door Joep Coole, Marisa de Brito, Martin Groters en Jasper Heslinga

Brabant wordt als trekpleister van festivals steeds populairder. Terwijl in 2017 in heel Nederland het aantal festivalbezoeken licht daalde - zoals BN DeStem op 13 september jl. meldde - spant Brabant juist de kroon! In 2018 waren er maar liefst 110 festivals die naar verwachting goed waren voor 4,2 miljoen bezoekers: 29 procent meer dan in 2017.

Brabant is de provincie die als uitvalsbasis van festivals het snelst groeit, blijkt uit onderzoek van Respons dat de NOS onlangs publiceerde. De groeispurt van Brabant komt vooral voort uit nieuwe samenwerkingsvormen in de sector en een vernieuwend aanbod. Tegelijkertijd zorgt het op verschillende locaties voor frictie, waarbij gemeenten, festivals, omwonenden en stakeholders met elkaar in conflict komen.

Vaak komt de sociale kant - de gevolgen die een festival heeft voor de lokale gemeenschap - er bekaaid van af. Locaties in Breda als het Chasséveld, Lage Aard, Asterdplas, Breepark en Park Valkenberg bevinden zich dichtbij bewoonde gebieden of dicht tegen dorpskernen aan. Bewoners hebben in Bavel bijvoorbeeld het gevoel hun leefomgeving kwijt te raken en willen deze terug (zie BN DeStem van 4 september jl.).

Bij festivals dringen vele belangen om de voorrang. Het is aan gemeenten, als handhavers, om deze belangen met elkaar in balans te brengen. Echter, in veel gemeenten in Brabant ontbreekt het aan een helder en eenduidig evenementenbeleid. Met als gevolg veel juridisch getouwtrek en oplopen-de frustraties. Zo'n beleid omvat meer dan simplistische en technocratische maatregelen, zoals het wijzigen van een bestemmingsplan of het terugdraaien van de volumeknop. Het vergt een multidisciplinaire aanpak waarbij bewoners en andere belanghebbenden serieus genomen worden.

Breda University of Applied Sciences (BUAS) en NHL Stenden University of Applied Sciences zijn samen met het Centre of Expertise Leisure Tourism Hospitality (CELTH) bezig met de voorbereiding van een landelijk onderzoek naar de sociale impact van festivals. Een aantal gemeenten die de problematiek rond festivals erkennen, hebben hun medewerking al toegezegd. Wij nodigen gemeenten in Noord-Brabant ook uit deel te nemen aan dit onderzoek. Met als gezamenlijk doel een volledig beeld te geven van de realiteit en zo gemeenten, festivals en omwonenden op weg te helpen naar een beter festivalbeleid.

* Joep Coole en dr. Marisa de Brito zijn docent en onderzoeker lectoraat Placemaking & Events, Breda University of Applied Sciences (BUAS, voormalige NHTV) Leisure & Events, Martin Groters, docent Leisure & Events Management en onderzoeker lectoraat Duurzame Innovatie in de Regionale Kenniseconomie/ETFI aan de NHL Stenden University en dr. Jasper Heslinga is onderzoeker Duurzaam Toerisme, European Tourism Futures Institute (ETFI)/NHL Stenden University en programmamanager van Centre of Expertise Leisure, Tourism and Hospitality (CELTH).