Dat koopkracht niet stijgt, is een fabeltje volgens CBS
interviewHet beeld dat werkenden niet profiteren van de groei van de economie klopt niet. Uit berekeningen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de lonen wel degelijk meestijgen.
Dat is een opmerkelijke uitkomst van een onderzoek van het CBS. Maatschappelijk en politiek bestaat er juist brede overeenstemming dat de werkenden niet of nauwelijks van de toegenomen welvaart profiteren. Sterker, de lonen blijven al tijden achter bij de groei. Economen van de Rabobank becijferden een paar jaar geleden al dat de koopkracht van huishoudens sinds 1977 nauwelijks is gestegen. De top van het bedrijfsleven profiteert door hogere bonussen, maar voor de mensen op de werkvloer kan er niets af is de heersende opvatting. Dat beeld moet op de helling zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS.
Dat de lonen meestijgen is op zijn zachtst gezegd een opvallende conclusie.
,,Ik heb mezelf ook jarenlang afgevraagd waarom de economie wel groeit, maar de inkomens niet. Dat zijn we gaan onderzoeken en toen bleek: dat beeld klopt niet.’’
Hoe komt dat?
,,Er wordt gekeken naar de groei van de huishoudinkomens. Die zijn minder hard gegroeid dan de economie. Maar er zijn heel veel eenpersoonshuishoudens bijgekomen, dus de gemiddelde grootte van een huishouden is kleiner. Als het huishoudinkomen gelijk blijft, maar je hoeft dat over minder mensen te verdelen dan stijgt het inkomen per individu. Als je naar het individueel inkomen kijkt, is dat wel degelijk mee gestegen.’’
We kijken dus niet goed?
,,Er is meer. Naast loon of inkomen voor zelfstandigen zijn kapitaalinkomsten steeds belangrijker voor huishoudens. Denk daarbij aan pensioenen. De afgelopen decennia hebben meer mensen pensioen gekregen en de gemiddelde pensioenuitkering is ook gestegen.’’
Hoe ziet het plaatje er in werkelijkheid uit?
,,In 2020 bedroeg het netto besteedbaar inkomen 21.900 euro. Dat is 112 procent meer dan in 1969. En dat is gecorrigeerd voor inflatie. De groei van de economie bedroeg in diezelfde periode 126 procent.’’
Dan zijn de inkomens toch achtergebleven?
,,Alleen in de periode 2001 tot 2008 blijft de groei van het netto besteedbaar inkomen achter bij de economische groei. Dat komt omdat de overheid toen meer belastingen en premies is gaan heffen. Dat had voornamelijk te maken met de stijgende zorgkosten. Aan het begin van de eeuw hadden we te maken met lange wachtlijsten in de zorg. Daar is toen extra geld heen gegaan. Maar afgelopen jaar zag je bijvoorbeeld het tegenovergestelde. De lonen stegen, terwijl de economie kromp.’’
Hoe verklaart u dat?
,,Dat heeft te maken met eerder in de cao’s afgesproken loonsverhogingen.’’
Geldt de vooruitgang ook voor mensen met een minimuminkomen? Zij hebben het steeds moeilijker om rond te komen.
,,De armoede is minder geworden de afgelopen dertig jaar. Nederland heeft een sterk herverdelingsmechanisme door de belastingen en toeslagen. Dat zorgt er voor dat lagere inkomens ook hebben geprofiteerd. Het beeld dat de armen armer geworden zijn klopt niet. Er zijn mensen die het moeilijk hebben, maar dat is geen nieuw probleem.’’
Bekijk hier al onze video’s over de economie:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Ongemak over donorconceptie van je kind? ‘Leg uit dat iedereen erbij hoort, ook de donor’
Ouders die een kind krijgen met hulp van een spermadonor kampen met psychosociale problemen wanneer zij onvoldoende steun en begeleiding krijgen als het kind er eenmaal is. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van het Amsterdam UMC. Heterostellen, lesbische stellen en alleenstaande moeders lopen in de opvoeding regelmatig tegen dingen aan waarbij ze professionele hulp en contact met lotgenoten missen. -
PREMIUM1
Slechte omstandigheden voor flitsbezorgers: ‘Manager stelde voor te doen alsof ongeluk nooit was gebeurd’
Radical Riders is nu een half jaar in de lucht. De vakbond zet zich in voor koeriers en flitsbezorgers. En dat blijkt hard nodig. In korte tijd zijn er al meerdere inzamelingsacties gehouden voor koeriers die na een fietsongeluk grotendeels hun inkomen verloren hebben. ,,De rode draad: het recht om ziek zijn wordt geschonden.’’ -
CPB: Herstel Nederlandse economie gaat iets trager, maar werkloosheid valt mee
De aanhoudende coronacrisis hakt er iets dieper in dan eerder gedacht. De Nederlandse economie groeit dit jaar met 2,2 procent, blijkt uit een nieuwe raming van het Centraal Planbureau (CPB). In 2022 trekt de groei verder aan en komt het cijfer uit op 3,5 procent. -
Superbespaarder
Jasmina: ‘Door onze buffer hebben we het altijd gered en geen dag zonder eten gezeten’
Sommige mensen kunnen enorm goed met geld omgaan. Of ze nu veel of weinig hebben, ze zijn creatief en mét resultaat. Hoe doen ze dat toch? Elke week laten we hier een superbespaarder aan het woord. Deze keer Jasmina Borgeld (36), die van haar moeder leerde om creatief met geld te zijn. -
Nieuwe wetgeving minimumloon: miljoenen Europeanen gaan meer verdienen
Zeker 24 miljoen werknemers in 25 van de 27 EU-lidstaten gaan over uiterlijk twee jaar een klap meer verdienen. Dat komt omdat heel Europa tegen die tijd een fatsoenlijk minimumloon zal hebben.
-
Zo verdwijnen je WhatsAppberichten automatisch
Wil je voorkomen dat jouw berichten voorgoed terug te vinden zijn door (oud-)gesprekspartners? Of wil je wat opslagruimte vrijhouden op je smartphone? WhatsApp kan nieuwe berichten na een bepaalde tijd automatisch laten verdwijnen. -
PREMIUM
In Frankrijk staan telefoons bij campings en hotels roodgloeiend: ‘Aantal reserveringen stijgt enorm’
Het was twee jaar crisis voor ’s werelds populairste vakantiebestemming. Maar Frankrijk blijft Frankrijk: een toeristenmagneet. Parijse hotels zitten vol, de reserveringen bij campings stromen binnen. -
Huren in sociale sector gemiddeld met 2 procent omhoog
Woningcorporaties verhogen de huren van woningen in de sociale sector vanaf 1 juli gemiddeld met 2 procent. Bij ruim de helft van de woningen (63 procent) blijft die stijging onder de toegestane grens van 2,3 procent, meldt de koepelorganisatie voor woningcorporaties Aedes.