Van Bergse Bodem - Rogierorgel: een klein maar dapper monument

En toch heel bijzonder, zo leert ons een gesprek met Tom van Eekelen, monumentenambtenaar van de gemeente en Hans Bas Val van de kerkenraad. De Bergse orgelbouwer Rogier heeft het orgel in 1857 gebouwd. Van hem zijn er nog wel meer orgels bewaard, maar niet in zo'n goede staat als dat in de kerk aan de Faurestraat. Nu de kerk in de loop van dit jaar stopt, zijn er gesprekken gaande over de verplaatsing van het Rogierorgel naar de Gertrudiskerk aan de Grote Markt. Als dat lukt is die kerk straks drie monumentale orgels rijk, het Rogierorgel, het Ibachorgel en het Klopkistorgel. En alledrie zijn ze rijksmonument.

"Het college heeft gezegd: het Rogierorgel mag nooit weg. Want het is een echt Bergs monument", vertelt Van Eekelen. Het orgel zoals dat nu in het gebouw is gelepeld, was daar eigenlijk niet voor bedoeld. In de jaren dertig moest de Evangelisch-Lutherse geloofsgemeenschap haar kerk, de middeleeuwse Sint Margrietenkapel op de hoek van de Geweldiggerstraat en Minderbroederstraat, opgeven.

Dat gebouw ging plat om plaats te maken voor de uitbreiding van Huize Sint Catharina. Er kwam een nieuwe kerk, verscholen in een hoekje van de Faurestraat. In 1939 werd die ruimte in gebruik genomen. En er zou ook een nieuw, klein orgel komen. Maar uiteindelijk ging dat niet door en verhuisde het negentiende-eeuwse orgel mee. Maar de orgelruimte, bovenin de kerk, was er niet echt voor geschikt. En daarom ziet het er nu nog steeds een beetje komisch uit.

Want al is het orgel niet groot, het is wel te groot voor de ruimte en vanuit de kerk maar half te zien. Merkwaardig bovendien: de organist bevindt zich vanuit de kerk gezien achter het orgel. Via een spiegel kan hij zien wat daar gebeurt. Het orgel is in goede staat en CKB De Maagd gebruikt het voor orgellessen. Kerkenraadslid Fred Kalis geeft even een kleine demonstratie en meteen vult een vol geluid de kerk. Dit is met recht een monumentaal orgel. ,,Klein maar dapper", omschrijft de kerkenraad het bijzondere instrument.

In de rubriek Van Bergse Bodem belichten we elke dinsdag interessante zaken uit de historie van Bergen op Zoom. Dat varieert van kleine archeologische vondsten tot bijzondere plekken in het landschap die verwijzen naar het verleden van de stad. Tips of ideeën: 0164 212 650 of redactie.bergen@bndestem.nl