Onderzoek bewijst gelijk Roos Moggré: ruggenprik tijdens bevalling moet volstrekt normaal zijn

Met een veelgelezen en geprezen column in de Linda stelde journalist Roos Moggré enkele maanden terug de Nederlandse cultuur van bevallingen zonder pijnbestrijding ter discussie. Dat deed ze aan de hand van haar eigen horrorbevalling in het Amsterdamse OLVG. 

,,Ondanks talloze malen soebatten weigerden verloskundigen de anesthesist te bellen”, vertelt Moggré. ,,Ik zou geen spoedgeval zijn.” Pas in de ochtend kreeg ze haar ruggenprik. In haar column liet ze weten die houding belachelijk en volstrekt uit de tijd te vinden.

Terug op de EenVandaag-redactievloer besloot Moggré ook journalistiek aandacht voor het onderwerp te vragen. Resultaat is een onderzoek van EenVandaag en Ouders van Nu onder 10.000 vrouwen die afgelopen twee jaar een baby ter wereld brachten. De uitkomsten bevestigen haar eigen ervaringen. 

Wat blijkt namelijk? Eén op de vier vrouwen die tijdens hun ziekenhuisbevalling een ruggenprik wenste, ontving deze niet of pas laat. Ze kregen te horen dat de anesthesist pas na uren of helemaal niet beschikbaar was voor de kraamafdeling. Dit vanwege onderbezetting of omdat barende vrouwen net als Moggré geen spoedgeval waren.

Eén op de tien vrouwen die in het ziekenhuis bevielen gaf verder aan dat hun pijn daar niet serieus werd genomen. Ruim de helft van alle 10.000 vrouwen vindt dat zij van tevoren moeten kunnen aangeven dat ze een ruggenprik wensen. Ook zonder enige medische noodzaak.

Moggré, wier emailbox en Instagram ontploften na haar column, is absoluut niet verbaasd. ,,Het OLVG West staat helaas model voor hoe talloze ziekenhuizen omgaan met pijnbestrijding bij de bevalling.” Ze vraagt zich af in hoeverre de manier waarop vrouwen bevallen past in de huidige tijdsgeest. ,,In Nederland heerst nog steeds de calvinistische gedachte dat bevallen pijn moet doen. We leven echter niet langer in de Middeleeuwen toen talloze vrouwen stierven in het kraambed. Dit is de 21e eeuw, er is allemaal moderne medicatie beschikbaar om de pijn te bestrijden. Die wordt echter niet ingezet.”

De vraag is uiteraard waardoor dat komt. Het terugkerende punt is dat vrouwen te vaak niet serieus worden genomen in hun pijn, meent Moggré. Ze wil de cultuur dat pijn bij de bevalling zou horen doorbreken. ,,In de voorlichting die ziekenhuizen geven worden vaak wél de nadelen van pijnbestrijding genoemd, maar niet de voordelen.” 

Vrouwen spelen zelf ook een rol. ,,Mét ruggenprik bevallen vrouwen worden daar nog regelmatig door hun vriendinnen op aangekeken. Alsof bevallen een kwaliteit is, iets wat je als vrouw wel of niet goed kan. Maar het is geen sport toch? Duvel op zeg!” De journaliste beklemtoont dat bevallingen in intensiteit verschillen. ,,Slechts 12 procent van de vrouwen bevalt thuis zonder ruggenprik en zonder enige complicaties.”

Ze wijst naar Frankrijk, waar acht op de tien vrouwen hun kinderen mét ruggenprik ter wereld brengen. ,,Dat laat zien dat het een cultuurkwestie is. Want het is natuurlijk onzin dat Franse vrouwen een lagere pijngrens hebben dan Nederlandse vrouwen.”

De huidige praktijk werkelijk veranderen heeft tijd nodig, beseft ze. De regels zelf vormen het probleem niet, merkte Moggré al in een gesprek met de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA). 

,,Zij stellen dat de richtlijn is dat vrouwen 24/7 een ruggenprik moeten kunnen krijgen. Tegelijk kan het voorkomen dat een anesthesist tijdelijk vast staat, werd me verteld. Dat begrijp ik, maar als dat zo vaak de praktijk is vraag ik me af of er wel genoeg anesthesisten zijn.” 

Moggré weigert die beroepsgroep de zwartepiet toe te spelen. ,,Er is geen één schuldige. Het is ook een geldkwestie: veel ziekenhuizen roosteren 's nachts maar één anesthesist in of enkel op afroep.” 

Zelf is het EenVandaag-boegbeeld haar bevallingstrauma inmiddels weer aardig te boven. Mocht ze echter nogmaals bevallen dan zal ze dat niet weer in het OLVG West doen. ,,Daar leek de ongeschreven regel te heersen dat verloskundigen 's nachts anesthesisten niet mogen lastigvallen.” 

Moggré sprak inmiddels wel met de baas van het ziekenhuis. ,,Hij erkende dat er problemen zijn en beloofde daarmee aan de slag te gaan.” Ze hoopt dat dat tot verandering leidt. ,,Ik heb in ieder geval uit alle hoeken van het OLVG bijval gehad, behalve van anesthesisten zelf.”