Zijlstra vertelde Poetin-leugen ook in gesprek met AD

Halbe Zijlstra is nog fractievoorzitter van de VVD als hij zijn journalistieke bezoek hartelijk verwelkomt in misschien wel de mooiste werkkamer aan het Binnenhof. Het is voorjaar 2016. Hij zakt lekker weg op zijn bank en laat ontspannen zijn licht schijnen over de actualiteit.

Op enig moment komt het op geopolitieke betrekkingen. Over de onrust ten zuiden van Europa met de vluchtelingenstromen. En de onrust door Poetin ten oosten van Europa. Zijlstra maakt dan uit zichzelf melding van iets dat hij persoonlijk heeft meegemaakt. Zijlstra vertelt dat hij aanwezig was bij een gesprek met de Russische president Poetin.

Het was in 2006, in Poetins datsja, een buitenhuis. Het was er afgeladen vol, Zijlstra zat op het puntje van zijn stoel en kon horen wat Poetin zei. Shell-topman Jeroen van der Veer stelt de vraag hoe Poetin naar de landen om hem heen keek. Wat was zijn definitie van Groot-Rusland?

Poetins antwoord zou zijn geweest: Rusland, Wit-Rusland, Oekraïne en de Baltische Staten. Hij heeft het hem zelf horen zeggen. Die landen horen volgens Poetin tot de Russische invloedssfeer en de Russen zullen nooit toestaan dat die onder invloed van het buitenland komen. En al helemaal niet onder militaire invloed.

We vragen in welke hoedanigheid er toen bij was. Dat kan Zijlstra niet zeggen, hij werkte voor een bedrijf. Maar daarvan wil hij de naam niet noemen. Dan brengt hij anderen in problemen.

Korte tijd later spreekt hij erover op een VVD-congres in mei 2016. Het is zo’n congres waar Rutte niet spreekt en Zijlstra de hoogste dienstdoende spreker is. Hij herhaalt nu in het openbaar wat hij eerder in ons gesprek vertelt. Een VVD-bron zegt: ,,Hij bracht het als de waarheid, hij zat erbij als een fly on the wall.’’

Het verhaal duikt weer op als tot veler verrassing Zijlstra de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken wordt, oktober vorig jaar. Hij staat er namelijk niet om bekend dat hij buitenlandervaring heeft. Het AD maakt een profiel van Zijlstra en meldt de door hem genoemde ontmoeting met Poetin.

Vanochtend biecht Zijlstra in een interview met de Volkskrant op dat hij het verhaal heeft geleend van iemand, om de bron te beschermen. Hij vertelt dat hij ook binnen de VVD altijd heeft volgehouden dat hij zelf aanwezig was in Poetins datsja. ,,Ik sta er nog wel achter dat ik de bron niet heb genoemd. Maar ik had het anders moeten doen.’’

In de Volkskrant vertelt hij ook dat hij het verhaal is gaan ‘wegduwen’ nadat het profiel was gepubliceerd. ,,Ik zat in Londen en weet nog iemand dat AD-verhaal toestuurde.’’ Want daarna kreeg het ‘een heel andere lading’. ,,Toen werd het: kijk die Zijlstra eens internationale ervaring hebben. Terwijl ik alleen dat inhoudelijke verhaal wilde vertellen. Vanaf dat moment heb ik iedereen gezegd: ik ga daar niks over zeggen. Want ik dacht: ik ga dit verhaal niet verder aanwakkeren.’’

Dat blijkt. Als op 26 oktober de nieuwe bewindslieden van het derde kabinet-Rutte een kennismakingsborrel met de pers hebben, is ook Zijlstra aanwezig. Er staat een groepje journalisten om hem heen als hij uitleg geeft over de ontmoeting met Poetin. ,,Het AD heeft dat opgeschreven,’’ zegt Zijlstra. Het lijkt alsof hij er afstand van neemt.