Jong en oud tegen korten pensioenen

monsterverbondPensioenfondsen die het water aan de lippen staat, moeten twee jaar respijt krijgen voor ze moeten korten. Dat stelt een monsterverbond van GroenLinks en 50PLUS. Vandaag, op de dag van de pensioendemonstraties, dienen ze een initiatiefwet in.

Laurens Kok 18-03-19, 10:42

Als het kabinet het draagvlak voor een nieuw pensioenstelsel echt wil vergroten, moet het de dreigende kortingen van tafel halen, stellen 50PLUS en GroenLinks. Volgens de twee partijen gebruikt D66-minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken de huidige spelregels als drukmiddel om de vakbonden ‘het mes op de keel te zetten’.

Volgens die regels moeten pensioenfondsen met een te kleine buffer namelijk na vijf jaar beginnen met korten. Voor pensioenfondsen in de metaalsector dreigt daardoor dat zij op 1 januari 2020 met afstempelen zouden moeten beginnen. En dat terwijl zowel politiek als sociale partners het er eigenlijk al over eens zijn dat er een nieuw, minder zeker stelsel moet komen waarbij die kortingen van tafel zouden zijn. Er is alleen nog geen akkoord. Sterker nog, er wordt op dit moment helemaal niet onderhandeld.

Chantage

Aan de rendementen van de fondsen ligt het niet
Martin van Rooijen (50Plus)

,,Het is domweg niet uit te leggen aan pensioendeelnemers dat ze pensioen moeten inleveren, terwijl dat met het nieuwe stelsel helemaal niet had gehoeven”, zegt GroenLinks-Kamerlid Paul Smeulders. Zijn 50PLUS-collega Martin van Rooijen spreekt zelfs van ‘chantage’: ,,Koolmees zet enorme druk op de vakbonden. En dat over de rug van pensioendeelnemers.” Als pensioenfondsen kortingen twee jaar langer mogen uitstellen, redeneren beiden, geeft dat alle onderhandelaars tijd en lucht om er alsnog samen uit te komen.

Vandaag dienen de twee partijen daarom een initiatiefwet in. Opmerkelijk is de combinatie wel. 50PLUS bedient vooral gepensioneerden, GroenLinks heeft juist een relatief jonge achterban. En ook tussen de twee Kamerleden gaapt een behoorlijke generatiekloof. Van Rooijen, met 76 jaar het oudste Kamerlid, werd in 1942 geboren, Smeulders is van 1987. ,,Martin was tien jaar voordat ik werd geboren al staatssecretaris (in het kabinet-Den Uyl, red.)”, grinnikt Smeulders.

Het leeftijdsverschil weerhoudt hen niet om de handen ineen te slaan. ,,Wij willen juist laten zien dat we er zijn voor jong én oud”, zegt Smeulders. ,,Nu wordt vaak gedaan alsof in de pensioendiscussie oud tegenover jong staat. Maar dat is een valse tegenstelling. De tegenstelling tussen lager en hoger opgeleiden is vele malen groter: lager opgeleiden beginnen eerder met werken en betalen dus langer premie, maar worden minder oud en genieten dus minder lang van hun pensioen. Daarnaast is er een groeiende groep mensen, zzp’ers, flexwerkers, die helemaal geen aanvullend pensioen opbouwt.” Volgens Van Rooijen is een denkomslag nodig: ,,Zolang het verkeerde beeld bestaat dat ouderen de pot leeg eten komen we er niet uit.”

Rendementen

Van Rooijen benadrukt dat het voorstel pensioenkortingen moet afwenden, en niet als hoofddoel heeft om indexatie van pensioenen dichterbij te brengen, want over dat laatste denkt GroenLinks wél anders dan zijn partij. ,,Vergeet niet, de metaalsector hééft al een keer een pensioenkorting voor de kiezen gehad van 7 procent. Dat zou volgens de huidige spelregels, die in een heel andere tijd bedacht zijn, nóg een keer moeten. Terwijl iedereen weet dat het kunstmatig laag houden van de rente door de Europese Centrale Bank ervoor heeft gezorgd dat de dekkingsgraden zo laag zijn. Aan de rendementen die de fondsen maken ligt het niet. Toch moeten zij zich arm rekenen.”

Bij GroenLinks is sprake van voortschrijdend inzicht, erkent Smeulders. ,,Het stelsel zoals we dat nu kennen is wel heel erg prudent. Dat zei Jesse Klaver inderdaad een aantal jaar geleden nog niet. Daarin zijn wij opgeschoven.” Het duo hoopt dat naast de oppositie ook de coalitiepartijen hun kant op zullen komen. Smeulders: ,,Op korte termijn verwacht ik niet veel steun, maar hoe dichterbij de kortingen komen, hoe groter de kans dat zij die willen afwenden.”