Rutte lobbyde in Davos voor aanklagers in MH17-proces

Vorige week bleek, na publicaties in NRC, dat vijf van de zes officieren van justitie die zich in Oekraïne bezighielden met het onderzoek naar het neerschieten van vlucht MH17, waren ontslagen.

Volgens Grapperhaus heeft Nederland, toen dit in het najaar duidelijk begon te worden, er bij de Oekraïense regering voor gepleit dat de aanklagers betrokken zouden blijven. Nederland wil dat vanwege hun ‘historisch besef’ van de ramp en voor de ‘continuiteit’ bij het onderzoek en de strafzaak.

Om die reden drong premier Rutte hier nog eens op aan bij de regering van het land, tijdens het jaarlijkse World Economic Forum in Davos, eind januari. 

Wat dit teweeg heeft gebracht is onduidelijk. Het ontslag van de vijf is niet afgewend, maar één belangrijk geachte aanklager, Oleh Peresada, blijft wel verbonden aan het JIT-team. Hij mag zich alleen geen officier van justitie meer noemen.

Het vertrek van de andere officieren was deel van een grote hervorming binnen het OM in Oekraïne. Onder de noemer corruptiebestrijding werden ruim 700 van de 1300 officieren ontslagen. De hervorming was een van de beloften van president Zelensky toen hij in mei vorig jaar aan de macht kwam.

Grapperhaus zegt dit slechts te kunnen volgen. ,,Ik heb daar geen invloed op. De wetgeving in dat land is veranderd, maar ik speel daar geen rol in. Ik wil wel zeggen dat Oekraïne tot dusver een voorbeeldige rol heeft gespeeld in het onderzoek naar de MH17 en het proces.”

Volgens de minister hebben de ontslagen ‘zo beperkt mogelijke gevolgen’ voor het proces dat start op 9 maart. Het OM in Nederland zei dit eerder ook al, juist omdat Peresada aanblijft.

In de Tweede Kamer, vooral bij CDA en D66, is er niettemin twijfel dat het proces niet geraakt zal worden. ,,Vijf van de zes officieren van justitie weg. Je kunt toch uittekenen dat dit gevolgen heeft,” zegt Chris van Dam (CDA), zelf oud-officier van justitie. Bovendien vindt hij dat dit eerder aan de Tweede Kamer gemeld had moeten worden. 

Bij de vliegramp met vlucht MH17 op 17 juli 2014 kwamen 298 mensen om het leven, onder wie 196 Nederlanders.

Bekijk hieronder onze video's over het MH17-ramp.