Broeder Joost (32) blogt over werk met jong-dementerenden: 'Zonder opsmuk beschrijven wat we meemaken'

Ze werken keihard, maken heftige en ontroerende momenten mee. Momenten die steeds vaker breed worden gedeeld door verpleegkundigen en artsen. Ze bloggen en vloggen over komische voorvallen op een gesloten afdeling, maar bijvoorbeeld ook over hoe je omgaat met de dood van je patiënt. Doel is een betere beeldvorming en de hoop dat meer mensen voor de zorg kiezen. ,,We beschrijven zonder opsmuk wat we meemaken."

Het huwelijk van zijn dochter, dat mocht hij toch niet missen? Hij is ziek, heeft dementie, maar om dan de mooiste dag in het leven van zijn kind over te slaan? Nee, dat ging niet gebeuren. Dus werd hij in een net pak gehesen en naar de bruiloft gebracht. 

Gelukkig werd het ook voor hem een prachtige dag. We konden honderd redenen bedenken waarom deze trotse vader niet naar de bruiloft kon, zoals te veel prikkels. Maar aan de andere kant hadden we ook honderd redenen om het juist wél te doen. Dat vind ik het mooie van ons zorgteam, we proberen de mensen op onze afdeling naast alle moeilijke momenten die ze hebben, ook zoveel mogelijk te laten genieten.

De 32-jarige Joost uit Bergen op Zoom blogt onder de naam Broeder Joost over zijn avonturen in de zorg. Hij werkt als verpleegkundig zorgcoördinator op een afdeling voor jong-dementerenden in Roosendaal en schrijft op broederjoost.com over zijn bevindingen en ervaringen, zoals de bruiloft. 

Zijn blogs geven een kijkje in de keuken van de zorginstelling die Joost niet bij naam noemt. ,,Vanwege de privacy van onze cliënten en hun familie hou ik dat in het midden. Hetzelfde geldt voor mijn achternaam. Dat vind ik niet relevant, het gaat er mij vooral om dat mensen meer inzicht krijgen in wat ons werk voorstelt. Als ik hierdoor ook kan bereiken dat meer mensen overwegen in de zorg te gaan werken, is dat mooi meegenomen."

Joost maakt duidelijk dat hij mooie en ontroerende dingen meemaakt, maar ook verdriet. Want als je op relatief jonge leeftijd (jonger dan 65 jaar) begint te dementeren, gaat het ziekteverloop de helft sneller dan bij ouderen. 

,,Bij jong-dementerenden staat er gemiddeld zes jaar voor de ziekte, bij ouderen twaalf jaar. En de meesten komen bij ons binnen als ze al een tijd ziek zijn, want zeker als je wat jonger bent denk je niet meteen aan de diagnose dementie. Ook huisartsen komen er vaak pas laat achter wat er echt aan de hand is."

Tijdens een gemiddelde dienst mag ik om en nabij vierhonderd keer heen en weer lopen. Ik mag boodschappen doen in ons winkeltje, een bewoner ophalen bij de kapper, toch nog eens terug omdat ik iets vergeten ben. Tijdens het wandelen kom ik allerlei bewoners tegen. Zo is er een vrouw met zonder twijfel de grootste en mooiste glimlach ter wereld. Ze is in staat alle negatieve emoties te doen verdwijnen. 

Strikt genomen is er een hoop tragedie in en rondom de zorg, maar deze glimlach wijst je op het feit dat het allemaal zo erg niet is. Zolang je maar blijft lachen. Een andere dame is van Limburgse komaf, net als mijn moeder. Haar dialect versta ik prima, maar het lukt me nog niet het te imiteren. Sorry mam. Ik praat wat over Mstrch, proemevloai en scoor punten, want bij de volgende ontmoeting krijg ik een high-five. En de vraag welke van de vier rollators die ze heeft verzameld, de hare is. 

Soms kom ik bewoners niet meer tegen, een vervelende herinnering aan het feit dat wij werken met mensen die nooit meer beter worden.

De werkgever van Joost vangt 32 jong-dementerenden op, verdeeld over vier woningen met elk acht slaapkamers. In West-Brabant is dit het enige opvangcentrum voor deze doelgroep. 

,,Er is een wachtlijst, de laatste jaren zitten we altijd vol. Als ze net bij ons wonen, is de impact groot. Niet alleen voor de cliënt, zeker ook voor de familie, want het is wat als je dierbare zo snel verandert en bijna niets meer kan. Deze mensen stonden kort daarvoor nog vol in het leven. Hadden een baan en waren maatschappelijk actief. Totdat hun gedrag verandert . Ze vergeten van alles, hun emoties vlakken af. Het is zo frustrerend. Wij proberen ze zo goed als het kan een thuisgevoel te geven. Ik draai bijvoorbeeld veel muziek, vooral Beatles en Rolling Stones. Niet van dat gezapige, het moet wel een beetje rocken. Dat is een voordeel van onze doelgroep; die is opgegroeid met goede muziek uit de jaren zestig en zeventig", lacht Joost.

Naast muziek en samen eten, gaan de bewoners één keer per week zwemmen. ,,We gaan zelfs een keer per jaar op vakantie met de groep. Dat kan trouwens alleen maar doordat we zoveel geweldige mantelzorgers en vrijwilligers hebben." Joost roemt de bevlogenheid van zijn collega's.

,,De meesten gaan regelmatig in eigen tijd ook nog op stap met de bewoners. Omdat er eigenlijk te weinig ruimte is om dat onder werktijd te doen. Dat is heel nobel, maar ik merk dat we met z'n allen op ons tandvlees lopen. Er wordt gelukkig niet meer zo hard in de bezetting gesneden, maar het zou heel fijn zijn als we meer collega's kregen." 

Toch is Joost zijn werk nog lang niet beu. ,,Welnee, ik heb mijn draai gevonden. Het verveelt nooit, alleen het invullen van al die formulieren voor plaatsing of het aanvragen van extra zorgbudget is en blijft een hoop gedoe. Dat went nooit. Maar als ik tien minuten later een muziekje opzet en samen met de bewoners keihard meezing, is mijn dag weer goed."

De terminale fase van een bewoner is voor mij altijd aangrijpend geweest. Als je het hebt over het besef van iemands sterfelijkheid zijn wij, fijne zorg-mensen, vaak niet anders dan mantelzorgers zelf. We proberen er niet te veel aan te denken, want het is op dat moment nog niet relevant. Wanneer ik op mijn werk dagelijks bewust zou moeten zijn van het dreigend overlijden van al mijn bewoners, zou ik alleen maar een hele dag droevig zijn. En dat schiet natuurlijk niet op: er moet ook gelachen en genoten worden. Na een overlijden is er een hoop geregel en kort erop een nieuwe opname met zo mogelijk nóg meer geregel. Je aandacht verschuift naar dat wat relevant is op dat moment. Wat je al dan niet voelt en ervaart, is bijzaak en moet even uitgesteld worden tot je volgende moment van reflectie. Dat we het niet altijd laten zien, wil niet zeggen dat wij niet aangegrepen zijn door een overlijden van onze bewoners. Want wij zijn geen helden en niet gemaakt van steen. Wij zijn gewoon zorgverleners, gemaakt van vlees en bloed en koffie.