Geen döner- of hamburgertent erbij? Kabinet bekijkt wet om fastfood-groei te remmen

De afgelopen jaren nam het aantal fastfoodketens snel toe. Wethouders van de vier grote steden riepen vorig jaar al om instrumenten om de hausse te beteugelen. Staatssecretaris Van Ooijen komt daar nu aan tegemoet. Hij gaat de juridische opties in kaart brengen van een harde rem op de vestiging van ketens en fastfood- en frisdrankverkoop- en -reclame op en rond scholen.

Eerder besloot het kabinet het eetgedrag al meer te sturen met het plan voor een suikertaks, maar dat is niet genoeg, vreest Van Ooijen. ,,Je wil die overdaad aan aanbod echt niet. Een hamburger of een broodje döner eten is geen probleem. Maar ik wil niet die enorme aantallen, en ook niet op of te dichtbij scholen.” In welke wettelijke vorm de fastfoodrem er kan komen, wordt dus bekeken. Maar actie is nodig, vindt de staatssecretaris.

Zo’n beteugeling van vrij ondernemerschap ligt politiek gevoelig, in het coalitieakkoord is hier niets over afgesproken. Maar volgens Van Ooijen past een fastfoodwet in het plan om ‘de gezondheidsdoelen’ te halen: overgewicht moet nu eenmaal teruggedrongen worden, hebben partijen samen afgesproken.

,,Natuurlijk kan jij een patatje blijven eten. Maar ik wil dat dat dan een weloverwogen keuze is, niet gestuurd omdat op elke straathoek een billboard met reclame staat voor dat ongezonde eten, en er op elke straathoek die verleiding is met weer een zaak die ongezond eten verkoopt. Dat stuurt je gedrag ongemerkt.” Een platte ‘vettaks’ zou niet werken, er is meer nodig dan alleen een prijsprikkel.

Details, bijvoorbeeld over maximumaantallen fastfoodrestaurants per wijk of stad, zijn nog niet uitgewerkt. Van Ooijen: ,,Ik wil geen dictaten opleggen, zo van: er mag nog maar nul frisdrank verkocht worden. Wel wil ik wettelijke mogelijkheden bieden aan scholen om frisdrank en ongezond eten als snoep en snacks te beperken of helemaal te weren. Nu kunnen ze dat niet. En natuurlijk krijg je definitiediscussies: wanneer is iets fastfood? En: de McDonald’s verkoopt ook salades. Maar daardoor wil ik me nu niet laten stoppen.”

Van Ooijen komt dit jaar met de opties naar de Tweede Kamer. ,,Gemeenten zeggen: help ons. Scholen ook. Laatst nog waren we bij een school die echt het gezonde voorbeeld gaf. Maar eenmaal een paar stappen van de poort stonden reclamemakers met grote borden: pizzapunt voor een paar euro. Zie jezelf dan maar eens te beheersen. Daar moeten we bij helpen.”

Bekijk hier onze video’s over Koken & Eten: