Kamerleden pleiten in Brussel:
40 seconden openheid

Pieter Omtzigt (CDA), Renske Leijten (SP) en Martin van Rooijen (50plus) drongen bij de kersverse eurogroepvoorzitter Mário Centeno aan op meer openheid bij de Europese ministerraad en meer betrokkenheid bij de Europese besluitvorming van alle nationale parlementen. Het drietal, dat met behoorlijke vertraging aankwam  vanwege een Brusselse openbaar vervoersstaking, had eigenlijk zijn petitie willen deponeren bij EU-president Donald Tusk of tijdelijk raadsvoorzitter Borissov, maar die hadden allebei geen tijd voor de Nederlanders. En dus werd het de opvolger van Dijsselbloem, voorzitter ‘van het minst transparante orgaan dat eigenlijk nog niet eens een orgaan is’, zoals Omtzigt het uitdrukte. 

De eurogroep, die de afgelopen jaren keiharde besluiten nam over meerdere  lidstaten en over steunoperaties van honderden miljarden, is nog steeds geen officieel instituut. De nationale parlementen willen veel eerder stukken over nog lopende Europese besluitvormingsprocessen, zodat ze op tijd hun invloed kunnen doen gelden. ,,Wij kunnen ministers met een boodschap naar Brussel sturen, we hebben zelfs vetorecht. Maar dan moeten we wel op tijd kunnen ingrijpen”, aldus Van Rooijen. Centeno nam de petitie van de drie Nederlanders aan en zei dat de eurogroep al werkt aan transparantie en betere besluitvormingsprocessen. Hijzelf vindt dat ook belangrijk, aldus de Portugees.

In het gesprek achter gesloten deuren drongen de drie Nederlanders aan op een ‘dialoog’ en dwongen ze in elk geval een vervolgafspraak af. Over drie maanden willen ze met Centeno bekijken wat er gebeurd is. Intussen proberen ze nog meer nationale parlementen achter hun initiatief te krijgen. Volgens Van Rooijen zal Europa zijn draagvlak verliezen als er niet meer openheid komt. ,,Dat is heel gevaarlijk voor de toekomst van de euro en van Europa zelf.” SP’er Leijten denkt dan ook dat ze zullen slagen. ,,Anders kunnen we net zo goed op het strand gaan liggen.” 

Volgens Omtzigt is het te gek voor woorden dat Brussel wetsontwerpen schrijft die raken aan 1400 miljard euro Nederlands pensioengeld, en het parlement daar niet volwaardig over meebeslist. ,,We krijgen stukken 24 uur van te voren en mogen daar in een debat met Rutte niet uit citeren omdat ze geheim zijn. Die geheimhouding hebben de ministers zichzelf opgelegd en staat op gespannen voet met de Europese transparantiewetgeving.” Als voorbeelden van stukken waar de Kamer niet of heel moeilijk aan komt noemt de CDA’er het jaarverslag en de accountantsverklaring van het ESM-steunfonds, Europa’s toekomstige IMF, dat in principe de beschikking heeft over honderden miljarden. Omtzigt: ,,Dat is ons belastinggeld.”

De Nederlanders noemden het toeval dat zij vandaag, met alle drie dezelfde nationaliteit, een Europese achterban van 26 op totaal 41 parlementen (Tweede en Eerste Kamers samen) vertegenwoordigden. Omtzigt: ,,De afspraak kwam pas laat tot stand.” Leijten: ,,Volgende keer nemen we meer collega’s mee.”