De mooie kant van sociale media
GASTOPINIEFacebook brengt nieuws, ideeën en vriendschap razendsnel de wereld rond. Weg met alle trollen, nepnieuws en haatzaaierij, maar leve de sociale media!
Delen per e-mail
door Marga van Zundert
Stop er mee, roepen Arjen Lubach en anderen. Wegwezen van Facebook, verwijder je Twitteraccount. Want het zijn verdorven werelden. Werelden met trollen, nepnieuws, kinderlokkers, racisme, wraakacties, censuur en haatzaaierij. Ze schenden je privacy en proberen bij verkiezingen je stem te beïnvloeden. Ophouden dus met het najagen van duimpjes-omhoog. Allemaal nep, ongezond en schadelijk voor de samenleving.
Kinderen ‘uit een reageerbuis’, die konden natuurlijk zelf geen kinderen krijgen
Die klaagzang klinkt bekend. Bij elke nieuwe technologie zijn we bang: ,,Waarvoor is het nodig, we deden het prima zonder!” Zo ging het bij de komst van de trein, de auto, computer, robots, mobieltjes, insecticiden, ivf, kernenergie, et cetera. Die snelle stoomlocomotief, dat kon toch niet gezond zijn? Kinderen ‘uit een reageerbuis’, die konden natuurlijk zelf geen kinderen krijgen. En al dat gebel met die mobieltjes, daar krijg je hersentumoren van.
Dat bleek gelukkig allemaal niet waar. Maar elke nieuwe technologie heeft voor- en nadelen. Auto’s zorgen dat je overal komt, maar ze zorgen ook voor verkeersslachtoffers en luchtvervuiling. Insecticiden beschermen je oogst, maar ze zijn niet alleen schadelijk voor vraatinsecten. Kernenergie levert CO2-vrije stroom, maar ook grondstoffen voor kernwapens.
Sociale media zijn zo’n nieuwe technologie. En de nadelen zijn de afgelopen tijd continu in het nieuws. Maar ze zijn niet voor niets een instant succes geworden. We omarmden de vondst massaal, in alle vormen: Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat, YouTube, Whatsapp, ... We delen gretig ons leven, volgen het nieuws op de voet, maakten nieuwe vrienden, speuren mee naar het weggelopen hondje, geven onze ongezouten mening en vormen groepjes gelijkgestemden.
Stem
Maar sociale media zijn meer dan die schattige katten- en babyfoto’s. Ze geven iedereen ter wereld een stem. Sociale media onthullen een gifgasaanval in een gruwelijke oorlog. Ze waarschuwen voor tsunami’s, zorgen dat een kleine boer in Afrika weet welk insect zijn oogst opeet en wat eraan te doen is. Ze brengen noodhulp naar de juiste plek. En ze zorgen dat mensen en organisaties hun mooie ideeën kunnen waarmaken via crowdfunding.
Er moet ruimte zijn voor politieke correctheid én voor andersdenkenden
Laten we niet de hele technologie weggooien, maar de nadelen en kinderziektes oplossen. Wat mag wel, wat kan niet? Voor de ene technologie zijn meer regels nodig dan voor de andere. En soms worden we pas door schade en schande wijs. Het aantal verkeersdoden in de jaren 70 was schrikbarend. En onze airco’s en koelkasten vernietigden bijna de ozonlaag.
Bij mij thuis vormen zich de regels al doende. Want kom bij mijn tienerdochters niet aan met het idee hun Instagram of Snapchat te verwijderen. Dat hun moeder nog opgroeide in een wereld zonder is volkomen onvoorstelbaar. Hoe praatte je dan met vrienden? Hoe maakte je een afspraak? Hoe regelde je een feestje? Hoe kende je het lesrooster? Hoe overlééfde je in hemelsnaam?
Neppers
Natuurlijk zijn ze vreselijk irritant, die continu pingende tienertelefoons. Ze moeten dus uit bij het eten en ingeleverd voor het slapen. Ik vrees e-engerds, maar zij weten zelf als geen ander dat er neppers zijn. Ze hadden zelf de grootste lol door een jongensprofiel te maken op Movieplanet en verkering te vragen met een meisje. En ze weten: géén bikinifoto’s, géén adressen. En “jaa-haa” ze controleren altijd of een profiel echt is.
Natuurlijk moet je op je hoede blijven. Roddels gaan sneller, beledigingen ook. Ze ruziën via de app, er wordt gepest en buitengesloten. En soms maakt iemand toch die foute afspraak. Het is net de echte wereld. Maar oplossingen zijn er ook: conflicten worden uitgepraat, hulptroepen opgetrommeld en engerds geblokkeerd.
Hebben ze minder vrienden? Komen ze niet meer buiten? Lezen ze geen boek? De vakantievrien-denapp van twee zomers geleden is nog springlevend. Als mijn oudste zich verveelt, kost het nog geen drie berichtjes om ergens te gaan ‘chillen’ - levensecht. En mijn jongste heeft op haar mobiel altijd een luisterboek voorhanden.
In de grote wereld zijn ook meer regels en fatsoensnormen nodig, voor de platforms zelf en voor de gebruikers. Ze maken zal tijd kosten en veel discussie. Want waar en hoe leg je regels vast bij een internationaal platform? Er moet niet alleen ruimte zijn voor politieke correctheid, maar ook voor andersdenkenden.
Ik hou mijn account voorlopig voor al het snelle nieuws, de updates van vrienden en berichten van de clubs die ik waardeer en volg
Is er een heuse trollenpolitie nodig of corrigeert ‘de massa’? Het Chinese sociale netwerk Sina Weibo verbood vorige week homoseksuele uitingen. Nog geen dag erna is het besluit ingetrokken. De protesten waren overweldigend.
Misschien maakt de Facebook-boycot ruimte voor een beter alternatief, of Facebook leert ervan. Ik hou mijn account voorlopig voor al het snelle nieuws, de updates van vrienden en berichten van de clubs die ik waardeer en volg. De privacy-instellingen staan zo scherp mogelijk en ik hou me aanbevolen voor beter. Maar alle platforms mijden en de sociale media verketteren, is niet de oplossing.
* Marga van Zundert is redacteur van het Wereldpodium en World’s Best News.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.
Verder in het nieuws
-
PREMIUM
COLUMN Dat die martelcontainer in Wouwse Plantage terechtkwam, is helemaal niet zo raar
Een stoel waarin iemand kan worden vastgesnoerd. Klemmen die om polsen en enkels passen. Scherpe gereedschappen, bedoeld om een mens te pijnigen of een vingerkootje af te hakken. -
PREMIUM
Over vrijheidsstrijders en het hoofd van Hazes
Bij tijd en wijle belt mijn tante Alie voor de laatste stand van Nederland. In Canada krijgt ze niet alles mee of maar half, en dat is soms wat verwarrend. -
PREMIUM
column Selectief kleurenblind voor oranje
Nu de coronadampen langzaam opstijgen, wordt het steeds duidelijker wat alle nevensymptomen zijn. Naast koorts, droge hoest en vermoeidheid kan er ook verlies van het reukvermogen ontstaan. -
PREMIUM
COLUMN Alles voor het geld: schaamteloosheid is voor bijbeunende BN’ers een pluspunt
Coronaproof bijbeunen? Voor BN’ers is dat tegenwoordig een makkie. Geef ze geld en je krijgt een persoonlijk videootje van ze, met een felicitatie, gelukwens of wat dan ook. -
PREMIUM
COLUMN Helden knokken door tegen corona in Suriname
Ina Willemsen uit Breda is een held. Jeroen Schouten uit Nijmegen is dat ook. Deze deskundige infectiepreventie en intensivist werkten zich allebei het schompes tijdens de coronagolf in Nederland. Vrijdag vertrekken ze als vrijwilliger naar Suriname.
-
PREMIUM
COLUMN & POLL De giftige boodschap van jonge botoxgebruikers: hoe jij nu bent, is niet goed genoeg
Botox en fillers. Lipvergroters en rimpelkillers. Noem me naïef, maar ik schrok van het bericht over de toename van cosmetische ingrepen bij jonge mensen. -
PREMIUM
column Laten we met z'n allen de Hema kopen
Eerlijk zeggen. Hoe vaak kom je nou nog bij de Hema? -
PREMIUM
column Apenrotsgevecht bij het toilet
In Heeze was het zo’n 25 jaar geleden iedere zaterdagavond knokken bij discoclub Cheers. Fascinerend vonden wij dat. Tegen het einde van de avond zochten we alvast de plek op met de beste zichtlijnen, om vervolgens joelend te aanschouwen hoe een groepje eencelligen op de vuist ging met een groepje pantoffeldiertjes.
