Jeugdpsychiater over Hannah: Baby moet zich veilig voelen

Met botbreuken in het ziekenhuis gelegen, uit huis geplaatst, naar een pleeggezin verhuisd, ontvoerd: Hannah is pas zes maanden oud, maar haar korte leven kenmerkt zich door een rits stressvolle momenten. Dingen die ze zich later niet meer kan herinneren. „Maar ze krijgt al die spanningen wel mee. Zeker weten”, zegt kinderpsycholoog Evelien Speel. „Als je als baby een trauma meemaakt zoals Hannah, dan heeft dat een grote impact op je leven.”

In je eerste maanden is veiligheid misschien wel het belangrijkste, zegt de Eindhovense jeugdpsychiater Dirk Vandenberghe. „Juist omdat baby’s nog zo jong zijn, omdat ze zich nog niet kunnen uiten. Als ze zich dan niet veilig voelen, kunnen ze later een wantrouwen krijgen tegen relaties. Ze hebben problemen om zich te hechten aan bijvoorbeeld hun ouders, maar soms zelfs aan een partner die ze twintig jaar later ontmoeten.”

Het zijn de hechtingsproblemen die doktoren ook geregeld terugzien bij kinderen die als baby in een couveuse hebben gelegen, omdat ze te vroeg zijn geboren. Deedee Kommers promoveerde aan de TU/e op onderzoek naar dit belang van lichamelijk contact tussen een baby en ouders. Is dat er niet, dan liggen gedragsproblemen op de loer, zegt Speel: „Veel huilen, heel boos zijn, niet goed contact leggen met andere kinderen. Dat soort dingen.”

En ook op later leeftijd zijn er risico’s. Vandenberghe haalt het voorbeeld aan van mensen met Borderline-stoornis. „Bij hen zie je vaak dat hun leven op een dergelijke manier is begonnen. Heel onrustig, in een onveilige situatie. Maar goed, dat wil natuurlijk niet zeggen dit ook Hannah overkomt.”

Allesbepalend is hoe haar leven verder verloopt. Rust is daarbij het toverwoord, zegt Speel: „Ze moet in een veilige omgeving terechtkomen, waar aandacht voor haar is. Dan kan er nog heel veel herstellen, hoor.” Volgens Speel is het logisch dat daarin straks ook weer een rol voor de ouders is weggelegd: „Die ouders waren getuige de ontvoering in paniek, maar ik ga er vanuit dat zij ook graag bij hun kind wilden zijn. En dat moet straks ook kunnen. Tenminste, als dat voor Hannah veilig is. Want dat blijft het allerbelangrijkste.”