Overheden: omarm de burger als serieuze veiligheidspartner
GASTOPINIEDe focus van veiligheidsregio’s ligt vaak te veel op risico’s die te ver bij de burger vandaan liggen. Meer betrekken – dus samen sterk – levert meer op.
door Gert-Jan Ludden
Crisisbeheersing is een evenwichtig samenspel tussen overheid, bedrijfsleven, kenniscentra, media en burgers. Het is opmerkelijk dat burgers vrijwel niet betrokken worden bij dit proces. Terwijl zij juist in noodsituaties als eerste alarmeren, communiceren en de noodzakelijke eerste hulp bieden. Daarom moeten deze first responders een actieve rol toebedeeld krijgen bij rampen en crisissituaties.
De manier waarop de overheid met burgers communiceert, is van een bedenkelijk niveau. Overheidsspotjes vertellen dat we ons huis op slot moeten doen tegen inbrekers en dat we ons warm moeten aankleden als het vriest. Gemeenten communiceren liever niet over risico’s en dreiging, omdat men vermoedt dat burgers daardoor in paniek raken.
Uitzonderingen
Burgerparticipatie zal leiden tot een weerbaarder en veerkrachtiger samenleving
Positieve uitzonderingen zijn het Amber-Alert en het NL-Alert. Tijdens calamiteiten worden omstanders achter het rood-witte lint gezet en wordt nauwelijks gebruik gemaakt van hun expertise. De burger heeft vaak geen idee wat te doen bij de verschillende terreurdreigingsniveaus en naam en bereikbaarheid van de wijkagent zijn te vaak onbekend. Dat behoeft echt verbetering.
Bij crisisbeheersing is het noodzakelijk de bevolking tot je bondgenoot te maken. Dat zal tot nieuwe inzichten en kwaliteitsverbetering leiden. Gemeenten doen er goed aan een overzichtelijk bestand bij te houden van hun inwoners gesorteerd op postcode, wijk, niet-zelfredzame groepen en specifieke deskundigheid. Er is dan digitaal gemakkelijk en proactief te communiceren over thema’s als radicalisering, infectieziekten, cybercrime en andere vormen van georganiseerde misdaad. Ook tijdens crisissituaties kan er via e-mail en sociale media veel interactie zijn en kunnen burgers worden gestimuleerd de noodzakelijke maatregelen te nemen.
Nu de dreiging van aanslagen substantieel is, zal in EHBO-opleidingen aandacht moeten komen voor het stelpen van ernstige bloedingen en het aanleggen van tourniquets
Elke veiligheidsregio heeft een risicoprofiel opgesteld als basis voor het regionale veiligheidsbeleid. Daarin staan hoofdzakelijk fysieke risico’s zoals branden, pandemieën, vliegongevallen en wateroverlast. Over het algemeen geen risico’s waar de burger zich direct zorgen over maakt. Het risicoprofiel wordt completer wanneer deskundigen uit de samenleving bij het opstellen ervan worden betrokken. De risico’s zoals de burger die ervaart, worden dan meegewogen.
Ook tijdens crisissituaties kunnen burgers van meer betekenis zijn. Denk aan de inzet van zendamateurs, die nog verbinding maken als reguliere verbindingen uitvallen. Nu de dreiging van aanslagen substantieel is, zal in EHBO-opleidingen aandacht moeten komen voor het stelpen van ernstige bloedingen en het aanleggen van tourniquets. Buurtpreventie, waarbij burgers waakzaam zijn en elkaar via WhatsApp-groepen alarmeren, moet door gemeenten worden gestimuleerd. Laat hulpdiensten omstanders actief inzetten als handlangers.
Complex
Schoolbesturen, kerkelijke organisaties en maatschappelijke instellingen zijn ook van meerwaarde in crisisbeheersing, wanneer zij daartoe van overheidswege de juiste tools krijgen aangereikt. Maar ook in complexe crisissituaties, zoals bijvoorbeeld de aardbevingen in Groningen en de kredietcrisis, mag de stem van het volk zwaarder wegen.
