Escape room ultieme vorm van vrijetijdsbesteding
GastopinieGeen activiteit voldoet zo perfect aan onze vrijetijdswensen als een escape room. Sociaal, uitdagend, motiverend en ontspannend: geen wonder dat we niets liever meer willen.
Escape rooms schieten de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond. In 2013 opende de eerste zijn deuren in Nederland en tegenwoordig zijn er volgens escaperoomsnederland.nl al meer dan 600 kamers te vinden. Brabant kan met 72 locaties, die veelal meerdere losse escape rooms hebben, met recht dé escape provincie van Nederland genoemd worden. Maar waar komt die groei en bijbehorende populariteit eigenlijk vandaan?
Motivatieschaal
Escape rooms zijn de ideale activiteit om met mensen samen – vrienden, familie, collega’s, teamgenoten – te ondernemen
Waarom spelen we zo graag escape rooms? Een verklaring voor het succes van escape rooms is te vinden wanneer je nader kijkt naar wat mensen motiveert in hun vrijetijdsgedrag. De wetenschappers Ragheb & Beard (1983) ontwikkelden een leisure motivatieschaal die verklaart waarom we doen wat we doen in onze vrije-tijd. Het unieke van escape rooms is dat alle genoemde motieven eenvoudig te koppelen zijn aan redenen waarom mensen ze spelen.
Het eerste motief voor vrije-tijdsgedrag is sociaal en gericht op contact met anderen. Escape rooms zijn de ideale activiteit om met mensen samen – vrienden, familie, collega’s, teamgenoten – te ondernemen. Het tweede motief heet stimulusvermijding en is gericht op ontspanning en plezier. Zaken die ook in escape rooms volop aan bod komen bijvoorbeeld via thematisering, verrassingsaspecten, storytelling en spelelementen.
De derde reden waarom mensen vrijetijdsgedrag vertonen kent een prestatiemotivatie. Het feit dat je binnen bepaalde tijd moet ontsnappen uit de escape rooms, past goed bij deze motivatie. Of denk aan het neerzetten van de prestatie van de snelste tijd. Het vierde en laatste motief is intellectueel van aard en gericht op persoonlijke ontwikkeling. Escape room-spelers ontdekken graag nieuwe spellen en leggen de lat bij elke volgende kamer hoger. Men speelt om behendiger te worden in het spel.
Spanningsboog
Escape rooms nemen met de beantwoording aan zoveel motieven voor vrijetijdsgedrag een unieke positie in als activiteit. Het klinkt bijna als de optimale vrijetijdsbesteding. Iets wat ook wel te verklaren is als we de psycholoog Csikszentmihalyi (1990) volgen. Als hij doelt op de optimale vrijetijdsbeleving, dan gebruikt hij de term flow. Een flow-ervaring kent een juiste balans tussen vaardigheden van en uitdagingen voor deelnemers. Het mag niet te gemakkelijk zijn, want dan is het saai. Maar het moet ook niet onmogelijk zijn, want dat levert stress op en frustratie.
Tekst gaat verder onder de foto
Escape rooms spelen in op prikkeling van meerdere zintuigen. En spelers hebben, zeker bij succesjes, het gevoel de hele wereld aan te kunnen
De perfecte spanningsboog lijkt voor velen aanwezig bij het spelen van escape rooms. Mensen hebben niet alleen vaardigheden nodig, maar staan tevens voor een uitdaging. De tijdslimiet van rond de 60 minuten sluit daar goed bij aan. De kenmerken die aan een flow-ervaring worden toegekend zijn te herkennen bij het spelen van escape rooms.
Men gaat volledig op in de activiteit en vergeet – ook al is het tijdsaspect zo belangrijk – de tijd volledig. Er is sprake van een sterke focus en betrokkenheid bij de activiteit. Escape rooms spelen daarnaast in op prikkeling van meerdere zintuigen. En spelers hebben, zeker bij succesjes, het gevoel de hele wereld aan te kunnen. Ook wanneer het te lastig wordt, kunnen escape rooms gedurende het spel hints geven. Als hints tot succes leiden, zorgt een stofje in de hersenen voor het gewenste geluksgevoel. De beste escape rooms kunnen de spanningsboog tussen vaardigheden en uitdagingen bespelen en zijn meesters in het creëren van de situatie van flow.
* Simon de Wijs werkt bij de NHTV in Breda als expert op het gebied van leisure, creativiteit en stedelijkheid. Hij is zelf een fanatiek speler van escape rooms.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Is een video echt of een deepfake? Zo kun je het zien
De politie zette er deze week een in om de dader van een cold case-moord op te sporen: een deepfake-video. Daarmee kun je mensen van alles laten zeggen of laten doen. Maar dat brengt risico’s met zich mee. Hoe herken je zulke nepfilmpjes? -
PREMIUMCOLUMN
Wielrenners moet je bier geven, geen bubbels
Wielrenner Biniam Girmay schreef dinsdag dubbel geschiedenis. Hij was de eerste Afrikaan die een etappe won in de Giro d’Italia. En hij werd de eerste renner ooit met een champagnefleskurkblessure. -
Overzicht
Ontsnappen uit een escape room? Het is big business in West-Brabant
-
PREMIUMcolumn
Herinneringen aan Theo Koomen: ‘Moeder, moeder, moeder’
Dankzij Facebook kwam hij weer tot leven: Theo Koomen. Met een prachtig In Memoriam stond zijn ex-collega Govert van Brakel stil bij het overlijden van de populairste sportcommentator aller tijden. Op 5 april 1984, 54 jaar jong. -
PREMIUMVijf vragen
Waarom sommige mensen grof geld over hebben voor een digitaal eigendomsbewijs
Wereldwijd schaffen steeds meer mensen NFT's aan. Dit zijn unieke, digitale eigendomsbewijzen, vaak aangeschaft met cryptomunten. En ze zijn al lang veel meer dan kunstwerken of kattenplaatjes. Waarom zou je ze kopen en wat zijn de risico's? Vijf vragen over NFT’s.
-
PREMIUM
Pasen in Oekraïne: dit keer overwint de dood het leven
Zo af en toe zet ik thuis Russisch-orthodoxe kerkmuziek op. Zeker in de weken voor Pasen. Waanzinnig mooie, ontroerende koorzang, die ondanks de taalbarrière echt binnenkomt. -
VIDEO
'Wie rooft de kluis van de Rabobank in Oud-Beijerland leeg?'
OUD-BEIJERLAND - Langzaam daal ik de trap af naar de kelder. Er knippert een rood alarmlicht. Nog niet eens zo lang geleden liepen hier de medewerkers van de Rabobank Oud-Beijerland. Maar zij zijn verhuisd naar Heinenoord. Ze hebben het bankgebouw leeg achtergelaten. Mijn opdracht is de schat, die in de kluis ligt of staat, weg te halen. -
Salderingsregeling zonnepanelen wordt pas vanaf 2025 afgebouwd
Huizenbezitters met zonnepanelen kunnen hun teveel aan opgewekte stroom langer tegen markttarieven terugleveren aan het net. Het kabinet wil de zogeheten salderingsregeling pas vanaf 2025 versoberen, waar dat eerder al vanaf 2023 het geval zou zijn.