensen en zie ze ook elk jaar weer terugkomen.”
Daarnaast mag Anthonissen zich verheugen op de nodige klandizie vanuit België. ,,In de stad Antwerpen gaan de prijzen van de bomen drie, vier, vijf keer over de kop. Dan loont het om naar Nederland te rijden en hier ineens voor de hele familie kerstbomen te komen halen.”
Meer lezen?
Wilt u meer lezen over West-Brabantse landbouwers?