Portret Danielle Klinkenberg. © Olaf Kraak

Geobsedeerd door duurzaam leven: 'Ik stootte mensen af met vega-hapjes'

Geen kruimel verspillen, zo duurzaam mogelijk leven. Tienduizenden Nederlanders zweren bij een groene levensstijl. Maar wat als ze daarin doorschieten? ,,Het lukte me niet meer te genieten van het leven, omdat ik zo hard voor mezelf was.''

Marloes de Moor 22-12-17, 14:34 Laatste update: 22-12-17, 15:09

Ik reed kilometers om voor een verantwoorde bamboescheut, maakte mijn eigen tandpasta en deodorant
Merel Visser (38)

Merel Visser (38) heeft 's nachts weleens met blote knieën op de keukenvloer gezeten om een stuk krant uit het huisvuil te plukken. ,,Ik lag in bed en bedacht me ineens dat ik die krant, die mijn dochter als ondergrond voor het knutselen had gebruikt, per ongeluk bij het restafval had gedaan. Panisch was ik.''

Bewust omgaan met het milieu was altijd al belangrijk voor Visser. ,,Ik scheidde keurig mijn afval, was zuinig met energie en at vegetarisch. Langzamerhand ging ik daar steeds verder in. Ik reed kilometers om voor een verantwoorde bamboescheut, maakte mijn eigen tandpasta en deodorant. Het beheerste op den duur mijn leven. Het lukte me niet meer te genieten, omdat ik vaak zo hard voor mezelf was.''

Woedeaanval

De knop ging om toen Vissers zoon een woedeaanval kreeg om de vilten schoenen die hij van haar aan moest. ,,Hij wilde stoere sneakers, niet die stomme dingen die ik hem opdrong. Ik besefte ineens hoezeer hij alles haatte wat ik ons gezin oplegde. Duurzame cadeautjes, terwijl hij liever Lego wilde. Veganistische maaltijden, terwijl hij verlangde naar een frikandel.''

Vissers man ging er ver in mee, totdat voor hem een grens was bereikt. ,,Hij wilde niet dat ik er zijn ouders en vrienden mee lastig viel. Als zij op visite kwamen, stond de verwarming heel laag en serveerde ik alleen veganistische hapjes. Ik stootte al dan niet bewust mensen af.''

Visser raakte zo met zichzelf in de knoop dat ze besloot te gaan praten met een coach. ,,Die heeft mijn ogen geopend. Door die gesprekken leerde ik los te laten en ben ik gaan matigen. In het begin voelde ik me schuldig. Maar ik wen eraan. Het belangrijkste is dat ik weer kan genieten en dat het nu een stuk gezelliger is bij ons thuis.''

Lees verder onder de foto

Gestrest

Visser is lang niet de enige die een groene levensstijl nastreeft. Op internet wemelt het van de blogs van veelal vrouwen die ecologisch verantwoord leven. En dat is prima als je je er goed bij voelt. Het wordt volgens Michelle Coenen, psycholoog in Amsterdam, pas een probleem als je er gestrest door raakt, bang wordt om het niet goed genoeg te doen.

In Amerika spreken ze ook wel van 'ecorexia', een aandoening waarbij mensen geobsedeerd zijn door duurzaam leven. Volgens Coenen gaat het mis als je niet meer goed kunt functioneren, niet deelneemt aan sociale aangelegenheden, vanuit je omgeving negatieve feedback krijgt en zélf fysieke en mentale klachten krijgt van je gedrag. ,,Mensen die perfectionistisch zijn en graag de controle willen houden, zullen er eerder last van ondervinden.''

Obsessie met duurzaamheid

Ik voelde me beter dan die ander, omdat ik wél biologisch at en rekening hield met het milieu
Danielle Klinkenberg (36)

Coenen denkt dat de obsessie met duurzaamheid ook te maken kan hebben met de hype rondom een groene levensstijl. ,,Ook beroemdheden zoals Madonna en Ariana Grande staan zich erop voor dat zij veganistisch leven. Mensen die enigszins beïnvloedbaar zijn, willen dat óók.''

Ook groepsdruk kan een rol spelen, ervoer Danielle Klinkenberg (36). Zij leed na verloop van tijd onder haar extreem duurzame levensstijl en de oordelen van anderen over alles wat goed en fout was. Nog niet zo lang geleden wierp ze zelf ook weleens een misprijzende blik op het supermarktmandje van de klant voor haar. Kant-en-klaarmaaltijden, diepvriespizza, rundergehakt, fabrieksbrood. ,,Oooh, wat eten díe mensen slecht, dacht ik dan. Ik voelde me beter dan die ander, omdat ik wél biologisch at en rekening hield met het milieu.''

Klinkenbergs man had aanvankelijk niets met duurzaamheid. ,,Totdat ik hem vertelde wat de invloed van je levensstijl is op het milieu. Hij werd op den duur nog fanatieker dan ik.''

Ze besloten samen alleen nog biologisch te eten. ,,We droegen duurzame kleding en kochten voor 2 euro een bank bij de rommelmarkt. Het was een sobere bedoening bij ons.'' Ook startte Klinkenberg het bedrijf Danielle Duurzaam, waarmee ze zelfgemaakte ecologische sojakaarsen en koolzaadwaskaarsen verkocht.

Duurzame leefstijl

Na verloop van tijd kostte het haar steeds meer moeite haar duurzame levensstijl te handhaven. ,,Het heeft een paar jaar geduurd voordat ik durfde toe te geven dat het me doodongelukkig maakt. Zelf brood bakken en groenten snijden ís niks voor mij. En ik had geen zin meer om elke keer een roteind te fietsen naar een ecologische winkel of een boer met lokale producten.''

Moe werd Klinkenberg van steeds de etiketten lezen om te zien of het wel verantwoord was wat ze kocht. De duurzame kleding die ze droeg, vond ze niet echt leuk. In huis had ze het altíjd koud omdat de verwarming laag stond. ,,Gaat het de aarde helpen als ik niet gelukkig ben? dacht ik op een bepaald moment. Voorzichtig ben ik gaan loslaten. Dat begon met het scheiden van de boodschappen. Mijn man at bonen, bleekselderij en groenten. Voor mezelf kocht ik diepvriesproducten en niet-biologische kaas. Mijn man vond dat erg jammer en begreep er niets van.''

Ovenfrites en diepvriespizza

Inmiddels woont Klinkenberg niet meer met hem samen. Haar levensstijl is ingrijpend veranderd. Zes maanden geleden haalde ze haar rijbewijs. ,,Heerlijk! Ik kan nu komen waar ik wil. Verder eet ik wat ik lekker vind: ovenfrites, diepvriespizza, chocola. De verwarming zet ik lekker hoog.''

Een schuldgevoel heeft Klinkenberg niet. ,,Ik ben eerder opgelucht. Duurzaam leven beperkte mij enorm. Het was bijna een soort religie waarbinnen ik van alles opgelegd kreeg. Ik was mijn vrijheid kwijt.''