In memoriam | Shorttrackster Lara van Ruijven (27): een bescheiden, sociaal en krachtig mens

Door Lisette van der Geest en Rik Spekenbrink

Voor altijd blijft Lara van Ruijven de eerste Nederlandse wereldkampioene shorttrack. Zaterdag 9 maart 2019 was de mooiste schaatsdag uit haar leven, haar droom die uitkwam. In Sofia won Van Ruijven de 500 meter. Zij, de immer bescheiden vrouw en harde werker, het ooit verlegen meisje, was in Bulgarije de beste ter wereld op de kortste shorttrackafstand.

Van Ruijven was wars van sterallures. Als groot shorttracktalent liet ze in 2008 optekenen graag de Olympische Spelen te willen meemaken. ,,Al lijkt het me ook heel stoer om op een WK te mogen starten, vooral omdat ik dan een keer tegen die onverslaanbare Koreaanse meisjes mag rijden”, zei ze als 15-jarige. Niemand die haar van arrogantie kon betichten, toen ze haar eerste doel in 2014 bereikte met haar deelname aan de Winterspelen van Sotsji. Evenmin nadat ze vier jaar later olympisch brons won met de aflossingsploeg. En ook niet na haar WK-titel het jaar erop, een WK waar niet een Koreaanse, maar juist een Nederlands meisje onverslaanbaar bleek.

‘Laar’ was een vaste waarde in de hechte shorttrackploeg, die al jaren uit dezelfde leden bestaat. De vrouw met panterprint op haar brilmontuur, met eenzelfde motief op haar helm en kleding met de opvallende roofdiervlekken. Met die voorliefde in gedachten riepen haar teamgenoten de afgelopen dagen via sociale media op te blijven vechten, ze betuigden hun liefde, gevolgd door de hashtag ‘panterlara’.

Van Ruijven werd eind juni tijdens het trainingskamp van de shorttrackploeg in de Franse Pyreneeën ziek en moest worden opgenomen in het ziekenhuis van Perpignan. Een auto-immuunstoornis, luidde de diagnose. Daar kwamen vorig weekeinde ernstige complicaties bij. Twee operaties brachten geen vooruitgang. Van Ruijven had inwendige bloedingen en werd in een kunstmatige coma gehouden. De afgelopen week traden nieuwe complicaties op, die de artsen onder controle kregen, maar haar toestand bleef zorgwekkend. Haar geliefden lieten via schaatsbond KNSB weten te hopen op een wonder. Gisteren kwam het dramatische bericht dat ze is overleden, in de bloei van haar leven, op 27-jarige leeftijd.

Van Ruijven groeide op in Naaldwijk. Ze begon als langebaanschaatsster en was ook talentvol tennisster en hockeyster. Maar haar grootste passie lag bij het shorttrack, de sport waar ze uiteindelijk voor koos. Ze werd geselecteerd voor Jong Oranje en verhuisde op haar zeventiende naar schaatshoofdstad Heerenveen. Van Ruijven ontpopte zich als een van de besten van haar generatie. Haar motto: vechten tot over de finishlijn, het is niet klaar tot de laatste strijd gestreden is - een arbeidsethos dat al was af te lezen uit haar schaatshouding: haar schouders diep gebogen, in een toonbeeld van ijver en kracht.

Haar vechtlust bleek ook op de Spelen in Pyeongchang, bij een van de merkwaardigste finales ooit. De nationale aflossingsploeg leek buiten de medailles te vallen na een veroordeling tot de zogenaamde B-finale, maar juist Van Ruijven zei: ,,Wij maken nog een kans op een medaille.” Ze kreeg gelijk. De Nederlandse vrouwen wonnen de verliezersfinale in een wereldrecordtijd en zagen vanaf de zijkant hoe China en Canada in de A-finale werden gediskwalificeerd. Het onverwachte brons voor de nationale ploeg werd euforisch springend bovenop de beveiligingskussens langs de ijsbaan gevierd.

Voor de buitenwacht stond Van Ruijven haar hele carrière in de schaduw van haar collega’s. Eerst Jorien ter Mors, jarenlang de onbetwiste nummer 1 bij de vrouwen. Toen kwam het succes van Sjinkie Knegt en vervolgens Suzanne Schulting. Haar sportieve lot herhaalde zich zelfs in Sofia, waar Van Ruijven geschiedenis schreef met haar individuele titel, maar Schulting als uiteindelijke allroundwereldkampioene de meeste aandacht kreeg. ,,Lara is veel te bescheiden, ik gun haar de spotlights die recht doen aan haar prestaties en aan haar persoon”, zei haar broer Olav afgelopen mei in de Haagse editie van deze krant. ,,Ik wil me daar niet druk om maken”, reageerde Van Ruijven. ,,Verspilde energie. Ik zou de media nooit zelf opzoeken, daar voel ik me ongemakkelijk bij.”

Maar in de hechte shorttrackploeg die ruim een jaar geleden al te maken had met groot verdriet na een zwaar brandongeluk van Knegt, stond Van Ruijven nooit in de schaduw. Ze was al jaren een stabiel middelpunt, een van de schakels tot succes.

Voor een topsporter was Van Ruijven atypisch bescheiden. Een twijfelaar soms ook. Op de avond voor haar wereldtitel in Sofia trok bondscoach Jeroen Otter haar nog uit het dal. Na twee penalty’s op de openingsdag had Van Ruijven het idee dat haar WK al waren mislukt. Vergeet het verleden, focus je op morgen, zei de bondscoach.

En zo werd de 500 meter een dag later haar ‘droom die uitkwam’. Ze leidde de finale vanaf de start, maar leek op de streep alsnog te worden geklopt. Juichen direct op de finish kon ze daarom niet, eerst moest de jury uitsluitsel geven. En het felicitatietelefoontje van premier Mark Rutte miste ze ook nog eens. Hij wist niet dat Van Ruijven na de 500 meter nogmaals in actie moest komen en kreeg bondscoach Jeroen Otter aan de lijn. Het maakte de mooiste schaatsdag uit haar leven niet minder mooi. ,,De eerste Nederlandse wereldkampioene, nooit had ik dat gedacht. Ik kan er emotioneel van worden”, sprak de Westlandse. Daarna kwamen de tranen. ,,Dit is waar ik het al die jaren voor heb gedaan.”