Het virus is geen denkend wezen, het is een organisme dat zich verspreidt

Ik wil even een punt maken tegen iets. Ik ben niet zo vaak tegen iets. D’r zijn al genoeg mensen tegen een heleboel dingen. Ik ben liever voor iets. Dezer dagen bijvoorbeeld voor rust en regelmaat in ons leven, voor een lockdown die ons dichterbij het einde van deze ellende brengt, voor steun aan de dokters en verplegers in onze ziekenhuizen, voor vaccinatie.

Maar ik ben heel erg tegen de antropomorfisering van het coronavirus. Ja, dat is een mond vol. Ik ga het uitleggen. Het ergert me als mensen het virus behandelen als een mens en van menselijke eigenschappen voorzien. ‘Laat de kerst geen feestdag voor het virus worden’, zei bijvoorbeeld minister Hugo de Jonge onlangs op een van zijn persconferenties. Mark Rutte: ‘Want dan voelt het virus zich lekker’. Elders tekenende ik op: ‘Daar zit het virus niet op te wachten’ en ‘Dit virus heeft het gemunt op de kwetsbaren’.

Iedereen doet het, overal. Niet alleen Rutte en De Jonge, ook alle would-be experts bij Op1, Nieuwsuur en Beau en echte virologen, die volgens mij beter zouden moeten weten. Waarom doen ze dat? Waarschijnlijk om het virus zo ‘tastbaar’ te maken en daardoor de bestrijding ervan. Maar het virus is, voor zover ik weet, geen denkend wezen. Het is een organisme dat zich verspreidt. Het denkt niet: hé, daar is Frank Poorthuis, die ziet er lekker kwetsbaar uit. Laat ik daar eens heen gaan. Nee, het virus komt in een ongelukkig geval op mijn huid en kan dan doordringen in mijn neusholtes, mijn bovenste luchtwegen en vervolgens de onderste, doordat ik niet genoeg antistoffen heb. Dat is geen denkwerk van het virus, dat is een eigenschap.

Waarom wind ik me zo op? Ik denk omdat de vermenselijking van het virus doet voorkomen alsof er een gelijkwaardige strijd tussen het ding en mij als persoon bestaat. Het voelt hetzelfde als mensen die zeggen dat iemand ’de strijd tegen kanker’ heeft gewonnen of verloren. Daarmee lijken de mens en de kanker ook als gelijkwaardigen op een slagveld te staan. Terwijl, als er kanker op je af komt, je gewoon pech kunt hebben. Niet omdat de kanker, of zo’n virus, slimmer is dan jij, maar omdat het een ziekte is waar je lichaam niet tegen is bestand. Dus mag het alstublieft ophouden. Het virus is al erg genoeg, het hoeft niet ook nog een gezicht te krijgen.