'Nederlands materieel mocht naar Kaddafi'

Dat staat althans in een rapport van de onderzoeksorganisatie Campagne tegen Wapenhandel.



Onderdelen

Den Haag gaf bijvoorbeeld in 2010 toestemming om onderdelen van Chinook-helikopters te exporteren naar het land. Toen had Kaddafi nog alle macht. In 2008 en 2009 kreeg Thales, een Nederlands bedrijf dat militaire technologie produceert, toestemming om radars aan Libië te verkopen.



Dat zegt Campagne tegen Wapenhandel, die ook meent dat het ministerie van Economische Zaken de drijvende motor was achter het toestaan van wapenverkoop, ook al is Buitenlandse Zaken het eindverantwoordelijke departement voor exportvergunningen.

Twijfel

Ambtenaren van Buitenlandse Zaken twijfelden in 2010 namelijk nog om een exportvergunning af te geven voor nachtzichtkijkers van Thales (het voormalige Hollandse Signaal Apparaten), die bestemd waren voor Libische veiligheidsdiensten.

Interne departementale documenten die worden geciteerd in het rapport beschrijven hoe PvdA'er Frank Heemskerk, destijds staatssecretaris Economische Zaken, vervolgens aandrong bij Buitenlandse Zaken toch toestemming te geven.



Verband

In een memo gericht aan dat departement zegt Heemskerk geen direct verband te zien 'tussen de onderhavige goederen (...) en schending van mensenrechten in Libië'.

Hetzelfde memo maakt volgens het rapport van Campagne tegen Wapenhandel duidelijk dat Heemskerk het risico van een eventuele aangespannen rechtszaak door Thales om de negatieve beslissing van de staat aan te vechten, veel belangrijker vond dan de mensenrechtensituatie in Libië.

Na enig gesteggel ging Maxime Verhagen, destijds minister van Buitenlandse Zaken, akkoord met een exportvergunning.



Moreel besef

Dat de Nederlandse handelsgeest het morele besef van de regering soms in de weg staat blijkt ook uit andere wapenverkopen. Jordanië kocht bijvoorbeeld vorig jaar voor 30 miljoen euro aan kanonnen, pantservoertuigen en munitie.

Ondertussen is er nog vaak sprake van marteling in Jordanië, aldus mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch.