De mooie kant van sociale media
GASTOPINIEFacebook brengt nieuws, ideeën en vriendschap razendsnel de wereld rond. Weg met alle trollen, nepnieuws en haatzaaierij, maar leve de sociale media!
Delen per e-mail
door Marga van Zundert
Stop er mee, roepen Arjen Lubach en anderen. Wegwezen van Facebook, verwijder je Twitteraccount. Want het zijn verdorven werelden. Werelden met trollen, nepnieuws, kinderlokkers, racisme, wraakacties, censuur en haatzaaierij. Ze schenden je privacy en proberen bij verkiezingen je stem te beïnvloeden. Ophouden dus met het najagen van duimpjes-omhoog. Allemaal nep, ongezond en schadelijk voor de samenleving.
Kinderen ‘uit een reageerbuis’, die konden natuurlijk zelf geen kinderen krijgen
Die klaagzang klinkt bekend. Bij elke nieuwe technologie zijn we bang: ,,Waarvoor is het nodig, we deden het prima zonder!” Zo ging het bij de komst van de trein, de auto, computer, robots, mobieltjes, insecticiden, ivf, kernenergie, et cetera. Die snelle stoomlocomotief, dat kon toch niet gezond zijn? Kinderen ‘uit een reageerbuis’, die konden natuurlijk zelf geen kinderen krijgen. En al dat gebel met die mobieltjes, daar krijg je hersentumoren van.
Dat bleek gelukkig allemaal niet waar. Maar elke nieuwe technologie heeft voor- en nadelen. Auto’s zorgen dat je overal komt, maar ze zorgen ook voor verkeersslachtoffers en luchtvervuiling. Insecticiden beschermen je oogst, maar ze zijn niet alleen schadelijk voor vraatinsecten. Kernenergie levert CO2-vrije stroom, maar ook grondstoffen voor kernwapens.
Sociale media zijn zo’n nieuwe technologie. En de nadelen zijn de afgelopen tijd continu in het nieuws. Maar ze zijn niet voor niets een instant succes geworden. We omarmden de vondst massaal, in alle vormen: Facebook, Twitter, Instagram, Snapchat, YouTube, Whatsapp, ... We delen gretig ons leven, volgen het nieuws op de voet, maakten nieuwe vrienden, speuren mee naar het weggelopen hondje, geven onze ongezouten mening en vormen groepjes gelijkgestemden.
Stem
Maar sociale media zijn meer dan die schattige katten- en babyfoto’s. Ze geven iedereen ter wereld een stem. Sociale media onthullen een gifgasaanval in een gruwelijke oorlog. Ze waarschuwen voor tsunami’s, zorgen dat een kleine boer in Afrika weet welk insect zijn oogst opeet en wat eraan te doen is. Ze brengen noodhulp naar de juiste plek. En ze zorgen dat mensen en organisaties hun mooie ideeën kunnen waarmaken via crowdfunding.
Er moet ruimte zijn voor politieke correctheid én voor andersdenkenden
Laten we niet de hele technologie weggooien, maar de nadelen en kinderziektes oplossen. Wat mag wel, wat kan niet? Voor de ene technologie zijn meer regels nodig dan voor de andere. En soms worden we pas door schade en schande wijs. Het aantal verkeersdoden in de jaren 70 was schrikbarend. En onze airco’s en koelkasten vernietigden bijna de ozonlaag.
Bij mij thuis vormen zich de regels al doende. Want kom bij mijn tienerdochters niet aan met het idee hun Instagram of Snapchat te verwijderen. Dat hun moeder nog opgroeide in een wereld zonder is volkomen onvoorstelbaar. Hoe praatte je dan met vrienden? Hoe maakte je een afspraak? Hoe regelde je een feestje? Hoe kende je het lesrooster? Hoe overlééfde je in hemelsnaam?
Neppers
Natuurlijk zijn ze vreselijk irritant, die continu pingende tienertelefoons. Ze moeten dus uit bij het eten en ingeleverd voor het slapen. Ik vrees e-engerds, maar zij weten zelf als geen ander dat er neppers zijn. Ze hadden zelf de grootste lol door een jongensprofiel te maken op Movieplanet en verkering te vragen met een meisje. En ze weten: géén bikinifoto’s, géén adressen. En “jaa-haa” ze controleren altijd of een profiel echt is.
Natuurlijk moet je op je hoede blijven. Roddels gaan sneller, beledigingen ook. Ze ruziën via de app, er wordt gepest en buitengesloten. En soms maakt iemand toch die foute afspraak. Het is net de echte wereld. Maar oplossingen zijn er ook: conflicten worden uitgepraat, hulptroepen opgetrommeld en engerds geblokkeerd.
Hebben ze minder vrienden? Komen ze niet meer buiten? Lezen ze geen boek? De vakantievrien-denapp van twee zomers geleden is nog springlevend. Als mijn oudste zich verveelt, kost het nog geen drie berichtjes om ergens te gaan ‘chillen’ - levensecht. En mijn jongste heeft op haar mobiel altijd een luisterboek voorhanden.
In de grote wereld zijn ook meer regels en fatsoensnormen nodig, voor de platforms zelf en voor de gebruikers. Ze maken zal tijd kosten en veel discussie. Want waar en hoe leg je regels vast bij een internationaal platform? Er moet niet alleen ruimte zijn voor politieke correctheid, maar ook voor andersdenkenden.
Ik hou mijn account voorlopig voor al het snelle nieuws, de updates van vrienden en berichten van de clubs die ik waardeer en volg
Is er een heuse trollenpolitie nodig of corrigeert ‘de massa’? Het Chinese sociale netwerk Sina Weibo verbood vorige week homoseksuele uitingen. Nog geen dag erna is het besluit ingetrokken. De protesten waren overweldigend.
Misschien maakt de Facebook-boycot ruimte voor een beter alternatief, of Facebook leert ervan. Ik hou mijn account voorlopig voor al het snelle nieuws, de updates van vrienden en berichten van de clubs die ik waardeer en volg. De privacy-instellingen staan zo scherp mogelijk en ik hou me aanbevolen voor beter. Maar alle platforms mijden en de sociale media verketteren, is niet de oplossing.
* Marga van Zundert is redacteur van het Wereldpodium en World’s Best News.
Verder in het nieuws
-
PREMIUM
GASTOPINIE Studeren in Nederland? Eigen schuld(en)!
Uit een recente, representatieve enquête onder vijfhonderd studenten aan het hbo of de universiteit, blijkt dat liefst 60 procent met regelmaat stress ervaart door hun studieschuld. Zo’n 40 procent van de lenende studenten spreekt van emotionele uitputting hierdoor en 39 procent maakt zich zorgen over de financiële situatie, voor nu en later. En terecht. -
PREMIUM
GASTOPINIE Registratie van doodgeboren kinderen van levensbelang
Begin deze maand, vanaf 3 februari om precies te zijn, is de Wet Basisregistratie Personen (BRP) gewijzigd en kunnen levenloos geboren kinderen voortaan, ook met terugwerkende kracht, worden ingeschreven in het Basisregister Personen. -
PREMIUM
COLUMN Waarom dit bankpas-sms'je de nieuwe Nigeriaanse erfenis is
En, is iedereen nu razendsnel zijn bankpas aan het vervangen? Stomtoevallig vervalt die bij héél veel mensen op 21 februari. Althans, als je dat ene sms’je moet geloven. -
PREMIUM
GASTOPINIE Staat ons een nieuwe wapenwedloop te wachten?
Nu Amerika eenzijdig het INF-akkoord heeft opgezegd, is het net of we 30 jaar teruggaan in de tijd. Dreigt er een nieuwe Koude Oorlog? Ik mag hopen van niet! -
PREMIUM
GASTOPINIE Verandering van onderwijs pure noodzaak
De leerlingen van nu moeten straks antwoorden gaan geven op vragen die we nog niet kennen. Om hen daarop goed voor te bereiden is een revolutie in het onderwijs nodig.
-
Lezersbrieven ‘Accepteer onze geschiedenis, het was zoals het was’
Lezersbrieven BN DeStem van woensdag 20 februari 2019 -
Geef uw mening Seksliedjes slecht voor imago carnavalsfeest
Hoe harder en schuiner, hoe liever, lijkt het credo als je de carnavalsliedjes anno 2019 hoort. Niet dat er vroeger geen schunnige carnavalsnummers bestonden – integendeel – maar die teksten waren minder recht voor zijn raap dan ‘Ik wil je pijpen, pijpen, pijpen.... (van je broek wat korter maken)’ van de dames van Sjansjee of ‘Mijn piem is goed gewassen, het smegma is eraf’ uit het carnavalsnummer Potentie van Stefan & Sean ft. Bram Krikke. Die laten niets aan de verbeelding over. Geven dit soort liedjes carnaval een slecht imago? -
PREMIUM
Lezersreacties ‘Veiligheid op school nooit ondermijnen’
Het Christelijk Lyceum in Veenendaal kreeg vorige week de wind van voren, nadat er vijf nepleerlingen op de school waren ont-maskerd, die waren ingestroomd voor opnames voor een reallife documentaire van RTL. Een flinke miskleun.
