De 5- tot 11-jarigen zijn aan de beurt: ‘Maak geen lange rijen met kinderen die naald in arm krijgen’
Tussen 18 en 22 januari krijgen alle ouders van kinderen in de leeftijd 5 tot en met 11 een oproep: het kindervaccin Comirnaty ligt klaar om toegediend te worden. Als ouder ben je er misschien al uit, maar hoe leg je een kind uit dat iets dat pijn doet goed voor hem is?
Vermoedelijk stond geen enkele ouder in februari 2020 te springen om een extra vaccin aan zijn kleuter te laten toedienen, naast het bekende vaccinatieprogramma. Elke onnodige prik in een klein armpje is er één te veel en als het even kan bespaar je je kind elk pijntje. Inmiddels is de wereld er een waarin kinderen met een masker op naar school gaan, zijn er grootouders die hun kleinkind nog nooit hebben geknuffeld, en zijn er honderden verjaardagsfeestjes, familiebijeenkomsten, eerste kerstvieringen en zoveel meer mijlpalen gemist dat het kindervaccin langzaam meer draagvlak krijgt.
Uit recent onderzoek van I&O Research van 8 december, blijkt dat de helft van de volwassen Nederlanders (49 procent) vindt dat nu ook kinderen van 5 tot 11 jaar gevaccineerd moeten worden. In juni vond nog 19 procent dat kinderen van 4 tot 11 gevaccineerd moesten worden.
Comirnaty is goedgekeurd voor kinderen vanaf 5 jaar. Net als bij volwassenen gaat het om twee prikken, met minstens 8 weken ertussen voor. De afweerreactie van jonge kinderen is sterker dan bij volwassenen, en voor de kinderen van 5 tot 11 jaar is daarom besloten om twee prikken met een kleinere hoeveelheid te geven. Het gaat om een derde van de hoeveelheid die volwassen krijgen: 10 microgram in plaats van 30 microgram per prik.
‘Voor ons al nauwelijks te begrijpen’
Tim Vreede is kinderarts bij de Kinderkliniek in Almere en heeft zich gespecialiseerd in prikangst. Bij de prikangstpoli van deze kliniek melden zich kinderen die zo bang zijn voor naalden dat ze panisch worden, wegrennen, gillen en zich hevig verzetten als er bloed moet worden geprikt of een vaccin moet worden gezet. Dat heeft te maken met de herinnering aan de eerste prik die ze kregen, zegt Vreede. ,,Als die eerste prik traumatisch was, ontwikkel je er een angst voor. Veel volwassenen hebben er ook last van, zo’n 20 procent. Voor een kind is het niet te begrijpen dat iets dat pijn doet goed voor hem is, zoals een vaccin. Het is voor ons al nauwelijks te begrijpen.”
Het is een vorm van kindermishandeling, iemand tegen zijn zin vasthouden en pijn doen. Daar komt ongelofelijk veel emotie bij kijken
Je kunt je kind laten vaccineren tegen twaalf infectieziekten. De eerste prik uit het vaccinatieprogramma wordt gegeven als een baby drie maanden oud is. Lees alles over het vaccinatieprogramma op Ouders van Nu.
Bij de prinkangstpoli willen ze af van dat eerste trauma en dat betekent de juiste middelen inzetten om trauma te voorkomen. ,,Als arts heb ik ook ontelbare keren kinderen vastgehouden, hupsakee prik erin en de volgende. Eigenlijk erg droevig als je erover nadenkt. Het is een vorm van kindermishandeling, iemand tegen zijn zin vasthouden en pijn doen. Daar komt ongelofelijk veel emotie bij kijken, en al helemaal als een ouder, degene die je het meest vertrouwt, heeft gezegd dat het een klein prikje is dat geen pijn doet.”
Door lachgas en hypnose ervaar je de pijn anders omdat de angst er even niet is. Door angst wordt alles pijnlijker
Rijen met gillende kinderen
Er wordt in de medische wereld steeds meer rekening mee gehouden, en dat gebeurt, hopelijk, ook op de priklocaties waar kinderen straks geprikt worden, zegt Vreede. ,,Wat je niet wil is rijen kinderen voor je die gillend een naald in hun armpje krijgen en dan wachten op jouw beurt. Als het logistiek enigszins mogelijk is zouden de GGD-locaties daar rekening mee moeten houden. En niet al die naalden in zicht, bijvoorbeeld.”
Bij de prikangstpoli werken de artsen en verpleegkundigen met nog grover geschut dan naalden uit het zicht. Er zijn Cliniclowns, de verdovende zalf EMLA, medicinaal lachgas en hypnose, bijvoorbeeld. Vreede: ,,Lachgas werkt niet pijnstillend, maar het brengt je in een andere belevingswereld, net als hypnose. Je ervaart de pijn anders omdat de angst er even niet is. Door angst wordt alles pijnlijker.” Afleiden is erg helpend bij prikangst, aldus de kinderarts. ,,Vraag een kind bijvoorbeeld naar zijn laatste vakantie, haal herinneringen op. Vaak heeft het kind dan nauwelijks door dat de prik wordt gezet, zo gaat hij op in die droom.”
