Onrustig kind altijd met een schermpje kalmeren? Dan leert het deze belangrijke skill níét, zegt studie

Om een kind rustig te houden in het openbaar, kunnen ouders wel een hulpmiddel gebruiken: een scherm. Een YouTube-video op de iPad of een spelletje op de smartphone. Niets mis mee, zeggen pedagogen, als het gebruik binnen de perken blijft. Ouders die wel vaak voor die afleidingstactiek kiezen, zouden dat het best eens kunnen heroverwegen, toont nieuw onderzoek.

Wetenschappers van de universiteit van Michigan besloten 422 ouders en hun 422 kinderen tussen 3 en 5 jaar oud te observeren tussen augustus 2018 en januari 2020. Ze brachten in kaart hoe vaak de ouders hun kinderen afleidden of kalmeerden met een schermpje en zochten naar mogelijke effecten daarvan op het kind. De resultaten publiceerden ze in het tijdschrift JAMA Pediatrics.

Het team vond dat kinderen die vaker met schermen gekalmeerd werden, meer emotioneel ontregeld waren. Ze schakelden sneller tussen stemmingen en reageerden impulsiever. Dat verband was vooral te zien bij jongetjes en bij kinderen die van nature al wat hyperactief, impulsief of temperamentvol waren.

Het lijkt er dus op dat een kind dat vaak met een schermpje gekalmeerd wordt, het op den duur moeilijk kan vinden om zijn emoties zelf te reguleren, zeggen de wetenschappers. ,,Het lijkt een onschuldige tactiek, maar als je het als ouder regelmatig doet, kan het langetermijngevolgen hebben”, reageert kinderarts Jenny Radesky van de universiteit van Michigan.

,,De kans bestaat dat je het kind — zeker als het nog jong is — kansen ontneemt om zelfstandig met emoties te leren om te gaan. En vaak wordt de gewoonte nog sterker omdat het kind van nature meer media gaat consumeren.”

De onderzoekers benadrukken wel dat ze niet vinden dat schermen volledig verbannen moeten worden. Dat is niet alleen moeilijk, schermen kunnen ook nuttig zijn als ze met mate gebruikt worden. Ze zijn gewoon niet áltijd het reddingsmiddel bij uitstek. ,,Het is gezonder en geeft zowel de ouder als het kind meer voldoening als we de moeilijke emoties van een kind anders leren op te vangen”, zegt Radesky.

De onderzoekers tippen daarom enkele concrete alternatieven voor een scherm. Zo raden ze aan om een kind te kalmeren met zintuiglijke ervaringen: laat het naar muziek luisteren, met zachte klei spelen of op een trampoline springen, bijvoorbeeld. Een ander idee: leer je kind zijn emoties te herkennen en te benoemen. Introduceer bijvoorbeeld een kleurcode voor elk gevoel. Of leer het om zijn frustraties te heroriënteren: je kan maar beter op een kussen slaan in plaats van op je zusje. Daarnaast is het geen slecht idee om enige schermtijd met een timer of met duidelijke afspraken te beperken.

,,Het zal volharding van je vragen om kalm te reageren op de uitbarstingen van je kind. Maar je helpt het zo belangrijke skills rond emotionele zelfregulatie te ontwikkelen, voor het leven.”

Moeite met emoties, waarom kinderen driftbuien hebben: