Bezit en verkoop van lachgas vanaf 1 januari verboden: ‘Zo kunnen we ongelukken voorkomen’

Volgens staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid) leidt lachgasgebruik tot ‘enorme gezondheidsrisico’s’. ‘Daarnaast is ook de veiligheid van niet-gebruikers in het geding. We hebben vaak genoeg berichten in het nieuws gezien dat er vreselijke ongelukken zijn gebeurd door weggebruikers die lachgas gebruikten.’

Minister van Justitie Dilan Yesilgöz zegt dat het verbod de politie ‘enorm in de handhaving’ gaat helpen. ‘Met het verbod kan de politie straks direct in actie komen als iemand niet-beroepsmatig lachgas in zijn bezit heeft en ballonnen met gasflessen in de auto heeft liggen. Zo kunnen we hopelijk ongelukken voorkomen.’

Volgens verkeersorganisatie TeamAlert waren er de afgelopen drie jaar 1800 verkeersongevallen waarbij lachgas een rol speelde, van blikschade tot dodelijke ongelukken. ,,Bijna twee per dag, cijfers waar wij echt heel erg van schrikken”, zei Maartje Oosterink van TeamAlert begin deze maand.

Door het inademen van lachgas kom je meteen in een roes die een paar minuten duurt, schrijft de GGD. ‘Soms moet je lachen, vandaar de naam lachgas. Je gaat dingen in je omgeving waziger zien. Geluid lijkt langzamer te gaan en klinkt anders. Na maximaal 5 minuten is het uitgewerkt.’

Hoewel de belangrijkste effecten van lachgas dus maar een paar minuten duren, kan het reactievermogen volgens experts nog urenlang verminderd zijn. Ook kunnen er bijwerkingen optreden als hallucineren, flauwvallen of verlamming in de benen.

De politiek is al jaren bezig met een verbod op lachgas. Onder anderen CDA-Tweede Kamerlid Anne Kuik spande zich daarvoor in. ‘Eindelijk!’, schrijft zij dan ook opgetogen op Twitter. Kuik merkt op dat haar oproep voor een lachgasverbod aanvankelijk nog belachelijk werd gemaakt. ‘Want mensen snuiven ook nootmuskaat en dat gaan we ook niet verbieden.’

Deze zomer stelde de Raad van State in een advies nog dat het voorstel van het kabinet om lachgas op de Opiumlijst te plaatsen onvoldoende was onderbouwd. Dit tot onvrede van onder meer burgemeesters, die veel capaciteit kwijt zijn aan handhaving van de overlast door lachgas. Het kabinet stelt dat het vanwege 'de grote risico's van lachgasgebruik’ nodig is om een verbod zo snel mogelijk in werking te laten treden, ondanks het negatieve advies van de Raad van State.

Die stelde deze zomer onder meer dat in het wetsvoorstel het onderscheid tussen lachgas voor recreatief en voor professioneel gebruik niet duidelijk genoeg was omschreven. Ook daar is het kabinet het niet mee eens, blijkt uit het persbericht waarin het lachgasverbod wordt aangekondigd. De oorspronkelijke toepassingen van het gas, zoals medisch of als toevoeging aan bepaalde voeding zoals slagroom, blijven toegestaan.

Wel verandert er het een en ander voor bedrijven en andere partijen die nog wel lachgas mogen gebruiken. Inkoop, verkoop, bezit en het ‘ter hand stellen van lachgas in gasflessen aan particulieren’ mag vanaf 1 januari namelijk allemaal niet meer. In de medische en technische sector moeten fabrikanten en groothandelaren van lachgas straks een zogeheten opiumontheffing aanvragen. Kleine ampullen met lachgas die in de horeca voor slagroomspuiten worden gebruikt, blijven wel toegestaan, maar ze mogen niet meer doorverkocht worden aan derden.

Kunnen we drugs niet beter legaliseren? Gedragswetenschapper Gjalt-Jorn Peters (Open Universiteit) legt uit wat onze opties zijn: