Dat koopkracht niet stijgt, is een fabeltje volgens CBS
interviewHet beeld dat werkenden niet profiteren van de groei van de economie klopt niet. Uit berekeningen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de lonen wel degelijk meestijgen.
Dat is een opmerkelijke uitkomst van een onderzoek van het CBS. Maatschappelijk en politiek bestaat er juist brede overeenstemming dat de werkenden niet of nauwelijks van de toegenomen welvaart profiteren. Sterker, de lonen blijven al tijden achter bij de groei. Economen van de Rabobank becijferden een paar jaar geleden al dat de koopkracht van huishoudens sinds 1977 nauwelijks is gestegen. De top van het bedrijfsleven profiteert door hogere bonussen, maar voor de mensen op de werkvloer kan er niets af is de heersende opvatting. Dat beeld moet op de helling zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS.
Dat de lonen meestijgen is op zijn zachtst gezegd een opvallende conclusie.
,,Ik heb mezelf ook jarenlang afgevraagd waarom de economie wel groeit, maar de inkomens niet. Dat zijn we gaan onderzoeken en toen bleek: dat beeld klopt niet.’’
Hoe komt dat?
,,Er wordt gekeken naar de groei van de huishoudinkomens. Die zijn minder hard gegroeid dan de economie. Maar er zijn heel veel eenpersoonshuishoudens bijgekomen, dus de gemiddelde grootte van een huishouden is kleiner. Als het huishoudinkomen gelijk blijft, maar je hoeft dat over minder mensen te verdelen dan stijgt het inkomen per individu. Als je naar het individueel inkomen kijkt, is dat wel degelijk mee gestegen.’’
We kijken dus niet goed?
,,Er is meer. Naast loon of inkomen voor zelfstandigen zijn kapitaalinkomsten steeds belangrijker voor huishoudens. Denk daarbij aan pensioenen. De afgelopen decennia hebben meer mensen pensioen gekregen en de gemiddelde pensioenuitkering is ook gestegen.’’
Hoe ziet het plaatje er in werkelijkheid uit?
,,In 2020 bedroeg het netto besteedbaar inkomen 21.900 euro. Dat is 112 procent meer dan in 1969. En dat is gecorrigeerd voor inflatie. De groei van de economie bedroeg in diezelfde periode 126 procent.’’
Dan zijn de inkomens toch achtergebleven?
,,Alleen in de periode 2001 tot 2008 blijft de groei van het netto besteedbaar inkomen achter bij de economische groei. Dat komt omdat de overheid toen meer belastingen en premies is gaan heffen. Dat had voornamelijk te maken met de stijgende zorgkosten. Aan het begin van de eeuw hadden we te maken met lange wachtlijsten in de zorg. Daar is toen extra geld heen gegaan. Maar afgelopen jaar zag je bijvoorbeeld het tegenovergestelde. De lonen stegen, terwijl de economie kromp.’’
Hoe verklaart u dat?
,,Dat heeft te maken met eerder in de cao’s afgesproken loonsverhogingen.’’
Geldt de vooruitgang ook voor mensen met een minimuminkomen? Zij hebben het steeds moeilijker om rond te komen.
,,De armoede is minder geworden de afgelopen dertig jaar. Nederland heeft een sterk herverdelingsmechanisme door de belastingen en toeslagen. Dat zorgt er voor dat lagere inkomens ook hebben geprofiteerd. Het beeld dat de armen armer geworden zijn klopt niet. Er zijn mensen die het moeilijk hebben, maar dat is geen nieuw probleem.’’
Bekijk hier al onze video’s over de economie:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Subsidie om je huis te verduurzamen? Super lastig. Met deze tips lukt het hopelijk wel
-
PREMIUM3
Gewone fiets bijna twee keer zo gezond als e-bike: zoveel calorieën verbrand je per uur
Drie op de tien Nederlanders rijden inmiddels op een elektrische fiets. Ook relatief jonge fietsers zijn overstag. Is dat nou goed nieuws? Want trappen met ondersteuning is toch lang niet zo gezond als jezelf verplaatsen op een gewone fiets? De Fietsersbond en een bewegingswetenschapper zetten op een rij wat de verschillen zijn. -
Getest: Dit is de beste wasmachine voor grotere huishoudens
Wat is de beste wasmachine voor een gezin van 5 personen of meer? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Met video
Wilde staking bij VDL Nedcar: ‘Fabriek ligt plat’
Bij autoproducent VDL Nedcar in het Limburgse Born (gemeente Sittard-Geleen) is vanmorgen een wilde staking uitgebroken. Volgens voorzitter Abdel Lahssaini van de ondernemingsraad (OR) zouden zo’n 2000 werknemers het bedrijf verlaten hebben en aan de poort staan.Born -
CPB: Herstel Nederlandse economie gaat iets trager, maar werkloosheid valt mee
De aanhoudende coronacrisis hakt er iets dieper in dan eerder gedacht. De Nederlandse economie groeit dit jaar met 2,2 procent, blijkt uit een nieuwe raming van het Centraal Planbureau (CPB). In 2022 trekt de groei verder aan en komt het cijfer uit op 3,5 procent.
-
Meer stakingen in 2022, maar minder stakers
-
-
-
Nieuwe wetgeving minimumloon: miljoenen Europeanen gaan meer verdienen
Zeker 24 miljoen werknemers in 25 van de 27 EU-lidstaten gaan over uiterlijk twee jaar een klap meer verdienen. Dat komt omdat heel Europa tegen die tijd een fatsoenlijk minimumloon zal hebben. -
Met video1
Staking AH gaat door, vakbond en supermarkt steggelen nog over weekendtoeslagen
Albert Heijn heeft een nieuw loonbod van 10 procent voor de medewerkers van de distributiecentra gedaan. Vakbond FNV zegt vanmorgen inderdaad een officieel bod te hebben ontvangen, maar gaat daar nog niet mee akkoord omdat nieuwe medewerkers veel minder zouden gaan verdienen in het weekend. De stakingen gaan door.