Speciale functionaris voor toezicht op mensen met verward gedrag

Etten-Leur en Dongen zijn twee van de negen gemeenten in het land die  zo'n zorgprofessional ofwel ‘wijk-GGD’er krijgen. In Etten-Leur spreken ze overigens over een wijk-GGZ’er.  Dertien gemeenten gingen de negen voor in een proef. De professionals zijn de verbindende schakel tussen diegenen die dagelijks belast zijn met zorg en veiligheid. 

De politie wordt de laatste jaren in toenemende mate geconfronteerd met mensen met verward gedrag.  Zij veroorzaken enerzijds overlast, maar ze hebben ook hulp nodig. De problemen die dat met zich meebrengt, blijken in de praktijk lastig onder te brengen bij één hulpinstantie. De wijk-GGD’er of -GGZ’er gaat zo snel mogelijk op de verwarde persoon af om escalatie te voorkomen en kijkt wie de persoon in kwestie het best kan helpen. 

In Amsterdam en Vught wordt al met deze functionarissen gewerkt en daar stabiliseerde volgens het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) het aantal politiemeldingen over personen met verward gedrag. Gemeenten die deelnemen aan het project krijgen subsidie.Komend jaar volgen nog twee subsidieronden voor gemeenten die ook een wijk-GGD’er willen aanstellen. Ze kunnen daarvoor een subsidie van 20.000 euro aanvragen en ze worden begeleid door het CCV.. 

In 2020 wordt de Wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) ingevoerd. Deze wet regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg straks ook buiten een GGZ-instelling opgelegd kan worden. En dat betekent weer dat mensen ‘in de wijken’ meer geconfronteerd zullen worden met mogelijke overlast en de zorg voor mensen met verward gedrag. 

,,Dat is dus één van de zaken waar wij ons komend jaar extra op zullen richten", zegt woordvoerster Manon Ostendorf van de gemeente Etten-Leur. Deze gemeente heeft voor de komende jaren ook een veiligheidsplan opgesteld waarin de zorg voor mensen met verward gedrag speerpunt is. 

Tweede speerpunt is huiselijk geweld. Het aantal meldingen van deze vorm van geweld stijgt ook in Etten-Leur. Waren het er in 2015 nog 220 en in 2017 370, ook dit jaar lijkt dat aantal op grond van de cijfers in de eerste negen maanden zeker gehaald te worden. Het aantal huisverboden steeg van respectievelijk 2 en 3 in 2016 en 2017 naar negen in 2018. En het jaar is nog niet voorbij. De burgemeester legt een huisverbod op om de kou uit de lucht te halen. De pleger mag tien dagen geen contact hebben met het gezin. In die tijd kan zorg voor zowel dader als slachtoffer(s) geregeld worden. 

Ostendorf: ,,Het kan best zijn dat sprake was van incidenten die te maken hadden met het warme weer de afgelopen zomer. Wellicht dat mensen daardoor sneller oververhit raakten. Maar dat willen we dus wel even goed analyseren.”  

Derde onderwerp waar Etten-Leur zich komend jaar extra op richt is het cyberpesten ofwel digitaal pesten. Ostendorf: ,,Onze wijkagent die speciaal belast is met jeugd heeft ons er op gewezen dat dat echt een punt van aandacht is. Je moet dan denken aan kinderen die uitgesloten worden van een WhatsAppgroep of van wie foto's worden doorgestuurd. Wat nieuw is aan de aanpak die wij kiezen, is dat we het probleem met hulp van de jongeren zélf willen aanpakken.  Dus niet de ouders, de scholen of de overheid die zegt dat het anders moet, maar jongeren die andere jongeren helpen of zeggen: ‘stop er mee.’” Hoe Etten-Leur dat gaat doen, is nog niet bekend. 

De gemeente heeft samenwerking gezocht met een afstudeerder aan een hogeschool voor communicatie. Die begint in februari komend jaar met een onderzoek naar de best mogelijke aanpak van het probleem.