Kabinetsval dichterbij: blijven zitten terwijl Asscher wél zijn conclusies trekt, is lastig uitlegbaar
analyseNu Lodewijk Asscher door zijn vertrek als PvdA-leider de hoogste politieke prijs betaalt, neemt ook de druk op premier Rutte toe. Een kabinetsval komt steeds dichterbij.
Delen per e-mail
Zoals Asscher zijn knopen heeft geteld, zal ook premier Rutte dat doen. Het idee dat een oppositieleider zijn vertrek uit de politiek aankondigt als gevolg van de toeslagenaffaire en het kabinet tegelijkertijd blijft zitten, is moeilijk voorstelbaar.
Asscher had als voormalig minister van Sociale Zaken weliswaar een rol in de toeslagenaffaire, maar hij was niet de enige, en bovendien zat hij al sinds 2017 niet meer in het kabinet. Volgens de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag zijn ook tijdens Rutte III fouten gemaakt en ging de harde aanpak van ouders door. Pas in 2019 ging de knop om en werd de weg naar compensatie ingezet.
Daar komt bij dat latere kabinetten ook altijd verantwoordelijkheid dragen voor daden uit het verleden. In ons staatsbestel is het zo geregeld dat ministers en staatssecretarissen politiek aanspreekbaar zijn voor de wetgeving en het beleid van hun voorgangers. Het derde kabinet-Rutte is staatsrechtelijk dus ook verantwoordelijk voor het handelen van Asscher in Rutte II. Asscher zelf vindt bij nader inzien dat hij het veld moet ruimen en geeft daarmee tegelijkertijd een signaal aan het kabinet. Blijven zitten terwijl een Kamerlid wél zijn conclusies trekt, is lastig uitlegbaar.
Asscher betaalt hoogste prijs, Rutte niet
Daar komt bij dat de persoonlijke prijs die Asscher betaalt groter is dan voor Rutte, Wopke Hoekstra en andere kopstukken in het kabinet. Zij kunnen hun ontslag aanbieden bij de koning en daarna alsnog gewoon lijsttrekker worden, terwijl de Haagse carrière van Asscher nu voorbij is.
Regeringspartijen CDA, D66 en ChristenUnie hebben binnenskamers al laten doorschemeren dat het keiharde toeslagenrapport wat hen betreft niet zonder consequenties kan blijven. Voor premier Rutte is de gang naar de koning niet nodig, maar hij weet ook dat wanneer één partij de stekker uit de coalitie trekt, het kabinet klaar is.
Luister voor het laatste nieuws naar de AD Nieuws Update:
De AD Nieuws Update verschijnt elke werkdag op Spotify en Apple Podcasts.
Laatste zetje
Bovenal wil Rutte koste wat kost voorkomen dat zijn regeringsploeg tijdens het Kamerdebat van volgende week moet aftreden, doordat een motie van wantrouwen - die er zeker komt - met steun van één of meerdere leden van de coalitie wordt aangenomen. Die afgang wil hij zich besparen. En dus geeft Asscher hem nu misschien wel het laatste zetje naar de uitgang.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Hoekstra: programma PVV geen aanbeveling om samen te werken
CDA-leider Wopke Hoekstra ziet het niet gebeuren dat zijn partij in zee gaat met de PVV van Geert Wilders. Het nieuwe verkiezingsprogramma van de PVV is ‘geen aanbeveling om vervolgens samen op weg te gaan’, zei Hoekstra in WNL op Zondag. ,,Ik vind sowieso dat het CDA alleen kan regeren met partijen die de rechtstaat serieus nemen en ten volle onderschrijven.” -
Peiling: Wel consequenties, maar kabinet kan blijven zitten na toeslagenrapport
Hoewel een kabinetsval vanwege het toeslagenrapport met de dag waarschijnlijker wordt, vindt een overgrote meerderheid van de Nederlanders dat de regeringsploeg kan blijven zitten. Slechts 8 procent zegt in een peiling van onderzoeksbureau I&O Research dat het gehele kabinet zou moeten aftreden. -
PREMIUM
Analyse Geruisloze val en dan snel weer door
Geen scheldpartijen, geen verwijten over en weer, geen anonieme zwartmakerij. Zo rustig als Rutte III aan zijn einde kwam, stapte een kabinet zelden op. Want er moest een ‘ultiem’ offer komen. Al is het niet los te zien van de naderende verkiezingsstrijd. -
OMT adviseert tegen openen basisscholen op 25 januari
De basisscholen en de kinderopvangcentra kunnen het best voorlopig dicht blijven. Een opening op 25 januari, zoals het kabinet overweegt, is niet verstandig. Dat staat in een advies van het Outbreak Management Team (OMT) aan het kabinet, bevestigen ingewijden na berichtgeving door de NOS. -
PREMIUM
OMT-ADVIES Heropening scholen op losse schroeven, effect avondklok is bekend: ‘We hebben een extra zet nodig’
Het ziet er slecht uit voor de basisscholen. Voor heropening eind januari lijkt het te vroeg nu het aantal infecties hoog blijft en er onzekerheid is over de Britse variant. Extra maatregelen als een avondklok of reisbeperking zijn inmiddels doorgerekend en volgens sommige OMT’ers hard nodig. ,,We hebben echt een extra zet nodig.”
-
Zo zou een avondklok er (ongeveer) uit gaan zien bij ons
Het kabinet heeft de avondklok weer terug op tafel gelegd, als mogelijke extra coronamaatregel. Al in december schetste het ministerie van Justitie hoe zoiets eruit zal komen te zien. -
Kabinet stapt eensgezind op: 'We moesten een daad stellen’
Het kabinet stapt op vanwege de toeslagenaffaire en zal demissionair verder gaan. De coalitie neemt gezamenlijk de politieke verantwoordelijkheid voor het drama waarbij duizenden ouders gedupeerd zijn. De aanpak van de coronacrisis moet wel gewoon doorgaan, vinden de ministers. -
PREMIUM
Kabinetsval met de dag waarschijnlijker
De kabinetsreactie op het keiharde toeslagenrapport zorgt voor een crisissfeer in Den Haag. Coalitiepartijen hinten steeds nadrukkelijker op een kabinetsval. Maar de aarzeling om tijdens een ongekende crisis de stekker uit het kabinet te trekken is groot.