Kabinet overweegt 500 euro voor koopkracht voor veel huishoudens en extra taks voor megawinsten

Hij wil onderzoeken ‘of dit kan’, ‘hoe dit kan’ en waaruit dit zou moeten worden betaald. ,,We gaan hier serieus naar kijken.”

Rutte reageerde hiermee op een voorstel van PvdA en GroenLinks om met een ‘najaarstoeslag’ van 500 euro voor die mensen die zorgtoeslag krijgen. Dit om de koopkracht van lagere en middeninkomens te stutten, iets waar Rutte voor zei te voelen. ,,We zullen kijken of dit iets is dat we nog dit jaar kunnen doen.”

Daarnaast kijkt het kabinet naar de invoering van een zogeheten ‘meevallersbelasting’ bij grote bedrijven die profiteren van de hoge energieprijzen en firma’s die topwinsten boekten in coronatijd.  

Een plan hiervoor van ChristenUnie en Volt is vandaag in de Tweede Kamer met positiviteit ontvangen door regeringspartijen D66 en VVD, terwijl PvdA en GroenLinks eerder al iets soortgelijks opperden. 

Het plan is bedacht tegen de achtergrond van de koopkrachtproblemen. De hogere energieprijzen, de prijs aan de pomp, de inflatie: het telt allemaal voor een groeiend aantal Nederlanders. Tegelijk is de spaarpot van het kabinet niet rijkelijk gevuld, ook omdat voor klimaat, stikstof en defensie veel geld gereserveerd staat. Bovendien trok het kabinet al 6,4 miljard euro uit om de klap voor de koopkracht te verzachten.

Met dat in het achterhoofd lanceren ChristenUnie en Volt het idee voor een ‘meevallersheffing’, een taks voor bedrijven die de overheid wat meer geld moet opleveren. Daarmee moeten ‘sectoren’ die in coronatijd extra hoge winsten hebben gemaakt extra belasting betalen. Het gaat bijvoorbeeld om supermarkten en energiereuzen die ‘excessieve winsten’ zouden hebben geboekt.

In het Verenigd Koninkrijk gebeurt dit bijvoorbeeld al, via een eenmalige extra taks van 25 procent over de winst van grote energiebedrijven.

Luister ook onze podcast Politiek Dichtbij:

D66 zei open te staan voor die suggestie en ook de VVD toont bereidheid. Fractieleider Sophie Hermans riep het kabinet ook op ‘alles op alles te zetten om te kijken: wat kunnen we nu nog doen?’. Wel vroeg Hermans zich af of Nederland zich niet te onaantrekkelijk maakt voor grote bedrijven, ofwel: of zo'n taks geen invloed heeft op ‘ons vestigingsklimaat’.

De vraag is wel of het idee soelaas biedt op korte termijn. Technisch en wettelijk is zo’n extra taks lastig uitvoerbaar, zei het kabinet eerder. Volgens PvdA en GroenLinks is het daarom ‘het snelst’ de vennootschapsbelasting te verhogen.  ,,Daarmee belasten we de 5 procent meest winstgevende bedrijven”, aldus Jesse Klaver (GroenLinks).

Overigens is het idee niet helemaal nieuw en allerminst een garantie dat het beleid wordt of gaat slagen. In aanloop naar de verkiezingen kwam CDA-leider Wopke Hoekstra met een soortgelijk idee om kleinere ondernemers te helpen. Noodlijdende mkb’ers en familiebedrijven zouden zo wat financiële lucht kunnen krijgen door een tijdelijke belastingheffing bij bedrijven die juist goed boerden tijdens de coronacrisis, zoals supermarkten en webwinkels.

Maar hoe goed Hoekstra dat idee ook vond als lijsttrekker op weg naar de verkiezingen, toen hij eenmaal in het kabinet zat, was hij weer zuiniger. ,,Ik kan zeggen dat wij ons als kabinet erover buigen”, zei hij toen. Daarna is er nooit meer iets van vernomen.

Dat het kabinet nu welwillend is over de voorstellen voor 500 extra en een nieuwe taks, komt ook voort uit de politieke situatie. In de Eerste Kamer heeft het kabinet geen meerderheid en is de steun van bijvoorbeeld GroenLinks en PvdA welkom.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: