‘Natuur kan heel goed overweg met stikstof’

Covid beheerst al meer dan een jaar het nieuws, maar op een goede tweede plek komt stikstof. Beide ontwrichten de samenleving, al hebben de meeste mensen daar op stikstofgebied nog niet zoveel gevoel bij. Wij op de boerderij wel. Omdat we al sinds begin jaren negentig stikstofuitstoot beperkende maatregelen hebben in de agrarische sector, is iedere kilo in beeld. Bij andere sectoren is dat veel minder of helemaal niet het geval.

Maar ook dat komt meer en meer. Telkens als er ergens iets vergund moet worden, zoekt men de kilo’s in de landbouw. Dat hiermee appels en peren vergeleken worden, gaat aan men al helemaal voorbij. Groene stikstof die in de landbouw in de kringloop hoort, wordt ingeruild voor grijze stikstof uit andere sectoren zonder kringloop.

Dit gebeurt allemaal omdat we ‘de natuur’ willen beschermen. De belangrijkste vraag daarin is wat de natuur is. Natuur kan heel goed overweg met stikstof: het is de belangrijkste bouwstof van groene planten. Een zeer klein aantal planten kan de concurrentie met de groenere soorten niet aan. Volgens de geschiedenisboeken kwamen deze planten vroeger wel op grotere schaal voor. Dat is logisch, want toen was Nederland minder vol met huizen, industriegebieden en infrastructuur en waren er arme zandgebieden.

Maar dat is nu allemaal anders. Ruim de helft van ons bedrijf bestaat uit gronden, waarvan wij het beheer uitvoeren voor een natuurorganisatie. Alhoewel we dat al heel veel jaren doen, is er altijd ruimte voor verbetering. Daarom heb ik de afgelopen drie jaar de opleiding ‘Natuurbeheer en Ondernemerschap’ gevolgd. Daarvoor heb ik een natuurbedrijfsplan geschreven en verdedigd. Als professioneel natuurondernemer mag ik meer zelfstandige beslissingen nemen in het beheer.

So far so good, maar dan komt het lastige. De doelen die we moeten halen zijn in veel gevallen onrealistisch. Een voormalig rijk weidevogelgebied moet volgens het doeltype verschraald worden voor zeldzame planten. Het extensieve maaibeheer, dat bij verschralen past, heeft alle weidevogels doen besluiten hun heil elders te zoeken. Weidevogels zoeken juist voedsel. Een verlies-verlies situatie. 

We beheren veel gronden ten noorden van Breda waar we gelukkig wel jongvee mogen weiden, afgewisseld met een gevarieerd maaibeleid. Grote waardering door de vele mensen die wandelen en fietsen in het gebied. Rijke en stikstofminnende natuur is gewoon ook heel mooi!