Na afloop van rampen en crises worden talloze onderzoeksrapporten geschreven. Hierin worden hoofdzakelijk de meningen van hulpverleners, beleidsmedewerkers en bestuurders verwerkt. Het is cruciaal ook de direct getroffenen in het evaluatie- en onderzoeksproces te betrekken. Verantwoordelijke organisaties dienen deze waardevolle inbreng in crisisplannen en nazorgprotocollen te borgen.
Centraal
Burgerparticipatie verbetert het collectieve veiligheidsbewustzijn en de kwaliteit van crisisbeheersing. Het zal tevens leiden tot een weerbaarder en veerkrachtiger samenleving. Bij calamiteiten staat het welbevinden van de burger centraal. Het is dan ook vanzelfsprekend diezelfde burger niet op afstand te houden, maar als structureel veiligheidspartner te omarmen.
Een mooie uitdaging voor het openbaar bestuur en de veiligheidsdiensten. Samen sterk is het devies!
* Gert-Jan Ludden is adviseur crisisbeheersing bij SVDC
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMCOLUMN
Tijd voor de patiënt, dát is pas efficiënt
Ruim twee uur nadat mijn vriend de operatiekamer van het Amphiaziekenhuis was ingereden, werd ik gebeld door de chirurg. ,,Alles is helemaal goed gegaan. Wel een beetje langer geduurd want we moesten nog wat extra’s doen maar het komt goed”, zei hij vriendelijk. Ik was aangenaam verrast. -
PREMIUMEnergie
Sluit je nu een jaarcontract af, dan ben je ook komende winter verzekerd van hetzelfde tarief
Deze week maakte Essent bekend dat het weer jaarcontracten aanbiedt. Lange tijd was het door de onzekere energiemarkt niet mogelijk voor consumenten om vaste contracten af te sluiten. Is het verstandig om nu vast te zetten? -
column
Waarom deze trend op LinkedIn zo irritant is - en wat je beter kan doen
Psycholoog Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert en auteur van het boek Fokking druk. Hij verwondert zich over het moderne werken en geeft elke week tips voor meer geluk en minder stress op je werk. Vandaag: humblebragging -
PREMIUMCOLUMN
De nep-tweestrijd komt naar je toe deze weken!
Mark Rutte komt zondag naar Hoeven, dus dan weet je het wel. Die gaat heel veel handjes schudden, extra breed lachen, maar vooral in een toespraakje waarschuwen voor het Enorme Gevaar van de Grote Boze Linkse Wolk.Hoeven, Wouw, Breda, Oosterhout -
GASTOPINIE
Herwaardering beroepsonderwijs moet meer zijn dan een moreel appèl
Fijn dat minister Dijkgraaf zijn steun uitspreekt voor het beroepsonderwijs, maar dan moeten er ook echt hogere salarissen en betere doorstroomkansen komen om behalve jongeren, ook hun ouders over de streep te trekken.
-
PREMIUM
'Meiden mogen later net zo van seks genieten als jongens’
Tijdens de Week van de Lentekriebels, die vandaag op basisscholen begint, horen oudere leerlingen nu ook alles over, jawel, de clitoris. Want die is net zo belangrijk als de piemel, stelt Elsbeth Reitzema. -
-
-
PREMIUMCOLUMN
Die tractor bij het stembureau kan een trendsetter zijn
Mijn allereerste stem bracht ik uit in een klein, donker en oud cafeetje in Zundert. Gisteren hield ik het rode potlood vast in een uitzonderlijk ruim stembureau: de Gertrudiskerk in Bergen op Zoom. Ik moest twee dikke deuren door en zes weesgegroetjes bidden voor ik naar binnen mocht.Zundert, Breda, Bergen op Zoom -
PREMIUMCOLUMN
Amper winst uit de Vuelta? Nou en, het was prachtig!
De doorkomst van de Vuelta heeft Breda vorig jaar 1,1 miljoen euro opgeleverd, bleek deze week. Daar kun je gemakkelijk cynisch over doen.
0 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageer