'Handelaar des doods' nu zelf op dood spoor

In 2003 begon het Doyle te dagen, toen de naam ineens prijkte op een VN-lijst met reisverboden. Bout (spreek uit: Boet) zou de Liberiaanse krijgsheer en latere president Charles Taylor hebben geholpen in het destabiliseren van Sierra Leone en het zich onwettig toe-eigenen van diamanten, begin jaren '90. Een gruwelijke burgeroorlog was het gevolg.



Bout (alias Butt, Bont, Boris, Buttee, Boutov, Viktor Aminov, Viktor Boelakin en Vitali Sergitov) wordt door velen gezien als een flagrant schender van wapenembargo's: hij zou hebben geleverd aan beide zijden in de Angolese burgeroorlog, aan de Colombiaanse rebellenclub FARC, aan de Libische leider Ghadaffi en zelfs logistieke hulp hebben geboden aan de taliban en Al Qaeda in Afghanistan.



Gisteren besloot Thailand (waar Bout in 2008 al werd gearresteerd) hem aan de VS uit te leveren. Bout wordt in januari 1967 geboren als Viktor Anatolevitsj Boet, vlakbij Doesjanbe, de hoofdstad van de voormalige sovjetrepubliek Tadzjikistan. Over zijn militaire loopbaan als officier in het sovjetleger doen verschillende versies de ronde. Eén veelgehoorde is dat hij als militair tolk (Bout spreekt zes talen vloeiend) de hele wereld over trok. Het zou zijn latere handelscontacten in onder meer Afrika kunnen verklaren.



Als de Sovjet-Unie in 1991 uit elkaar valt, ziet Bout zijn kans schoon en koopt hij oude Russische vliegtuigen op. De rammelende Antonovs en Iljoesjins blijken uitermate geschikt voor de hobbelige landingsbanen van Afrika, waar ze talloze keren zouden zijn neergestreken om wapens af te leveren. Volgens VN-beweringen kocht Bout, die de bijnaam 'Handelaar des doods' verwierf, ooit in één jaar tijd zestig vliegtuigen om zijn onfrisse transporten uit te voeren. Iets wat hij op zijn eigen website mopperend ontkent. De Rus stelt dat hij hoe dan ook nooit clandestien heeft geopereerd. Waarom hij niettemin altijd op de loop was en in onder meer België, Zuid-Afrika en de Verenigde Arabische Emiraten woonde, blijft onduidelijk.



Na de uitspraak van gisteren verdedigde ook Bouts echtgenote Alla haar man. "Dit is een een politieke beslissing", oordeelde zij. Helemaal ongelijk heeft ze mogelijk niet. Want de VS hebben wat Bout betreft boter op hun hoofd. Bedrijven die banden met hem hadden, zouden wapens naar het Amerikaanse leger in Irak hebben overgebracht. Bovendien is het maar de vraag of alle daden van Bout strafbaar zijn. Zelfs auteur Douglas Farah, die uitvoerig onderzoek deed naar de Rus, schreef in zijn boek over Bout (Merchant of Death, 2007): 'Veel van wat hij deed, was verwerpelijk, maar niet illegaal'.