Zo krijgt je kind een superbrein

Wat is een superbrein?
Sitskoorn: ,,Dat zijn hersenen die ervoor zorgen dat je succesvol bent, in de brede zin van het woord. Een goede baan of een dikke auto is daar maar een onderdeel van. Het gaat erom dat je gezonde keuzes kunt maken, een sociaal netwerk opbouwt en je doelen bereikt. Dat je het goede doet voor jezelf én voor anderen. Maar superbrein is ook een acroniem, elke letter staat voor een manier waarop we kinderen kunnen helpen om zich op een gezonde en gelukkige manier te ontwikkelen: slapen, uitwaaien, praten, ervaren, routine, bewegen, reageren, elkaar knuffelen, imiteren en niet stressen.’’

Kun je een voorbeeld geven?
,,Bij ‘slapen’ is het vooral belangrijk dat je een vast ritueel hebt. Als het bedtijd is, geef je nog iets als warme melk. Dan ga je tandjes poetsen, even praten, kussen, knuffelen… en slapen. Dat lukt niet altijd gelijk; kinderen komen er soms weer uit of gaan huilen. Maar je moet het consequent volhouden. Echt elke dag dezelfde handelingen op hetzelfde moment.’’

,,Dat sluit naadloos aan op ‘routine’. Kinderen kunnen beter leren in een voorspelbare wereld. Het helpt dus ook als jij voorspelbaar bent, door in dezelfde situaties op dezelfde manier te reageren. Consequent gedrag zorgt ervoor dat je kindje zich veilig voelt en jou leert vertrouwen. En ik zeg in het boek niet dat het makkelijk is, hè. Sommige dingen zijn hartstikke lastig. Maar trainen voor een marathon is dat ook. Of wat dacht je van dat rapport dat je op tijd moet inleveren op je werk? Dus: ja, het is moeilijk, maar ga ervoor.’’

Sommige tips zijn wat minder rechttoe rechtaan, zoals ‘reageren’.
,,Kinderen hebben veel verschillende behoeften, het is inderdaad een hele kunst om die te leren herkennen en er adequaat op te reageren. Gaandeweg merk je bijvoorbeeld: hé, als mijn dochter aan haar oortje trekt, heeft ze slaap! Bij huilen is dat alweer ingewikkelder, want dat kan van alles betekenen. Je hoeft het niet in één keer goed te hebben, het gaat erom dat je duidelijk maakt dat je er voor je kindje bent. Zo ontwikkelt je kind zelfvertrouwen en durft het steeds meer zelfstandig de wereld te verkennen.’’

,,Reageren op behoeften is trouwens niet hetzelfde als een kind altijd z’n zin geven. Kinderen moeten bijvoorbeeld ook leren dat ze er niet de hele tijd tussendoor kunnen komen als hun ouders in gesprek zijn met iemand anders. Negeer ze dan niet, maar leg het aan ze uit. Keer op keer op keer, als het nodig is. Opvoeden is niet zorgen dat een kind altijd doet wat je wil. Het is een interactie, waarmee je iemand liefdevol begeleidt naar zelfstandigheid.’’

Is de bijdrage van ouders aan het superbrein ooit voltooid?
,,Hun hele leven blijven ouders daar een rol in hebben, er zijn altijd wel weer nieuwe ontwikkelingen aan de gang. Kinderen van 12 zijn dan wel relatief zelfstandig, ze fietsen zelf naar voetbal en strikken hun veters, maar dat betekent niet dat ze minder aandacht nodig hebben. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat we ze helpen zich te wapenen tegen verslaving. Daar moet je als ouder net zoveel in stoppen als dat je gedaan hebt met leren lopen.’’

,,Als een kind leert lopen, dan valt het, en pak je het op, en dat doe je wel tienduizend keer. Nergens roep je dan: ‘ik heb het al zo vaak uitgelegd, ga nou toch eens lopen!’ Maar als een tiener weer te lang achter de playstation zit, hebben ouders het al snel gehad. Terwijl dit evengoed een vaardigheid is die ze moeten leren. Oftewel: ‘Mama houdt van je, maar nu naar beneden komen.’ En dat dan tienduizend keer.’’