Bij de GGD wordt er nu nog volop gewerkt aan de boostercampagne, en de inrichting van de priklocaties wordt overgelaten aan de regio. Maar, zegt persvoorlichter Ewa Walters, natuurlijk wordt er aandacht besteed aan het feit dat er kinderen worden geprikt. ,,Het personeel dat de prikken toedient heeft ervaring met deze doelgroep, en er zullen geen lange rijen kinderen staan.”
Over de opkomst is nog niets bekend, adus GGD-GHOR: dat blijft speculeren tot het zo ver is.
Hoe help je je kind met prikangst? Het PROSA Kenniscentrum streeft naar trauma-vrije medische zorg voor kinderen en heeft de volgende tips:
• Voorbereiding is het halve werk. Bespreek waar het gaat gebeuren, wie er gaat prikken, of je kind op schoot wil zitten, of hij zelf wil zeggen wanneer het gebeurt.
• Angst is besmettelijk. Als je rustig bent zal je kind ook rustiger zijn. Dus het is belangrijk dat je rustig blijft voor, tijdens en na de ingreep. Blijf bij je kind, wees rustig en praat met je gewone en kalme stem voor, tijdens en na afloop van de ingreep.
• Leid je kind af voor, tijdens en na de ingreep, bijvoorbeeld door samen te zingen, te praten over een favoriete vakantie, hobby, game, tv-programma/boek, of door voorlezen, bellenblazen, een (zoek)spelletje, speelgoed, IPad of telefoon, of een onderwerp dat ze aan het leren zijn op school. Hoe meer betrokken je kind is in de afleiding, hoe beter het werkt.
• Sommige kinderen willen juist wel kijken naar de ingreep. Dan kun je zeggen: ,,Wat gaat het goed hè? Blaas maar lekker uit waardoor het nog beter gaat”. Het is bekend dat uitblazen ervoor zorgt dat je kind meer ontspannen wordt. Daardoor zal hij ook minder pijn en angst voelen. Samen rustig in- en uitademen zal je kind dus helpen om meer relaxed te blijven tijdens de ingreep.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Je kind per ongeluk vergeten: ‘De juf belde dat ze nu wel een keertje naar huis wilde’
Het zal maar gebeuren dat je je kind kwijtraakt. Een Nederlandse moeder maakte het vorige week bij een Duits tankstation mee. Na het tanken reed zij nietsvermoedend de snelweg op, maar haar 9-jarige zoon zat nog op het toilet. Het kan de beste overkomen, zo blijkt uit een rondvraag op onze sociale mediakanalen. -
PREMIUM
Anne zit sinds 16e in de overgang: ‘Als vrouwen klagen over ongesteld zijn denk ik: had ik dat nog maar”
Geen enkele vrouw ontkomt aan de menopauze. Maar als je er vóór je dertigste in belandt, is dat extra hard, weet Anne (24). ,,Al die opvliegers maken me niet zoveel uit. Maar dat mijn kinderwens me ontnomen is, dát vind ik vreselijk.” Een vervroegde overgang overvalt een op de honderd vrouwen, maar blijft nog vaak onder de radar. Hoogleraar Sharon Lie Fong legt uit wat er aan te doen valt. -
PREMIUM
Het zal je maar gebeuren: je kind dat niet terugpraat, Pepijn (10) deed het jaren niet
DEN BOSCH - Praten: het is voor bijna iedereen net zo natuurlijk als ademen. Maar niet voor Pepijn (10) uit Den Bosch en andere kinderen met selectief mutisme. En dan zitten we ook weer in zo’n verrekte lockdown: online les kan voor hen zelfs angstaanjagend zijn. -
PREMIUM
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen. -
Kinderboekenrecensie
Lezen maar: dit zijn de spannendste jeugdboeken van 2023
Als je broer is verongelukt maar je denkt hem toch nog te kunnen redden. Het is te lezen in een spannend boek van Mirjam Mous, met als opvallend en dubbelzinnige titel: ‘Otis’ redding’. De auteur verdiepte zich in de wereld van urban explorers, die als hobby verlaten gebouwen bezoeken om er foto’s te maken. Jeugdboekenrecensent Jaap Friso bespreekt ‘Otis’ redding’ en nog twee spannende boeken die geschikt zijn voor kinderen van twaalf jaar en ouder.
-
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
-
-
vraag de vroedvrouw
Verloskundige: ‘Weten vrouwen waar ze voor kiezen met een inleiding?’
In deze serie buigt verloskundige Margot van Dijk (31) zich over een kwestie uit de praktijk. Deze week is dat: wanneer en waarom wordt geadviseerd de bevalling in te leiden en wat is daar de impact van? -
Dit zijn de goedkoopste auto's voor private lease
Met private lease kun je voor een vast bedrag in een gloednieuwe auto rijden. Nagenoeg alles is inbegrepen: of het nu wegenbelasting, de verzekering, onderhoud of pechhulp is, je hoeft er niet over na te denken. Dit zijn de goedkoopste modellen.