De teloorgang van de videoverhuur

Jongeren die de hoogtijdagen van de videotheek niet hebben meegemaakt, zullen verbaasd zijn dat videotheken ooit 90 procent van hun omzet verdienden met de verhuur van video's. Video's verhuurt de videotheek al lang niet meer. Dvd's ook steeds minder. Het aantal videotheken is in vijf jaar tijd bijna gehalveerd (zie kader). Het laatste filiaal van de keten Videoland in Breda is deze week failliet verklaard. Vorig jaar werd de vestiging in de Haagse Beemden al ingeruild voor een verhuurautomaat.



De omzet uit de verhuur van films daalt al jaren gestaan. In 2009 met ongeveer 10 procent, zegt directeur Co Mast van Entertainment Retail Group (ERG); als moederbedrijf van Videoland en MovieMAX de Nederlandse marktleider in videotheken. En het einde van die daling is nog niet in zicht.



Piraterij is volgens hem één van de belangrijkste oorzaken. Met een snelle internetverbinding zijn de nieuwste films in een muisklik gratis te downloaden.



Legale concurrentie ondervinden videotheken van kabelaanbieders als UPC, Ziggo en KPN. Mensen met een abonnement op digitale televisie hoeven de deur niet meer uit voor een film; met hun afstandsbediening kunnen ze er een huren via Video on Demand.



Koopdvd's zijn bovendien aanmerkelijk goedkoper geworden. Betaalde je een paar jaar geleden nog twintig euro voor een film, nu zijn ze niet zelden per vijf voor een tientje te koop.



Om de kelderende verhuuromzet te compenseren, verkopen videotheken steeds meer. Volgens Mast zijn videotheken de grootste verkoper van Ben & Jerry's ijs. Zijn franchisenemers verkopen ook veel frisdrank, sigaretten, batterijen, videogames en films op dvd en blue-ray. Zelfs de bijbehorende spelers zijn er te koop.



Een aantal ondernemers heeft hun videotheekfiliaal gecombineerd met een winkel van Primera, Game Mania, New York Pizza of Knakenland. Mast: "Videotheekhouders moeten creatief zijn om hun omzet op peil te houden."



Videoketens slaan ook terug door films aan te bieden via hun website. Daar kunnen klanten ze downloaden of online bekijken. Videoland levert bovendien het aanbod voor het KPN's Video on Demand. In die markten is de Entertainment Retail Group nu nog een kleine speler. "We halen er nog geen 15 procent van onze omzet, maar voor dit en komend jaar verwachten we een verdubbeling."



De directeur kan zich niet voorstellen dat de fysieke videotheek binnen een paar jaar zal zijn verdwenen. "Mensen zijn altijd op zoek naar de ultieme thuisbioscoopervaring. Via internet kunnen ze geen blue-rayfilms hun huiskamer binnenhalen; die bestanden zijn te groot. De verhuur van blue-ray verdubbelt nog ieder jaar."



De opvolger van die kwalitatief hoge filmdrager heeft zich ook alweer aangediend: de 3D-film. Televisies die beelden - in combinatie met een speciaal brilletje - driedimensionaal tot de kijker brengen, zijn al te koop. 3D-films volgen later dit jaar. Vooral in het begin zullen die niet goedkoop zijn, voorspelt Mast. "En 3D-bestanden zijn weer dubbel zo zwaar als blue-ray. Dat maakt 3D-films een uitgelezen product om te huren."