Digi-peuters: geniet maar swipe met mate

GASTOPINIEKinderen van nu groeien op in een digitale wereld. Hun ouders stammen van een andere generatie. Zij zijn niet opgevoed met internet en sociale media en hebben daarom moeite deze nieuwigheden mee te nemen in de opvoeding. Maar ouders: maak afspraken en houd je er ook aan.

Redactie 11-04-18, 11:00

door Barry Kuijpers

Van de ouders met jonge kinderen, ervaart 40 procent moeilijkheden om hun zoon of dochter van de tablet af te houden. Dat bleek vorige week uit het Iene Miene Media onderzoek onder ouders van 0- tot 6-jarigen, waarvan de resultaten verschenen bij de start van de Media Ukkie Dagen.

Ik kan me dat goed voorstellen, het is ook een ontzettend aantrekkelijk apparaat voor kinderen – en volwassenen… Toch is het voor de allerkleinsten van groot belang dat ouders hierin hun opvoedkundige taak serieus nemen.

Ongewenste inhoud

Kinderen zien te veel ongewenste inhoud, brengen te veel tijd door achter de tablet en zeuren om nog meer. Dit zijn zaken waar ouders zich zorgen om maken. Maar is dit gedrag van kinderen zo gek als papa en mama ook de hele dag met hun neus in hun telefoon zitten? Kinderen zijn sterk in het imiteren van gedrag. Dit is voor hen een van de belangrijkste manieren waarop ze hun kennis over de wereld vergaren. Als je kinderen hoort spelen, hoor je vaak jezelf spreken.

Mediawijsheid is geen bijzaak, omgang met media hoort bij de opvoeding
Barrie Kuijpers

Zo werkt het ook voor mediagedrag. Geef daarom het goede voorbeeld. En dat is een van de grootste uitdagingen die je als papa of mama voor de kiezen krijgt vandaag de dag.

Ik merk dat ook aan mezelf. Bij ons thuis is de regel: geen tablet of telefoon als we zitten te eten. Ik laat mijn telefoon dan ook bewust aan de andere kant van de kamer liggen, zodat ik er niet bij kan. Maar dan hoor ik dat er een bericht binnenkomt. Als vanzelf sta ik al half op, om vervolgens gauw weer te gaan zitten om verder te eten. Met een onrustig gevoel, dat wel. En na de maaltijd schiet ik naar mijn telefoon om te kijken wat voor bericht er voor me is binnengekomen. En wat blijkt: de melk kan weer worden opgehaald in Hay Day (digitaal boerderijspel, BK). Zo belangrijk was het dus niet.

Het is echt belangrijk om het goede voorbeeld te geven. Opvoeden is ook vooral vooruitkijken. Als je ze nu leert om uren met de tablet bezig te zijn, hoe gaat het dan straks, als ze weer wat ouder zijn? Voor je het weet zitten ze uren achtereen Fortnite te spelen op hun kamer…

In gesprek

Dus: maak afspraken. En houd je eraan! Zorg voor afwisseling, kijk mee en ga met je kind in gesprek. Kortom: voed op. De omgang met digitale apparaten en sociale media is een redelijk nieuw aspect in het leven van alledag en verdient aandacht. Kinderen moeten leren hoe ze met media om kunnen gaan. Internet is een zeer belangrijk onderdeel geworden van deze maatschappij. Probeer bijvoorbeeld maar eens huursubsidie aan te vragen zonder internet…

Vloggers zijn de nieuwe superhelden en met YouTube kun je alles leren wat je maar wilt
Barrie Kuijpers

Maar kinderen moeten leren goed om te gaan met internet. Mediaopvoeding en mediawijsheid is van groot belang voor deze en komende generaties. En dat is best een lastige opgave voor ouders die zelf níet met deze nieuwigheden zijn opgegroeid. De veertigers van nu zeg maar. Niet iedereen is zich bewust van de mogelijkheden en de gevaren van internet, games en apps. Ouders controleren niet vaak en soms onderschatten zij de gevolgen van mediagebruik door (jonge) kinderen.

In een tijd waarin gameverslaving officieel erkend is als verslaving, we steeds vaker horen over meisjes die in een psychiatrische kliniek belanden als gevolg van sexting en de soms desastreuze gevolgen van digitaal pesten, wil ik dat mijn kinderen voorbereid zijn. Ik wil ze empoweren, zodat ze weerbaar zijn, de gevaren kennen en bewust met media om kunnen gaan. En eerlijk is eerlijk, dat valt niet mee.

Vloggers zijn de nieuwe superhelden. Games en apps worden zodanig ontworpen, dat je er steeds moeilijker mee kunt stoppen. En met YouTube kun je alles leren wat je maar wilt.

Valkuilen

Een van de grootste valkuilen voor ouders is, dat tablet, telefoon of smart tv ook wel makkelijk zijn om kinderen te vermaken. Kinderen krijgen bijvoorbeeld de tablet, omdat het vader of moeder even goed uitkomt. En dat snap ik. Maar geef de grens aan. Laat ze vooral ook buiten spelen, kleien, voetballen, in de modder vallen, hutten bouwen, fietsen, vingerverven en ga zo maar door. En neem ze mee naar het bos, strand of museum. Laat ze zien dat er meer is dan alleen die digitale wereld.

Na een ouderavond over Mediawijsheid die ik had gegeven, kwam er eens een mevrouw naar me toe en die zei: ,,Besef je wel dat alle tijd die kinderen aan media besteden, tijd is die ze niet ergens anders aan kunnen besteden?” Ik vond dit zo’n mooie vraag, dat ik hem daarna steeds terug laat komen. Zeker voor jonge kinderen geldt dat ze veel tijd nodig hebben om de wereld te ontdekken, taal te leren en te bewegen. Te veel uren op de tablet die ontwikkelingen in de weg. Dus geniet, maar swipe met mate.

* Barry Kuijpers woont in Zevenbergschen Hoek, is zelfstandig MediaCoach en geeft workshops en medialessen voor volwassenen en kinderen. Voorheen was hij basisschooldocent bkonderwijsadvies.nl